به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاعرسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجتالاسلام دکتر سیدکاظم سیدباقری مدیر گروه سیاست پژوهشگاه، در گفتوگو با خبرگزاری حوزه، ضمن تسلیت شهادت امام اول شیعیان گفت: وقتی انسان به سیره حضرت علی(ع) نگاه میکند، متوجه میشود که آن حضرت، مظهر رهبرانی است که اخلاق را به معنای کامل کلمه در حاکمیت و اعمال قدرت خود به منصه ظهور رسانیده است.
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه افزود: همه آموزهها و ارزشهای اخلاقی در حکومت حضرت و در اعمال قدرتشان به ظهور و بروز رسیده، لذا از این جهت سیره امام علی (ع) لازم است مورد بازخوانی و دقت قرار گیرد چرا که در دنیایی که غالب قدرتمندان و حاکمان، اخلاق را زیرپا میگذارند و گاه ارزشهای اخلاقی را، بهانهای برای قدرت رسیدن افرادی قرار میدهند، در واقع قدرت و ظواهر قدرت چشم آنها را پر کرده، در این چنین دنیایی، بیش از هر زمانی نیازمند به اسوه و الگویی به نام حضرت علی (ع) هستیم که مظهر همراهی و پیوند بین اخلاق و سیاست در حکومتداری است.
وی اظهار داشت: برای این که در مواردی راهکارهایی را به جامعه داده باشیم، مواردی را اشاره میکنم به عنوان نمونه، در جمله مشهوری که حضرت دارند، تأکید بر شناخت، فهم و آگاهی میشود و در این که با این ابزار انسان میتواند روبه جلو حرکت کند و قدمهایی دقیق، سنجیده و منظم به سوی حق و حقیقت بردارد. ایشان میفرماید، وَ لَا یَحْمِلُ هَذَا الْعَلَمَ إِلَّا أَهْلُ الْبَصَرِ وَ الصَّبْرِ وَ الْعِلْمِ بِمَوَاضِعِ الْحَقِّ، پرچم جهاد با مسلمانان منحرف، را جز افراد دارای بصیرت، شکیبا و آگاه به موارد حق بر دوش نمیکشند؛ پس آن چه را به شما فرمان داده شده انجام دهید و در برابر آن چه نهی شده، توقّف نمایید زیرا ما در برابر آن چه نمیپسندید راههای تغییر (و جایگزین) داریم.
وی بیان داشت: در این عبارت، شناخت و شیکبایی؛ صبر و بصر، در کنار هم و با هم طرح شده است. سپس می فرماید: فَامْضُوا لِمَا تُؤْمَرُونَ بِهِ وَ قِفُوا عِنْدَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ پس آنچه که به شما فرمان داده شد، عمل کنید و از آنچه که نهی شدهاید، متوقف شوید و انجام ندهید. از آن جا که هر آینه احتمال دارد، انسان در امر مبارزه، سیاسی و اجتماعی دچار عجله و شتاب شود، میفرماید عجله و شتاب نکنید:وَ لَا تَعْجَلُوا فِی أَمْرٍ حَتَّی تَتَبَیَّنُوا تا به اندازه کافی درباره آن امر تحقیق کنید.
حجتالاسلام والمسلمین سید باقری گفت: انسان در رابطه با مسلمانان منحرف و مقابله با دشمن که باید صبر، آگاهی، حلم و اطاعت داشته باشد، همچنین باید از عجله و شتاب بپرهیزد.
سپس ایشان به نکته ای دقیق در مدیریت و رهبری جامعۀ اسلامی اشاره می کنند که همانا انعطاف پذیری است، فَإِنَّ لَنَا مَعَ کُلِّ أَمْرٍ تُنْکِرُونَهُ غِیَراً، برای ما در برابر آنچه را که نمیپسندید، راههای تغییر وجود دارد. در مواردی که احتمال دیدگاه های متفاوت در امور جامعه و سیاست وجود دارد، حضرت به مردم، این بشارت را میدهد که در این مواقع، جایی که خلاف مصلحت و شرع نیست، هر آینهاحتمال دارد، انعطاف و تغییراتی در تصمیمها به وجود آید.
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه افزود: سه گانۀ بصیرت، شکیبایی و انعطاف در برخورد با دیگران حتی با دشمنان، حاکمان و کارگزاران نظام اسلامی را یاری می دهد تا به شایستگی راهبری جامعه اسلامی انجام دهند.
دکتر سیدباقری اظهار داشت: حضرت در بیان دیگر تأکید میکند اگر کسی میخواهد اعمال قدرت کند و کسی که حاکم است باید بداند که عمل، قدرت و حاکمیت او طعمه نیست، بلکه امانت است: إِنَّ عَمَلَکَ لَیْسَ لَکَ بِطُعْمَهٍ وَ لَکِنَّهُ فِی عُنُقِکَ أَمَانَهٌ و در ادامه آن حضرت تاکید دارد که حاکم نمیتواند هر گونه که خواست با مردم، رفتار کند:لَیْسَ لَکَ أَنْ تَفْتَاتَ فِی رَعِیَّهٍ
وی عنوان کرد: در مجموع سیره، گفتار و سفارشهای حضرت در موارد مختلف به ویژه در عهدنامۀ مالک اشتر، حکایت از آن دارد که اخلاق و سیاست همراه و همگام با هم در قدرتورزی و حاکمیت امیرالمؤمنین علی (ع) مطرح بوده است و ما برای رجوع به سیره آن حضرت به این منظر بیش از هر زمانی نیاز داریم.