به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، همایش علمی «چالش های سند ۲۰۳۰ برای ایران و نحوه تحقق تحول بنیادین آموزش و پرورش»، صبح امروز دوشنبه مورخ ۲۴ شهریورماه ۱۳۹۹ با سخنرانی آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور، حجت‌الاسلام علی ذوعلم دبیر علمی همایش و عضو هیات علمی پژوهشگاه، دکتر محمود مهام و دکتر حسین رمضانی از دیگر اعضای هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و حضور اندیشمندان و صاحبنظران، در سالن علامه جعفری(ره) پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تهران برگزار شد.
گفتمان غرب همواره در پی سلطه گری، سلطه جویی، استعمار و غارت ملت های دیگر است
در ابتدای این همایش علمی جت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم با اشاره به نفوذ فرهنگی استعمار جهانی در کشورهای جهان اظهار داشت: چرا دشمنان اصرار بر نفوذ در آموزش و پرورش کشور دارند؟ این پرسش بعد از انقلاب مطرح شد و مسئله نفوذ دشمن در لایه های سیستم های مختلف کشور و بخصوص در نهاد های فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت.
دبیر علمی همایش «چالش های سند ۲۰۳۰ برای ایران و نحوه تحقق تحول بنیادین آموزش و پرورش» ادامه داد: این نفوذ در جهت سبک زندگی غربی و اهداف غربی ها می باشد. جامعه فرهنگی و علمی ما نسبت به این نفوذ باید حساسیت داشته باشد، چرا که دشمنان با اصرار بر نفوذ سعی می کنند که اهداف شوم و سلطه گری خود را عملیاتی کنند و نتیجه این هدف دشمنان غارت ملت ها است.
عضو هیئت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: جای تاسف است که با وجود تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص این سند استعماری، عده ای در داخل دنباله رو سیاست های کشورهای استعماری غرب هستند و در حال حاضر نیز به صورت چراغ خاموش پیگیر اجرای این سند ننگین استعماری هستند.
دبیر علمی همایش «چالش های سند ۲۰۳۰ برای ایران و نحوه تحقق تحول بنیادین آموزش و پرورش» توضیح داد: استکبار با دانستن این مطلب که دیگر نمی تواند به صورت جنگ سخت به مقابله با انقلاب اسلامی اقدام کند به تدوین و برنامه ریزی هایی روی آورده است تا بتواند بصورت ریشه ای تفکر استعماری خود را در کشورهای هدف پیاده سازی کند و متاسفانه عدم توجه مسئولان وقت دولتی این سند بدون تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی در کشور به اجراء در آمد.
حجت الاسلام و المسلمین ذوعلم تاکید کرد: برای روشنفکران و مسئولان ما بخصوص در نیم قرن اخیر روشن شد آنچه که غرب ما را به سمت فرهنگ وتمدن غربی می خواند برای دستیابی انسان ها به تعالی نیست و به تعبیر استاد فقید علامه جعفری که ایشان در کتاب شریفشان فرمودند غارت ملت ها از طریق لذت گرایی است.
دبیر علمی همایش «چالش های سند ۲۰۳۰ برای ایران و نحوه تحقق تحول بنیادین آموزش و پرورش» ادامه داد: فرهنگ و دین اسلام همیشه از راه کارهای اصلاحی استقبال کرده است و فرهنگ ما روش ها و ابتکاراتی که به نتیجه خوبی رسیده را تایید کرده است، لذا ما در پی این امر نیستیم که اگر روش خوب و کاربردی در جوامع مختلف بود را بدون کار کارشناسی نفی و سلب کنیم، ولی سند ۲۰۳۰ برنامه ای است با تفکر اومانیستی و سکولاریزم که با این فکر و هدف به مرحله اجراء در آمده است.
وی با بیان اینکه استکبار با روش جدید وارد شده است، افزود: استکبار جهانی با امضا گرفتن به صورت رسمی از کشورها یک حق مدیریتی را برای قدرت های سرمایه داری ایجاد می کند که متاسفانه مورد استقبال کشورها قرار می گیرد. به خصوص در بعد فرهنگی یک نسخه ایرانی ارائه می شود و به دور از چشم مراکز سیاست گذاری و قانونی و بدون بررسی به مرحله اجراء در آموزش و پرورش می آید.
