به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،حجت الاسلام دکتر علی محمدی جورکویه عضو هیات علمی گروه حقوق پژوهشگاه در گفتگو با خبرگزاری ایسنا با برشمردن برخی از عوامل خشونت در خانواده و جامعه گفت: از جمله عوامل شکل‌گیری خشونت عدم رشد اعضای خانواده و به ویژه پدر خانواده که به عنوان رئیس خانواده محسوب می‌شود، خودمحوری، برداشت‌های نادرست، سوءاستفاده از گزاره‌های دینی، تعصب قومی، نژادی و دینی و … است که می‌تواند در شکل‌گیری خشونت تأثیرگذار باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمدی جورکویه در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با حادثه اخیری که برای رومینا اشرفی بر اثر خشونت پدر خانواده رخ داده است، اظهار کرد: خشونت یک امر مذموم در عرف و شرع است و تمام جوامع بشری این رفتار نادرست را نمی‌پسندند و قبول ندارند. چه جوامعی که بر اساس شریعت رفتار می‌کنند و چه جوامعی که قانون اساسی خود را به نوع دیگری تنظیم می‌کنند. در مجموع خشونت یک امر مذموم است چه در زندگی اجتماعی و چه در زندگی خانوادگی هرگز نمی‌تواند راهگشا باشد.
وی گفت: خشونت هرگز مشکلات را در جامعه و خانواده حل نمی‌کند و این نیازمند بحران و استدلال نیست؛ چرا که یک امر بدیهی و پذیرفته شده از سوی تمام بشریت است. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چگونه وقتی مشکلی در اجتماع و یا خانواده در عرصه‌های مختلف پیش می‌آید فرد خشونت را انتخاب می‌کند؟ این بحثی است که باید به آن بپردازیم. از جمله عوامل شکل‌گیری خشونت عدم رشد اعضای خانواده و به ویژه پدر خانواده که به عنوان رئیس خانواده محسوب می‌شود، خودمحوری، برداشت‌های نادرست، سوءاستفاده از گذاره‌های دینی، تعصب قومی، نژادی و دینی و … است که می‌تواند در شکل‌گیری خشونت تأثیرگذار باشد.
این استاد حوزه و دانشگاه یادآور شد: برای هر واقعه‌ای هر یک از این عوامل تأثیرگذار است چرا که در هر موضوعی عوامل متعددی می‌تواند در شکل‌گیری خشونت نقش داشته باشد. در این حادثه اخیر هم نمی‌توانیم عامل را تک بُعدی ببینیم اما از بین عواملی که ذکر شد تعصب و عدم رشد پدر نقش بیشتری را در این موضوع داشته است. هیچ زندگی بدون مشکل و مسئله نیست فقط نوع آن متفاوت است. یک خانواده با اقتصاد، دیگری با عاطفه، یکی با سیاست و دیگری با فرهنگ و … مشکلاتی دارند. اما هنر انسان این است که بتواند توانمندی حل مسئله را داشته باشد. اگر پدر خانواده که ریاست خانواده را بر عهده دارد خودمحوری و برداشت نادرست را کنار بگذارد آن زمان است که خشونت کمرنگ‌تر می‌شود.
محمدی جورکویه خاطرنشان کرد: در قتل مرحوم خانم رومینا اشرفی عامل تعصب نقش بیشتری را نسبت به سایر عوامل ایجاد کرده است. ما نباید یک تصور نادرستی از ریاست مرد در خانواده داشته باشیم. این ریاست برای مرد ایجاد مسئولیت می‌کند نه اینکه بخواهد با فریاد و خشونت و یا ناسزا اعمال رفتار کند. اینکه می‌گویند ریاست خانواده با مرد است یک امتیاز نیست بلکه یک مسئولیت سنگین است. اعضای خانواده هم در کنار این پدر بدون تقصیر نبوده‌اند چرا که برای رشد هر موضوعی باید تمام خانواده در کنار یکدیگر باشند. وقتی دختری در آن سن کم با مردی دو برابر سن خود ارتباط برقرار می‌کند نشان از ضعف مدیریت خانواده دارد. ریاست مرد فقط معیشت و کار و اقتصاد نیست بلکه باید برای کل زندگی تدبیر و برنامه‌ریزی داشته باشد و چون نمی‌تواند کاری را انجام بدهد و ناکارآمد بودن خود را می‌بیند به جای ارشاد و راهنمایی و استفاده از منطق به سمت خشونت و کتک‌زدن پیش می‌رود.
وی در ادامه با اشاره به آیه ۳۲ سوره مائده گفت: در این آیه آمده است: «مِنْ أَجْلِ ذَٰلِکَ کَتَبْنَا عَلَیٰ بَنِی إِسْرَائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا ۚ وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَیِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَٰلِکَ فِی الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ؛ بدین سبب بر بنی اسرائیل حکم نمودیم که هر کس نفسی را بدون حق و یا بی‌آنکه فساد و فتنه‌ای در زمین کرده، بکشد مثل آن باشد که همه مردم را کشته، و هر کس نفسی را حیات بخشد (از مرگ نجات دهد) مثل آن است که همه مردم را حیات بخشیده و هر آینه رسولان ما به سوی آنان با معجزات روشن آمدند سپس بسیاری از مردم بعد از آمدن رسولان باز روی زمین بنای فساد و سرکشی را گذاشتند.» شارع وقتی در ماده ۳۰۱ قانون اساسی، مجازات اسلامی را از پدر و جد پدری برمی‌دارد به معنای آن نیست که بخواهد بین افراد فرق بگذارد. در روایات وارد شده است که کشتن بی‌گناه معادل با کشتن تمام انسان‌ها است و مجازات فرد جهنم است اما تفاوت در بحث جرم‌انگاری است. شارع در ماده ۶۱۲ به جرم و بزرگی جرم توجه دارد و بر همین اساس است که مجازاتی جایگزین مجازات اعدام قرار داده است. وقتی پدر خانواده از بُعد اجتماعی مسئولیت خانواده را بر عهده دارد علاوه بر این رفتار نادرست مسئولیت سایر اعضای خانواده را نیز بر عهده دارد و برای اینکه برای سایر اعضای خانواده مشکلی پیش نیاید حبس را قرار داده است چرا که در حبس امکان بازگشت فرد و یا بر اثر رفتار درست او امکان بخشش مجازات را دارد. برای رفع این مشکل باید حکومت و اجتماع همواره برنامه داشته باشند. با ارشاد فرد مجرم می‌شود این مشکل را رفع کرد اما تمام مردم و اجتماع باید در این امر سهیم باشند تا فردی که مجازات را طی کرده است دیگر به سمت آن رفتار نادرست نرود.
