به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی علمی ترویجی «پیشنهاد معیارها و اصول عدالت اقتصادی با رویکرد اسلامی» توسط حلقه تخصصی عدالت و الگوی اسلامی پیشرفت مرکز مطالعات بینارشته‌ای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، با حضور دکتر احسان خاندوزی، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی معلمی و دکتر سیروس امیدوار روز دوشنبه مورخ ۲۳ مهرماه جاری در محل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
دکتر احسان خاندوزی در ابتدای این کرسی علمی گفت: سوالی که قرار است پیرامون آن موضوع این کرسی علمی به سرانجام برسد آن است که اگر بخواهیم از معیارهای عدالت با رویکردی که در منابع اسلامی نسبت به موضوع عدالت داریم ارائه کنیم این فهرست حاوی چه قواعد و اصولی خواهد بود.
استاد اقتصاد دانشگاه تهران افزود: برای استفاده بیشتر از نظرات ناقدین محترم بنده از مقدمه بحث عبور کرده و به این نکته اشاره می‌کنم که ما هر مقدار که در خصوص ارجمندی عدالت از منظر اقتصاد اسلامی و از منظر سایر مکاتبی که آنها نیز از جهات دیگری به این ارزش اجتماعی و اقتصادی باوردارند، صحبت کنیم و در فضیلت آن سخن‌سرایی نماییم، تا زمانی که نتوانیم بر فهرست نسبتاً روشن با فهم مشترک نسبت به آن فهرست از محورهای عدالت توافقی انجام دهیم، مشخص نیست که واقعا درحال نزدیک شدن به مقصد عدالت اجتماعی هستیم و یا اینکه دور خواهیم شد.
خاندوزی با اشاره به عدم کار کارشناسی شده در دولت و مجلس گفت: حتی سیاستگذاری‌هایی که در سطح کلان کشور انجام می‌شود، باید گفت که به شکل تاسف برانگیزی نسبت به موضوع معیارهای عدالت با کم‌مهری برخورد می‌کنند و به قدری که این مساله از منظر دولت و جامعه اسلامی بایسته است، به آن توجهی نمی‌شود و حتی می‌بینیم که قوانین مجلس غالباً با درکی اجمالی و غیر کارشناسانه نسبت به مساله عدالت، وارد قانون گذاری می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با توجه به بخش‌های مختلف پژوهش خود گفت: بخش اول ارائه بنده به این موضوع می‌رسد که وقتی از عدالت و معیارهای آن صحبت می‌کنیم باید روشن شود که معیارهای کدام عدالت مدنظر است. در بخش دوم باید مشخص شود که کدام معیارها را مورد بررسی قرار می‌دهیم و در بخش سوم پاسخی خواهیم داد به عنوان فهرست معیارهای پیشنهادی در موضوع عدالت.
خالدوزی تصریح کرد: روشن است در بخش اول هر شاخصی در معیارهای اقتصاد هنجاری مبتنی بر قرائتی از آن موضوع است. در اقتصاد مارکسیستی معیار متفاوت با چیزی است که در ذهن بنده و شما قرار دارد. همچنین در جوامع لیبرال مسلک اقتصادی نیز این معیارها بر مبنای مسلک موجود در آن جامعه عمل خواهند کرد.
وی با تاکید بر تبیین موضوع عدالت گفت: پیش از همه باید موضع را با تبیین موضوع عدالت شروع کنیم و بعد وارد بحث معیارها شویم.
خالدوزی افزود: تبیین بنده البته به صورت مختصر و مبتنی بر دیدگاهی است که هفت سال قبل در کتاب «مدینه عادله» به تفصیل ارائه شده است و توسعه دادن نگرش استحقاقی نسبت به موضوع عدالت است. یعنی با همان تعبیر که جوهره عدالت چیزی نیست جز عطای حقوق به صاحبان حقوق و با توسعه دادن دامنه‌ی حقوق و ذی‌حق‌هایی که در جامعه وجود دارد وارد موضوع عدالت خواهیم شد. در واقع آن چیزی که مدنظر ماست معیارهای عدالت از منظر قرآن کریم به عنوان محوری ترین سند بین مسلمانان است که اگر آن دسته از حقوق مدنظر قرآن مورد قبول قرار نگیرد؛ از معیار عدالت خارج شده‌ایم.
در ادامه این کرسی علمی دکتر سیروس امیدوار و حجت‌الاسلام معلمی نقدهای خود را نسبت به بحث وارد کردند.
