به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر قاسم ترخان مدیر گروه تخصصی علوم انسانی قرآنی پژوهشگاه در گفتگو با ایسنا گفت: بی‌تردید این حرکت در بستر قوانین علمی و علّی اجتماعی صورت می‌پذیرد. در آموزه‌های اسلامی، این قوانین اجتماعی، سنت‌های اجتماعی نام دارد. بسیاری از این قوانین که از طریق عقل، دست‌یافتنی نیست در آیات و روایات بیان شده است.
وی ادامه داد: بررسی سنت‌های الهی در آیات و روایات از سه منظرِ عامل، نتیجه و میزان تأثیر، نشان می‌دهد که در تحقق کامل‌ترین شکل توسعه که علاوه بر توسعۀ اقتصادی، بر توسعۀ محیط زیستی، اجتماعی، فرهنگی و بر عدالت درون‌نسلی و بین‌نسلی تاکید می‌شود عوامل معنوی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند. در تحقق پیشرفت همه‌جانبه، عواملی غیر از عوامل مادی نقش دارند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی خاطرنشان کرد: مفاهیم آیات و روایات درباره عامل، گاه، کلان و زمانی، خرد و جزئی است. در متون دینی، تقوا، ایمان، رعایت اصول اخلاقی، عمل به دستورهای کتاب آسمانی، ادای فروعات دین و اعمال صالح از عوامل مهم بهبود شاخص‌های توسعۀ پایدار مانند ارتقای معنویت، طولانی شدن عمر همراه با تندرستی و سلامت، افزایش سطح دانش و سطح معاش آبرومند دانسته شده است.
حجت الاسلام ترخان ادامه داد: نتایج و آثار اجتماعی مطرح‌شده در متون دینی را می‌توان در قالب دو سنت پایه و کلان ناظر به افزایش نعمات و کاهش نعمات دسته‌بندی کرد. سنت افزایش نعمت معنوی، سنت امهال، سنت افزایش نعمات مادی، سنت املاء و استدراج و پیروزی بر دشمنان در گروه اول و سنت حرمان از نعمات معنوی و افزایش گمراهی، شکست دشمنان و نافرمانان، تسلط مجرمان و مترفان، سنت استیصال و سنت ابتلا به سختی و مصیبت در گروه دوم جا می‌گیرند.
وی افزود: از سنن مطرح شده، برخی مختص جوامعی هستند که در مسیر حق قرار دارند مانند افزایش نعمت معنوی و پیروزی بر دشمنان و برخی مختص جوامعی هستند که در این مسیر نیستند مانند حرمان از نعمت معنوی و سنت امهال و تسلط مجرمان و مترفان و استیصال و برخی از سنن برای هر دو گروه جریان پیدا می‌کنند مانند سنت ابتلا به سختی و مصیبت و سنت افزایش نعمات مادی.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با توجه به تمام شاخص‌های توسعه مادی و محتوای معنوی و توحیدی که ذات و شاکله اصلی اسلام را تشکیل می‌دهد و مبتنی بر چارچوب‌ها و اصول و قواعد وحیانی، تنظیم شده است تا با نظارت و اجرای آن، سنت‌های الهی، جامه عمل بپوشد و جامعه در مسیر پیشرفت قرار گیرد.
