به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی پیش از ظهر شنبه ۲۳ مهرماه در همایش «منطق بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» با اشاره به طرح ضرورت این بازسازی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای کار دولت مردمی، گفت: طرح این خواسته و ضرورت، گواه دغدغه‌مندی رهبری نسبت به مسایل و عرصه فرهنگی کشور است که همواره مورد تهاجم و شبیه‌خون بوده است.
رئیس جمهور با بیان اینکه اهمیت فرهنگ ناشی از هویت‌سازی و اقتدارآفرینی آن است، افزود: هویت و اقتدار امروز ایران اسلامی برخاسته از فرهنگ غنی ما است که نه فقط امروز بلکه همواره مورد هجمه و حمله قرار داشته است.
دکتر رئیسی با بیان اینکه روشنفکران، فرهیختگان و نخبگان جامعه متولی اصلی دیدبانی و رصد تحولات بوده و باید پیش از دیگران آسیب‌ها را شناسایی کرده و به موقع نسبت به آنها هشدار دهند و قبل از دیگران برای رفع آنها راهکار ارائه دهند، اظهار داشت: در طول تاریخ طولانی کشورمان همواره بزرگان و دلسوزانی بوده‌اند که قبل از عموم مردم آسیب‌ها را شناسایی کرده، نسبت به آنها هشدار داده و برای رفع آنها در میدان عمل گام برداشته‌اند و این رویه اساساً شاخص و معیار شناسایی نخبگان و روشنفکران است.
اگر در عرصه فرهنگ پیشرفت کنیم، در دیگر عرصه‌ها نیز پیشرفت حاصل خواهد شد
رئیس جمهور در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی و نظام برآمده از آن اساساً فرهنگ محور و فرهنگ پایه هستند، تصریح کرد: رشد و پیشرفت در این نظام نیز به طور طبیعی باید فرهنگ محور بوده و اساساً عرصه فرهنگ باید پرچمدار هرگونه پیشرفتی باشد. پویایی و تحول در همه حوزه‌ها و عرصه‌های نظام جمهوری اسلامی ایران به اعتبار محوریت فرهنگ در آن فرهنگی است و اگر در عرصه فرهنگ پیشرفت کنیم پیشرفت در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و دیگر حوزه‌ها نیز حاصل خواهد شد.
آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه همین مسأله تبیین‌کننده جایگاه و اهمیت عرصه و ساختار فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی است، خاطر نشان کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشراف و شناخت دقیق نسبت به جایگاه و اهمیت فرهنگ، بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور را مطالبه کرده‌اند و این مطالبه برآمده از یک ضرورت اجتماعی بوده که تحقق آن نیازمند احساس مسئولیت و حرکتی متفاوت با قبل است.
رئیس جمهور اضافه کرد: هر حرکت انقلابی آنچنان که رهبر معظم انقلاب تصریح کرده‌اند در بطن خود بر عقلانیت و خردورزی متکی است، گفت: تحقق این بازسازی نیازمند نگاه انقلابی تحول‌خواه با ابتنای بر اصول و مبانی انقلاب اسلامی است که امام راحل و مقام معظم رهبری آنها را مطرح و تبیین و شهدای ما با خون خود این اصول و مبانی را تثبیت کرده‌اند.
دکتر رئیسی در ادامه سخنانش نگاه آسیب‌شناسانه، آینده‌نگرانه و معطوف به تحول نسبت به ساختارها، رفتارها، فرآیندها، سیاست‌های اجرایی و منابع انسانی را از مهمترین الزامات تحول و بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور برشمرد و افزود: در مسیر تحقق این بازسازی ساختارهای فرهنگی، نیازی به این نیست که لزوماً همه کارها از جمله در عرصه پژوهشی و تحقیقی را از نو انجام دهیم، چرا که کارهای پژوهشی و آسیب‌شناسانه بسیاری در مراکز فرهنگی متعددی انجام شده که باید مورد توجه قرار گرفته و همین کارها ادامه پیدا کنند.
بهره‌گیری از منظومه عظیم دیدگاه‌های فرهنگی رهبر معظم انقلاب
رئیس جمهور ترسیم وضعیت موجود و وضعیت مطلوب را با تکیه بر نگاه‌های ژرف فرهنگی، گام بعدی در مسیر بازسازی و تحول فرهنگی عنوان کرد و اظهار داشت: در پیمودن این راه منظومه‌ای عظیم از دیدگاه‌های فرهنگی رهبر معظم انقلاب در اختیار ماست که باید از آنها برای ترسیم وضع موجود و وضع مطلوب و راهکارهای نزدیک کردن فاصله این دو بهره بگیریم.
