به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نقل از گروه اندیشه خبرگزاری شبستان؛ در چارچوب همایش «منطق بازسازی ساختار فرهنگی کشور»، میزگرد تخصصی «ساختار فرهنگی و مردم» برگزار شد.
در این نشست علمی، دکتر منصور واعظی؛ مشاور رئیس رسانۀ ملی؛ دکتر مهرداد باقری، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به ارائۀ بحث در این زمینه پرداختند. دبیری این جلسه برعهده محسن ردادی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی بود.
بنابراین گزارش در ابتدای این جلسه محسن ردادی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی به تاکیدات رئیس جمهور در همایش منطق بازسازی ساختار فرهنگی کشور بر نقش مهم مردم در بازسازی ساختار فرهنگی کشور اشاره کرد.
وی ادامه داد: ایشان، در بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور، مردمی‌سازی یک اصل مهم است. مردم در سه بُعد «تصمیم‌گیری»، «نظارت» و «اجرا» باید حضور داشته باشند. به عبارت دیگر ساختارهای فرهنگی کشور باید به گونه‌ای باید بازسازی و مفصل‌بندی شوند، که مردم نقش اساسی در مدیریت، نظارت و اقدام‌های فرهنگی پیدا کنند. معنای دیگر عبارت ایشان این است که در ساختارهای فرهنگی فعلی کشور، مردم جایگاه مناسبی ندارند و این وضع باید در یک اقدام انقلابی دگرگون شود.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی گفت: نکتۀ دیگری که رئیس جمهور در سخنرانی همایش به آن اشاره کرده و مورد توجه مدعوینِ نشست تخصصی عصر قرار گرفت، «اقناع‌سازی» بود. رئیس‌جمهور تأکید کرد که عرصۀ فرهنگ، میدان بخشنامه و دستور نیست. مدیران فرهنگی نمی‌توانند و نباید با دستور و تحکّم، فرهنگ را هدایت و مدیریت کنند. بلکه باید سوالات و شبهه‌هایی که در هر سیاست‌گذاری یا اقدام فرهنگی ظاهر می‌شود را، مورد توجه قرار داده و با رویکرد اقناعی با مردم مواجه شوند. برای رسیدن به این هدف نیز باید ساختارهای فرهنگی کشور، به صورتی انقلابی بازسازی شوند تا بتوانند پذیرای چنین رویکردی باشند. رئیس محترم جمهور بر گفتگو و مخاطب‌محوری تأکید کرد.
بنابراین گزارش در ابتدای این نشست ، دکتر منصور واعظی، با اشاره به ریشه‌های تاریخی انقلاب اسلامی، منازعۀ فرهنگی میان جهان اسلام و غرب را برای حاضران در جلسه تشریح کرد. به باور وی، جهان غرب برای مقابله با اسلام و جمهوری اسلامی، دست به جنگ شناختی زده و طی آن، دستگاه معرفتی و شناختی مردم مسلمان ایران هدف قرار گرفته است. نتیجه اینکه باید با بازسازی انقلابی ساختار فرهنگ و با کمک مردم، در این جنگ شناختی پیروز شد.
در ادامه نشست دکتر مهرداد باقری در سه محور دیدگاه‌های خود در زمینۀ نقش مردم در بازسازی انقلابی ساختار فرهنگ را بیان کرد.
وی در محور اول، وضع کنونی ساختار فرهنگ را بررسی کرد. به باور دکتر باقری، در دهۀ اول انقلاب مردم در همۀ عرصه‌ها از جمله عرصۀ فرهنگ حضور موفقی داشتند. اما پس از به قدرت رسیدن تکنوکرات‌ها، که هیچ اعتقادی به حضور مردم نداشتند، کم‌کم مردم از صحنۀ فرهنگ و سایر حوزه‌ها حذف شدند. به تعبیر وی، این افراد مردم را از عرصۀ حاکمیت عقب راندند. و چیزی که باعث تعجب و تأسف است، این است که مردم هم میدان را خالی کردند و عقب‌نشینی کردند. یعنی عرصۀ فرهنگ، مردم‌زدایی شد. البته بخشی از غیرمردمی شدن ساختارهای فرهنگی، به ارادۀ دولت‌ها و مدیران فرهنگی باز نمی‌گشت و به دلیل شهادت نیروهای فرهنگی جبهۀ انقلاب در طول جنگ تحمیلی رخ داد. عناصری که می‌توانستند مدیریت مردمی فرهنگ را پیش ببرند، در دفاع مقدس شهید شدند و جامعه از وجود آنها محروم شد.
در محور دوم، دکتر باقری وضع مطلوب ساختار فرهنگ را توضیح داد. ساختار فرهنگی مطلوب در جمهوری اسلامی، یک ساختار ارزشی و اخلاقی است. یعنی ساختار فرهنگ باید به گونه‌ای تحول یابد که به ارزش و اخلاق اتکا داشته باشد.
در محور سوم، سازوکار عبور از وضع فعلی و رسیدن به وضع آرمانی بررسی شد. در این بخش دکتر باقری پیشنهادها و راهکارهایی ارائه کرد تا بتوان به ساختار فرهنگی آرمانی رسید. اول، دوری از انتزاع‌اندیشی. برای رسیدن به ساختار فرهنگی مطلوب لازم است کاملا میدانی و متناسب با اقتضائات موجود سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کرد. دوم، خودداری از کوچک شمردن فرهنگ. به باور دکتر مهرداد باقری، به حاشیه راندن فرهنگ و بی‌اهمیت تلقی کردن آن توسط مسئولان و سیاست‌گذاران کشور مانع مردمی شدن ساختار فرهنگ خواهد شد.
شایان ذکر است در ادامه، حاضران در جلسه به بیان دیدگاه‌ها، پرسش‌ها و انتقادهای خود پرداختند.