حجت الاسلام والمسلمین ذوعلم اظهار کرد: استکبار در دهه های گذشته نیز دست به تغییر فرهنگ در جای جای دنیا زده است و متاسفانه توانسته است در بعضی کشور ها به هدف خود برسد و ما نیز اگر در این زمینه کوتاهی داشته باشیم دچار بدبختی هایی خواهیم شد که این کشورها به آن مبتلا شده اند.
منظومه فکری و فلسفی لیبرالی، سلطه جویی، نادیده انگاری تفاوت ها و انحصارطلبی سند ۲۰۳۰
در ادامه آیت‌الله اعرافی که به صورت مجازی در این همایش حضور بهم رسانده بود اظهار داشت: جریان اسناد بین المللی یک جریان مهم است که در سند ۲۰۳۰ مورد توجه قرار گرفت و این اسناد باید در مجامع دانشگاهی مورد توجه و نقد و بررسی قرار بگیرد.
وی افزود: کشورهای تجاوزگر در دوران رنسانس از ابزارهای مختلفی استفاده کردند و یکی از این ابزارها جنگ بود که یکصد سال در جهان شاهد آن بودیم و نمونه های آن جنگ افروزی آمریکا در نقاط مختلف جهان است. نوع دیگری از ابزار های دقیق را جنگ نرم باید گفت که در بعضی موارد گاهی پناه تدوین و اجراء می شود.
مدیر حوزه های علمیه کشور در مورد اثرگذاری این اسناد در جامعه، گفت: عمق ابزار نرم آن است که اثر این نوع جنگ به مراتب بیشتر از جنگ سخت است، چرا که جنگ سخت فقط امکانات مادی را درگیر می کند، ولی اسنادی مثل سند ۲۰۳۰ روح و تفکر افراد در هر نقطه ای از جهان را می رباید و به تاراج فرهنگ و تمدن کشورها اقدام می کند.
آیت الله اعرافی توضیح داد: این نوع اسناد و قوانین بین المللی که بصورت طبقه بندهای مختلف بر کشورهای جهان تحمیل و اجراء می شود، در لایه های پنهان خود دارای سلطه فکری است که روح سکولاریسم و غیر الهی را در نهادهای فرهنگی جهان نهادینه می کند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: ما اسناد بین المللی را به طور کلی رد نمی کنیم. سخن چیز دیگری است، چرا که در لایه های مختلف این اسناد تفکرات پنهانی غیر الهی و انسانی وجود دارد که برخلاف فطرت بشر است و در وهله اول دیدن این نوع تفکرات در لایه های پنهان از دید عموم مردم خارج است و باید دانشمندان حوزه های علوم انسانی برای افراد جامعه تحقیق و تبیین کنند که دشمن چگونه برای سلطه گری این اسناد را تدوین کرده است.
مدیر حوزه های علمیه کشور ادامه داد: عمده این نوع اسناد مبتنی بر یک نگرش و رویکرد فلسفی است و این کار اندیشمندان است تا برای عموم شفاف سازی کنند تا آحاد جامعه بدانند که دشمن با چه ابزارهای نرم و پنهانی می خواهد فرهنگ و تمدن را برباید.
وی با بیان این که تفکر غیرالهی و مادی گرایانه، نگاه سکولاری و لیبرالی، سلطه جویی، انحصارطلبی، نادیده گرایی دیدگاه های دیگران و … برخی از لایه های پنهان موجود در اسناد تعریف شده از سوی کشورهای غربی است، گفت: از اشکالات این اسناد می توان به مغایرت آن با فرهنگ دینی و ناعادلانه بودن اشاره کرد که لازم است فلسفه نهانی و لایه پنهان این اسناد به صورت موشکافانه بررسی شود.