آیت‌الله رئیسی با تأکید بر اینکه موفقیت در این مأموریت نیازمند مطالعه، عزم و اراده جدی است، تصریح کرد: بسیار مهم است که در این مسیر بتوانیم ناهماهنگی‌ها و تداخل‌ها و اگر چه به میزان کم، اما بعضاً تعارض‌ها را نیز تا حد امکان برطرف کرده و کاهش دهیم و همه این کارها باید در بررسی وضع موجود دیده شده و برای آنها راهکار طراحی شود تا با رفع ناهماهنگی‌ها امکان استفاده از حداکثر ظرفیت‌ها برای به نتیجه رسیدن سریع‌تر و دقیق‌تر بازسازی ساختار فرهنگی کشور فراهم آید.
اقتضائات عصر فضای مجازی در بازسازی ساختار فرهنگی لحاظ شود
رئیس جمهور با بیان اینکه امروز و در عصر فضای مجازی باید اقتضائات نوین به دقت مورد توجه قرار گرفته و لحاظ شوند، خاطر نشان کرد: لحاظ کردن اقتضائات نوین در بازسازی فرهنگی حتما باید با مشارکت مرم بویژه جوانان اتفاق بیافتد، یعنی بجای اینکه در این زمینه برای آنها تصمیم گرفته شود با مشارکت خود جوانان برنامه های تحولی در بستر فناوری های نوین و مجازی تدوین شود تا مردم احساس کنند به طور واقعی در تصمیم‌سازی، اجرا و نظارت سهیم هستند.
رئیس جمهور رویکرد اقناع در عرصه مسایل فرهنگی را از دیگر ضرورت‌ها و مسایل مهم دانست و گفت: پیشبرد کارها در عرصه فرهنگ، صرفاً با بخشنامه و دستورالعمل شدنی نیست و نیاز به اقناع و رفع شبهات احتمالی دارد، چرا که وقتی مردم در این زمینه اقناع شوند، تصمیمات اتخاذ شده و برنامه‌های در نظر گرفته شده نهادینه شده و اجرای آنها به نوعی تضمین خواهد شد.
تهیه پیوست‌های اقناعی، رسانه‌ای و فرهنگی و چابک‌سازی دستگاههای فرهنگی
آیت‌الله رئیسی بر لزوم برخورداری تصمیمات فرهنگی از پیوست‌های اقناعی، رسانه‌ای و فرهنگی تاکید کرد و افزود: حتی وقتی در عرصه فرهنگی تصمیماتی اتخاذ می‌شود اجرای آنها نیاز به پیوست‌های فرهنگی دارد چرا که این پیوست‌ها ضامن تأثیربخشی عمیق‌تر این تصمیمات خواهند بود.
رئیس جمهور توجه به چابک‌سازی را از دیگر ضرورت‌های موفقیت در تحول و بازسازی ساختارهای فرهنگی ذکر کرد و اظهار داشت: وقتی یک سازمان فرهنگی عریض و طویل شود به مسایلی مبتلا خواهد شد که مأموریت‌های اصلی آن دستگاه فرهنگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، لذا دستگاههای فرهنگی باید چابک و مسأله‌محور باشند و صرفاً بر حل و پیشبرد مسائل خود تمرکز کنند.
حذف دوباره کاری‌ها و تعریف دقیق مسئولیت دستگاههای مختلف فرهنگی
دکتر رئیسی با تاکید بر لزوم حذف دوباره کاری‌ها و اقدامات موازی تصریح کرد: یکی دیگر از ضرورت‌های موفقیت در بازسازی ساختار فرهنگی، تعیین نسبت‌های دقیق و روشن بین دستگاههای رسمی و غیررسمی در عرصه فرهنگ و تعلیم و تربیت است.
رئیس جمهور همچنین بر ضرورت بازنگری قوانین موجود متناسب با تحول ساختارها تاکید کرد و افزود: این مهم که در زمینه تنقیح قوانین مورد تاکید رهبر معظم انقلاب نیز بوده است، به عنوان یکی از اقدامات مهم مورد توجه قرار گیرد تا تکالیف و مسئولیت‌های دستگاههای مختلف فرهنگی کاملا روشن شده و جلوی دوباره‌کاری‌ها گرفته شود.
