به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از حوزه، حجتالاسلام سید حسین میرمعزی رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه، ۲۶ آذرماه در نشست علمی “تبیین سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت کشور” از سلسله نشست‌های علمی پژوهشی نمایشگاه دستاوردهای علمی مراکز پژوهشی حوزه که در مصلای قدس قم برگزار شد، در ابتدا با اشاره به تاریخچه شکل گیری سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت کشور در تبیین آن گفت: پیش از تشکیل این مرکز، ماده واحدی در برنامه پنج ساله پنجم تنظیم شده بود که دولت موظف است در عرض سه سال الگوی اسلامی ایرانی توسعه را تنظیم کند و برای برنامه پنج ساله بعدی ارایه دهد.
وی ادامه داد: پس از آن در زمان دولت دکتر احمدی نژاد، دفتری در دولت تشکیل شد و مطالعاتی در این دفتر انجام شد؛ پس از سه سال، مقام معظم رهبری ،اولین نشست نخبگان را در موضوعات راهبری با عنوان الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را برگزار کردند.
معاون پژوهش حوزه های علمیه بیان کرد: مقام معظم رهبری مطالبه خود را در این زمینه بیان کردند و فرمودند، این کار، کار دولت نیست و باید مرکزی فرادولتی این برنامه را به عهده بگیرد و این سند را تدوین کند؛ این مرکز پس از چند ماه تشکیل شد و مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در سال ۹۰ تاسیس گردید.
وی تصریح کرد: دکتر واعظ زاده رئیس این مرکز است و شورای عالی نیز در این مرکز فعالیت دارد که شامل آیت‌الله علی اکبر رشاد، حجت الاسلام والمسلمین واعظی و بنده و مابقی از اساتید نخبه دانشگاه هستند.
تاکید رهبری بر گردش نخبگانی در تنظیم سند
عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر گردش نخبگان در تدوین این سند بیان کرد: ایشان فرمودند، اسناد از یک مرکز صادر می شود و جمع نخبگانی در تدوین این سند مشارکت ندارند و به همین دلیل این اسناد اجرا نمی شود؛ گره اسناد بالادستی از نظر ایشان همین مساله است؛ نخبگان حوزوی و دانشگاهی علمی و مدیریتی که در تدوین این سند نقشی ندارند؛ قطعا الزام و انگیزه ای برای اجرای آن ندارند.
معاون پژوهشی حوزه افزود: رهبر معظم فرمودند که این سند بالادستی باید در جمع نخبگان علمی حوزوی، نخبگان دانشگاهی و نخبگان راهبردی، دور بخورد و سپس به خوبی و قوت تنظیم شود؛ همچنین رهبری فرمودند، این کار عجله بردار نیست و باید اجازه دهید که این طرح چرخ های نخبگانی خود را طی کند.
وی با ذکر این مطلب که این مرکز در این هفت سال، صرفا به تحقیقات نپرداخته است، گفت: علاوه بر پژوهش ها، این مباحث در جمع های نخبگانی متعدد شامل ۳هزار استاد نخبه در سراسر کشور طرح شده است و اساتید دانشگاهی حس می کنند که در تدوین این اثر نقش داشته اند؛ تعداد زیادی از اساتید حوزوی نیز در تدوین این سند نقش داشته اند.
حجتالاسلام والمسلمین میرمعزی تصریح کرد: آنچه تلقی ما در این مرکز الگو از مطالبات رهبری آن است که الگو به معنی نقشه راه جامع و کلان است؛ این نقشه یک نقشه جامع و کلان پیشرفت اسلامی و ایرانی است؛ پیشرفت مفهومی تمدنی فرامکتبی است که به معنی فرایند حرکت از وضعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب است که در همه مکاتب به همین معنی است.
وی افزود: این فرایند حرکت، باید در مقام اول، اسلامی و مبتنی بر ارزش ها و اصول و آموزههای اسلامی باشد؛ ثانیا باید ایرانی هم باشد؛ تلقی بنده از بیانات رهبری در خصوص بحث ایرانی بودن آن است که اندیشه ایرانی و دانشمندان ایران این الگو را تولید کرده اند؛ در جلسه ای که این بحث در آن مطرح شد.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی گفت: این الگو دارای دو بخش است؛ نخست بخشی که بیانگر الگوی پیشرفت اسلامی است که این بخش نقشه راه پیشرفت را بر اساس مبانی و آموزه های اسلامی بیان میکند؛ بخش دوم، بخش ایرانی است که این نقشه راه تمدن اسلامی را بر زمین و زمان ایران تطبیق میدهد.
۵ جزء اصلی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بیان کرد: الگوی پیشرفت دارای ۵ جزء است؛ جزء اول، مبانی نظری و هستی شناسانه و معرفت شناسانه است؛ جزء دوم شامل آرمان ها است که جهات فرازمانی و مکانی حرکت را نشان می دهند؛ بین آرمان و مقصد و هدف نیز تفاوت است؛ آرمان جهتی است که در حرکت در آن مسیر انجام می شود و حد یقفی بر آن تعیین نشده است.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی افزود: آرمان غایی ما رسیدن بیشترین انسان ها به بیشترین حد از عبودیت و خلافت الهی است؛ این جهت، تمدن اسلامی است، ولی تمدن غرب دستیابی انسان به بیشترین رفاه مادی است که مرز این دو تمدن نیز کاملا مشخص است؛ آرمان اسلامی دائما ادامه دارد و باید برای حفظ آن نیز کوشید.