آیت الله اعرافی، مجامع بین المللی را به دلیل تخلفات بسیار در دیدگاه های آنان و نحوه برخورد آنها با مسائل کلان کشورها قابل اعتماد ندانست و گفت: این مجامع در مقابل کشورهای غربی از جمله آمریکا که بر استقلال کشورهای مختلف می تازند و اموال و فرهنگ آنها را به تاراج می برند، منفعلانه عمل می کنند.
وی ادامه داد: ما معتقدیم بشر نیازمند اسناد کلان و جامع است، ولی این اسناد باید استوار بر یک جامعیت فکری و فلسفی باشد، به طوری که فرهنگ ملت ها را مورد هجمه قرار ندهد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اسناد بالادستی ایران اسلامی که در پرتو تفکر انقلابی و مبتنی بر رویکرد عمیق انقلابی و فرهنگی تهیه و تنظیم شده است، تصریح کرد: این اسناد قابل بازخوانی است و می شود اسناد به شکل یک منظومه در آورد و آنها را تکمیل کرد.
وی با تأکید بر این که نقش نهادهایی همچون حوزه، دانشگاه، آموزش و پرورش، دستگاه های تقنینی، اجرایی و قضائی و به ویژه دستگاه های فرهنگی در اسناد باید برجسته تر شود، بیان داشت: سه محور بازسازی، عمق بخشی و عرضه به جهانیان باید در تنظیم اسناد مورد توجه و اهتمام قرار بگیرد و برش هایی از اسناد برای سطوح ملی، بین المللی و جهانی به صورت عام تنظیم و عرضه شود.
آیت الله اعرافی در بخش دیگری از سخنان خود به سند تحول آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: این سند دارای پیشینه بسیار قوی است و با تفکر جامعی نوشته شده که جا دارد هر چه سریع تر مورد بررسی جهت اجرا قرار بگیرد.
وی، «رویکرد عمیق اسلامی و وحیانی»، «رویکرد تمدنی اسلامی»، «رویکرد اجتهادی پایدار، اصیل، فعال و پویا»، «رویکرد بوم ایرانی»، «رویکرد نوین انقلابی و خلاقانه»، «رویکرد جامع و نظام مند به تربیت»، «رویکرد بین المللی اسلامی»، «رویکرد مشارکت و انسجام داخلی»، «رویکرد هم افزایی و همکاری بیرونی» و «رویکرد سبک زندگی اسلامی» را از جمله رویکردهای مهم سند تحول آموزش و پرورش عنوان کرد.
مدیر حوزه های علمیه کشور خاطرنشان کرد: مضامین مهم و کلیدواژه های سند نیز شامل عدالت، قسط، استقلال، آزادی، پیشرفت، معنویت و اخلاق، توانایی و افزایش مهارت های نسل جدید و خانواده محوری است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که پیگیری و نظارت بر اجرای سند دارای مشکلاتی است و پشتیبانی علمی سند نیز با کاستی هایی مواجه بوده است، افزود: برای پیشبرد سند نیازمند تولید ادبیات، گفتمان و نظریات پیشران هستیم که حوزه، دانشگاه و آموزش و پرورش باید به این موضوع توجه داشته باشند.
آیت الله اعرافی، تربیت و بکارگیری نیروی انسانی سالم را از دیگر نیازهای پیشبرد سند تحول عنوان کرد و گفت: نیرویی نیاز داریم که بتواند در تراز سند حرکت کند و پیش آهنگ تحول در آموزش و پرورش باشد.
مدیر حوزه های علمیه کشور در پایان اظهار کرد: برای پیشبرد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش همچنین نیازمند برنامه درسی مدون، متون جامع، نظام اجرایی پرورش فرهنگی، نظام مدیریتی، قوانین و مقررات، معماری و هنر و پشتیبانی از این موارد هستیم.
عمل به سند ۲۰۳۰ چیزی جز نقض قانون اساسی کشور را در پی نخواهد داشت
در ادامه این همایش علمی حجت الاسلام سعید رضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: سازمان ملل با این هدف تشکیل شد که بتواند صلح پایدار را در جهان نهادینه کند، ولی متاسفانه خیلی زود کشته شدن بیش از صد میلیون انسان را در جنگ جهانی اول و دوم را به فراموشی سپرد و فلسفه وجودی نهاد بین المللی را فراموش کرد. وجود شورای امنیت در ساختار سازمان بین الملل ناقض حقوق بشر در موقع تاسیس این نهاد بود.
