سلوک مستند دغدغه کسانی است که نیاز به وحی و رسول را باور کرده و سلوک را جز در پی رسول باور ندارند. دغدغه استناد نشان از ترس خسارت دارد؛ خسارت آنانی که بی‌معیاری درست پای در مسیری گذاردند و فرصت یگانه حیات و حرکت را از کف دادند.
سلوکنامهها کمتر از نعمت نقد برخوردار شدهاند و بیشتر تاثیر روانی و رفتاری آنها مورد توجه بوده است. این مشکل در سلوکنامههایی که با ادعای استناد همراهند بیشتر است؛ چرا که سنجش استناد طرح، محتاج مهارتهای فقیهانه است که در فضای مسامحی و عاطفی مباحث اخلاقی کمتر میتوان شاهد آن بود.
افزون بر این، پذیرش استناد به مثابه معیار فضای بحثهای سلوکی را متحول میکند؛ زیرا نقد مستندات بحث اخلاقی را به حوزه تفقه کشانده و روشهای اثبات صدور و تحلیل دلالت کلام را به میان میآورد.
سلوکنامههای مدعی استناد به قرآن و روایات کمشمارند، ولی جایگاه مهمی در مباحث سلوکی دارند؛ چرا که استناد طرح سلوکی آن را در جایگاهی متفاوت در فضای اندیشه نشانده و در ذهن مخاطبان مقبولیت فراوانتری را به همراه دارد.
توجه به جایگاه بیبدیل این طرحنامهها در زندگی معنوی ما را ناچار از نگاهی دوباره و نقادانه میکند. نگاهی که با مطالعه دقیقتر سلوکنامهها، ضرورت آن آشکارتر میشود؛ زیرا تفاوت این طرحها در اهداف، مراحل و راهحلها خواننده را به تحیر و سردرگمی دچار میکند.
بیان فرضیه برای تحقیقات اکتشافی ضرورتی ندارد، اما توضیح این نکته خالی از لطف نیست که بررسیهای اولیه این تخمین را به ذهن آورد که عمدهی طرحهای مدعی استناد، از اسلوب تفقه فاصله دارند و بجای رعایت قواعد استنباط، از رویکرد فلسفی یا عرفانی محقق یا ذوق فردی او اثر پذیرفته و سامان یافتهاند. ادامه بررسیها نیز تاییدی بود بر این تخمین. روش تحقیق در این پژوهش متناسب با موضوع برگزیده شده است؛ مطالعه تحلیلی – انتقادی منابع مکتوب و تعیین ساختار طرحها اولین گام پژوهش بوده که به تدوین مقالهای مستقل برای هر یک از سلوکنامهها انجامیده است. در مرحله بعد، طرحها با یکدیگر مقایسه شده و مشابهتها و داد و ستدهای احتمالی میان آنها مشخص گردیده است.