توسعه سواد مجازی از ضرورت‌های اجرای موفق تحول ساختار فرهنگی
آیت‌الله رئیسی طراحی شاخص‌های سنجش میزان موفقیت برای دستگاههای فرهنگی را از دیگر اقدامات مهم برشمرد و خاطرنشان کرد: توسعه سواد رسانه‌ای و به تعبیر دقیق‌تر سواد مجازی برای همه قشرها و ارکان جامعه نیز ضرورت دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیس جمهور شناسایی و بهره‌گیری از ظرفیت بانوان در عرصه‌های مختلف را نیز مورد تاکید قرار داد و گفت: رهبر معظم انقلاب همواره بر توجه به ظرفیت عظیم بانوان برای نقش آفرینی اجتماعی تاکید کرده‌اند. همچنین لازم است در کنار فعال‌تر شدن صدا و سیما که مسئولیت بزرگی در این زمینه بر عهده دارد، معاونت‌های پژوهشی نیز در دستگاههای مختلف با محوریت طراحی الگوهای کارآمد فرهنگی و تربیتی فعال‌تر شوند.
ضرورت ساماندهی الگوهای تعامل فرهنگی
دکتر رئیسی ساماندهی الگوهای تعامل فرهنگی را ضرورت مهم دیگری در زمینه تحقق تحول ساختار فرهنگی کشور عنوان کرد و افزود: همانگونه که در عرصه دیپلماسی بر گسترش روابط با کشورهای دوست و ایستادگی مقابل کشورهای متخاصم تاکید داریم، در عرصه فرهنگی نیز باید بر تعامل با فرهنگ‌های اهل دوستی و ایستادگی در برابر فرهنگ‌های مهاجم و متخاصم متمرکز شد.
استفاده از پیشرفت‌های تکنولوژیک در مسیر ارتقای سطح زندگی مردم با تکیه بر مبانی غنی فرهنگی
رئیس جمهور اظهار داشت: در طوفان جاری در عرصه سایبری و جنگِ شناختی امروز، کشوری که بر مبانی غنی فرهنگی متکی است نگرانی ندارد و آسیبی نمی‌بیند. اگر به مبانی غنی فرهنگی خود تکیه کنیم از توسعه ماشین و پیشرفت تکنولوژی نیز هراسی نخواهیم داشت و برعکس می‌توانیم پیشرفت‌های تکنولوژیک را در مسیر تسهیل و ارتقای سطح زندگی مردم بکار بگیریم.
آیت‌الله رئیسی با تاکید بر ضرورت برگزاری جلسات گفتگو و تبادل نظر در زمینه اجرای برنامه تحول انقلابی ساختار فرهنگی کشور تصریح کرد: گفتگو و تبادل نظر به رفع شبهات و ارائه پیشنهادات موثر برای تسریع در تحقق این هدف کمک زیادی می‌کند. مراکز علمی و پژوهشی باید برای ایجاد کرسی‌های آزاداندیشی که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب نیز می‌باشد، بیشتر تلاش کنند.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه اجرای موفق طرح تحول در ساختار فرهنگی کشور نیازمند هدایت کارها از یک ستاد و مرکز است، خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی رهنمودهای لازم را ارائه کردند و بنده به عنوان یک طلبه خدمتگزار و شما به عنوان مسئولین بخش‌های مختلف موظف هستید با احساس مسئولیت جدی تحقق این رهنمودها را دنبال کنید.
رهنمودهای رهبری و مصوبات شورای انقلاب فرهنگی محتوای بسته طرح تحول انقلابی هستند
دکتر رئیسی با تاکید بر اینکه باید برای تحقق گام به گام اهداف این طرح مهم زمان بندی داشته باشیم، گفت: ما امروز یک بسته برای تحول انقلابی ساختارهای فرهنگی کشور داریم که باید ماه به ماه و یا نهایتا در پایان هر فصل بتوانیم با شاخص‌های دقیق میزان تحقق آن را ارزیابی کنیم.
رئیس جمهور افزود: این بسته از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده که ستاد مرکزی پیگیری آن می‌تواند در سازمان تبلیغات اسلامی یا دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا با همکاری این دو تشکیل شود و با پیگیری دقیق، گزارش اقدامات انجام شده را به شکل نوبه‌ای و منظم به فرهیختگان و مردم ارائه کند.
آیت‌الله رئیسی در پایان سخنان خود با بیان اینکه گزارش‌های نوبه‌ای و منظم از میزان تحقق تحول انقلابی ساختارهای فرهنگی کشور می‌تواند این طرح عظیم را به روز نگه‌داشته و مسیر آینده را به شکل دقیق‌تر ترسیم کند، اظهار داشت: در کنار دبیرخانه و ستاد اجرای پیگیری این طرح عظیم شخصاً اجرا و میزان پیشرفت آن را پیگیری خواهم کرد.