وی عنوان کرد: بحث اصول نیز به سند در بخش اول اضافه خواهد شد؛ اسلامیت بخش اول این سند است که شامل مبانی و اصول و آرمان ها خواهد شد؛ برای پیشرفت در عرصه اسلامی اول باید وضعیت حال و مطلوب را مشخص کنیم؛ چگونگی طی مسیر و چرایی رفتن به مسیر نیز در مرتبه بعدی باید مشخص شود.
حجتالاسلام والمسلمین میرمعزی تصریح کرد: هر الگوی توسعه باید سه مسئله کجا، چگونه و چرا را توضیح دهد و سطح این الگوی تمدنی نیز زایشگر پاسخهای تمدنی در عرصه سیاست ها و…. خواهد بود.
وی افزود: مقام معظم رهبری برای تکمیل چرخش نخبگانی ابلاغ کردند که این سند در عین اینکه در حال تکمیل است باید چرخه نخبگانی نقد و نظر رابا حضور نخبگان کشور تکمیل کنیم.
استاد حوزه علمیه گفت: الگوی اسلامی نیز باید بر شرایط ایران تطبیق شود؛ در این زمینه سه عنصر در سند کارگر می شوند که شامل، رسالت، افق و تدابیر است؛ رسالت، بیانگر ماموریت اصلی جمهوری اسلامی در مقابل این نقشه راه تمدنی است؛ ماموریت، آن است که این نقشه راه تمدن اسلامی را در ایران پیاده کند؛ این رسالت، ماموریت اصلی ما است و افق نیز آرمان ها را در زمین و زمان فرود می آورد و پاسخ به این پرسش است؛ اگر با توجه به ظرفیت ها و نقاط ضعف و آینده و ظرفیت های آینده و چالش هایی که در آینده خواهیم داشت و با زیرساخت فرهنگی و جغرافیایی ایران و… اگر بخواهیم ۵۰ سال در مسیر آرمان ها حرکت کنیم، به چه مقصدی می رسیم.
اساتید حوزه با همکاری خود به قوت سند کمک کند
عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بیان کرد: ذیل این مبانی، منطقی نیز وجود دارد که در اینجا می توانیم از توان اساتید کمک بگیریم؛ از اساتید حوزه نیز انتظار داریم که ما در این مسیر یاری کنند؛ بند ۱ تا ۴ ابلاغیه رهبری مرتبط به نهادهای حاکمیتی است؛ ایشان به این مراکز فرمودند، از دیدگاه خود این سند را بررسی کنند؛ در بند ۵ که به حوزه و دانشگاه اشاره می کنند، عنوان می فرمایندکه بررسی عمیق و تکمیل سند توسط این دو گروه انجام شود.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی افزود: این سخن به این معنی است که کار گروهی باید افزوده داشته باشد و کار را خراب نکند؛ این دو گروه باید در راستای تکمیل سند، کار را به پیش ببرد و جلوی تخریب نیز گرفته شود؛ در این بین باید راه های ارتقای این سند و بلند کردن این نقشه تمدن را پیدا کرده و دنبال کنیم.
وی عنوان کرد: این سند، دو کارکرد عمده درونی و بیرونی دارد؛ این سند نقشه راه تمدن اسلامی است؛ بحث در چارچوب ایران مطرح شده؛ ولی این بحث کارکردی ویژه جهان اسلام دارد؛ رهبری فرمودند که این سند را بالای دست می گیریم و به جهان اسلام می گوییم که راه اصلی همین راه است؛ این سند پیام قدرت است؛ ابلاغ این سند، پیام قدرت به جهان کفر و امید به جهان اسلام است؛ دشمن از تحریم می گوید، ولی ما از نقشه راه ۵۰ ساله سخن می گوییم.
واکنش موسسات پژوهشی آمریکا به ابلاغ رهبری
حجتالاسلام والمسلمین میرمعزی تصریح کرد: ۱۰ روز پس از این ابلاغ، یکی از مراکز استراتژیک واشنگتن این سند راهبردی را تحلیل کردند؛ یکی از عبارت هایی که در این تحلیل آن بود که بیان شده آیت الله خامنه ای، با این ابلاغ، نشان داد که جمهوری اسلامی در ساخت تمدن اسلامی جدی است؛ این مساله نشان می دهد که ضربه ما کاری بوده است.
وی با ذکر این مطلب که کارکرد دیگر، کارکرد داخلی است؛ زیرا این سند سند بالادستی همه اسناد برنامه ای کشور خواهد بود؛ اسناد برنامه ای شامل چشم انداز، سیاست های کلی، شامل بلازمان و زمان مند است؛ این سند، سند بالادستی چشم انداز، برنامه های کلی پنج ساله و سالانه است؛ به همین دلیل باید جامعیتی داشته باشد که بتوان ذیل آن، این امور را ایجاد کرد.
وی گفت: اسلامی سازی کشور، باید به شکل حساب شده و نقشه دار حرکت کند؛ همچنین می خواهیم که برنامه ها و سیاست های کلان به شکل منسجم طراحی و تدوین شود و این که هر کسی در هر دوره ای یک سری آرمان ها و مطلوب هایی که دوست دارد را مطرح کند و بگوید که می خواهد به آنها برسد؛ وقتی الگوی اسلامی ایرانی برای اجرا، ابلاغ شود، دیگر همه ارکان کشور بر اساس همان سند حرکت کنند.
عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بیان کرد: سند بالادستی اسناد قانونی کشور یعنی قانونی اساسی نیز موجود است که با سند قبلی متفاوت ولی هماهنگ است؛ روح این دو سند واحد است و به همین دلیل قانون اساسی در تنظیم سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت کاملا لحاظ شده است.