وی ادامه داد: وجود شورای امنیت در تصمیم گیری کشورهای جهان یک بی عدالتی آشکار است که متاسفانه با شعارهای این سازمان در تضاد است و همین شورا به عنوان یک واحد نقض کننده در مورد تصمیمات کشورهای عضو این سازمان تلقی می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: بعد از جنگ جهانی دکترین آمریکا به سوی مدیریت چند نهادی دنیا رفت. سیاست مدیریت چند نهادی جهانی در سیاستی بود که جهان را در عمل مدیریت می کرد و به عنوان یک نگرش نبود، بلکه به عنوان ساز و کارهای حقوقی که می توانست مسائلی را برای جهان ایجاد کند.
این استاد دانشگاه گفت: سازمان های بین المللی با تصمیم های استکبار جهانی، مدیریت می شوند و همگان ملاحظه می کنند که ظالمانه ترین تحریم ها را نه نسبت به دولت ها بلکه بر ملت ها اعمال می کنند و این برخلاف تمتم پروتکل های و آییین نامه های سازمان ملل است.
حجت الاسلام عاملی ادامه داد: اسناد بین المللی طوری تدوین شده اند که می توانند در جهت و مسیر مدیریت چند نهادی شکل بگیرد و اجراء شود. سند ۲۰۳۰ دارای اهداف استعماری است که جنبه مداخله کننده سیاسی نظام حکمرانی کشور را دارد و می تواند چالش های بزرگی برای کشورهای جهان ایجاد کند و استقلال و قوانین کشورهای جهان را مورد خدشه قرار می دهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با توضیح چهار چالش از سند ۲۰۳۰ بیان داشت: چالش اول در این سند چالش جهان بینی است. سند، مبتنی بر یک جهان بینی لیبرال طراحی شده است و لذا در این سند هیچ سخنی از احترام ادیان به میان نیامده است و نگاه لیبرال در بن مایه سند کاملا مشخص است.
وی افرود: ما با این سند، چالش نگاه جهان بینی داریم که با اندیشه الهی اسلامی در تضاد است. نگاه اسلامی، نگاه تک بعدی نیست بلکه همه جانبه است. نگاه الهی سعی می کند سعادت بشر را هم در این دنیا هم در آخرت رقم بزند، ولی آیا نگاه لیبرالی که در این سند است می تواند این گونه باشد؟
حجت الاسلام عاملی با بیان چالش دوم، گفت: نکته دوم چالش حکمرانی است که در سند به چشم می خورد. اصل اول تا پنجم قانون اساسی تاکید بر استقلال نظام جمهوری اسلامی دارند و حکمرانی کشور را بر مبنای نظام جمهوری اسلامی تعریف می کند.
وی در ادامه با بیان اصولی از قانون اساسی ایران تاکید کرد: نظام جمهوری اسلامی بر پایه ایمان به خدای یکتا، وحی الهی و معاد است. عدل خدا در خلقت و تشریع و امامت رهبری مستمر و تداوم آن و آزادی انسان در برابر خداوند تاکید شده است و آیا ما بر اساس یک مداخله کننده به نام توسعه پایدار ۲۰۳۰ می توانیم این اصول را زیر پا بگذاریم؟
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در جلسه ۷۹۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۹۶ به صراحت این قانون را لغو کرد و بر طبق این تصمیم، نهادها موظف هستند این حکم را مورد اجراء قرار دهند.
حجت الاسلام عاملی با توضیح چالش سوم سند، بیان داشت: چالش سوم سند ۲۰۳۰ چالش فرهنگی است. واقعیت آن است که آن فرهنگی که در سیره اهل بیت(ع) رشد پیدا می کند با آن فرهنگی که با سنت و دکترین لیبرال فرهنگ غربی است دو فرهنگ کاملا متفاوت و سکولار است.
وی در پایان با بیان چالش چهارم سند ۲۰۳۰ اظهار داشت: نگاه آخرتی که این سند فاقد آن است و این نگاه یک عامل اساسی در تربیت جامعه به شمار می رود. اگر در تک تک برنامه هایی که در کشور تصویب می شود، توجه به معاد و سعادت ابدی در نظر گرفته شود سلامت دنیا آخرت محقق خواهد شد.
ضرورت مواجهه تمدنی با سند ۲۰۳۰
حسین رمضانی در این جلسه مفهوم توسعه انسانی را مورد توجه قرار داد و به اهداف ۱۷ گانه سند ۲۰۳۰ اشاره و خاطرنشان کرد: دستور کار توسعه جهانی، به لحاظ سیاسی یک معاهده حقوقی و نزاکتی – اخلاقی محسوب می شود و این سند شامل تبعات سیاسی همچون سازوکار گزارش دهی است و ما باید به آن توجه داشته باشیم.
رییس مرکز مطالعات پیشرفت و تمدن تأکید کرد: سند ۲۰۳۰ بدنه نهادی گسترده ای دارد، یعنی به نوعی همه حوزه های توسعه ای در دستور کار این سند قرار گرفته اند و همه نهادهای سازمان های بین المللی پشتوانه نهادی آن هستند؛ حدود ۳۰ نهاد بین المللی برای پشتیبانی از این سند تعهد دارند، از این رو باید دانست امضای سند ۲۰۳۰ تنها امضای یک سند نیست، بلکه به مثابه امضای مجموعه ای از اسناد تلقی می شود.
وی با بیان اینکه غربی ها همه نهادهای بین المللی را با همدیگر پیوند داده اند تا اسناد خود را اجرایی کنند و ما باید این موضوع را در نظر داشته باشیم، گفت: ما باید سند نویسی و پیاده سازی و اجرای آنها را فرابگیریم؛ امروز بر اساس فرموده رهبر معظم انقلاب مهم ترین وجه مواجهه با سند ۲۰۳۰، مواجهه تمدنی است، زیرا ما در یک مواجهه تمدنی با غرب قرار داریم و مدرنیته می خواهد لایه های معرفتی مدرنیسم خود را از طریق اسناد بین المللی به درون ملت ها نفوذ دهد، بنابراین ما برای شکست آن چاره ای جز مواجهه تمدنی نداریم.
سند ۲۰۳۰ به جای علت یابی به معلول ها پرداخته است
همچنین محمود مهام در این همایش علمی خاطرنشان کرد: سند ۲۰۳۰ گزارش جهانی توسعه پایدار بوده که مبتنی بر داده های جهانی است، بنابراین نگاه سیاست گذارانه دارد و می کوشند دیدگاه های جوامع علمی در سراسر جهان احصا کرده و مسیری را برای توسعه پایدار در آینده ترسیم کنند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به پیشینه طولانی سند ۲۰۳۰ اشاره و بیان کرد: امروز وارد دوره جدیدی از برنامه ریزی جهانی شده ایم که لازم است در گام دوم انقلاب به آن توجه جدی داشته باشیم.
وی با بیان اینکه سند ۲۰۳۰ مخالف راهبرد ایران قوی است، عنوان کرد: مجادلات فراوانی در زمینه سند ۲۰۳۰ وجود داشته و سابقه بحث هایی که در این زمینه شده، بسیار جدی است؛ شعار جذاب سند ۲۰۳۰، دگرگون ساختن جهان است، اما در حقیقت این سند عمدتاً به معلول ها پرداخته و به علت ها توجهی ندارد، در حالی که برای دگرگون سازی نیازمند ریشه یابی و علت یابی داریم.
گفتنی است، در این همایش از دو کتاب «بررسی و نقد سند ۲۰۳۰؛ توسعه پایدار» نوشته حسین رمضانی و کتاب «مداخله در بافت مجتمع های زیستی» نوشته محمود مهام با حضور آیت الله رشاد رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی رونمایی شد.
