به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به مناسبت فرارسیدن سالروز ولادت با سرسعادت علی بن موسی الرضا المرتضی(ع)، بسته پیشنهادی مطالعاتی از سوی مرکز پژوهشهای جوان وابسته به این پژوهشگاه به حضورتان معرفی میگردد. در ادامه نوشتار کوتاهی از این آثار ارزشمند خدمتتان ارائه خواهد شد.
اثر ارزشمند «حجت همیشگی» نوشته حجت الاسلام حمیدرضا شاکرین
در منظومه اعتقادی اسلام، امامت علاوه بر پیوند ناگسستنی با نبوت، از اصولی چون توحید و معاد نیز جداشدنی نیست؛ به عبارت دیگر، امامت بر اساس نظامی معرفتی معنا می یابد که بر خداشناسی و معادشناسی مبتنی است. هنگامی که انسان درک کرد جهان آفرینش به هستی نامحدود و کمال نامتناهی تکیه زده است و هر پدیده ای به اندازه ظرفیت خود، ماورایش را نشان میدهد که همان جهان ابدیت است، آنگاه تحت ولایت پروردگار قرار میگیرد و با هدایت الهی به اخلاقی پاک آراسته میشود که آخرین درجه کمال انسانی و مقام انسان کامل یعنی «امام» است.
کتاب حجت همیشگی، چندی از بنیادی ترین پرسشهای مربوط به مسئله امامت را با نگاهی نو و با رعایت ایجاز و اختصار باز میکاود: اینکه امامت چیست، چه نیازی به آن است، اهمیت و جایگاه آن در دین و به ویژه در نگاه قرآن چیست، امام باید چه شروط و ویژگیهایی داشته باشد و چه رسالت و کارویژههایی را بر دوش میکشد، و …
در دوران کنونی، پرسشها و شبهات جدیدی فراروی نسل جوان قرار گرفته است: اینکه آیا نظام سیاسی مبتنی بر امامت، نظامی کارا و کارآمد است یا نه، نسبت امامت با دموکراسی چیست، آیا امامت با خاتمیت سر سازگاری دارد یا ناقض آن است، امامت در کودکی با کدامین منطق سازگار است و چه فلسفهای دارد؟ نیز پرسشهای فراوان دیگری درباره علم و عصمت امامان(ع)، همواره در اذهان جوانان پرسشگر و جست و جوگر ما رژه میروند. از میان این دغدغهها، نویسنده کتاب، آقای دکتر حمیدرضا شاکرین کوشیده است پرسشها و شبهات پربسامدتر را بررسی کند و در حد امکان، متناسب با دانش و سلیقه جوانان دانشگاهی، بدان ها پاسخی در خور با حجم ۲۲۱ صفحه گوید.
کتاب «توسل و تبرک» (برگرفته از آثار آیت الله جعفر سبحانی) نوشته جمعی از محققان
کتاب توسل و تبرک در ۹۲ صفحه در دو بخش تدوین شده است: بخش اول: توسل؛ در این بخش به پرسشهای زیر پاسخ داده شده است: آیا توسل از دیدگاه قرآن پذیرفته شده است؟ آیا نمونه ای از توسل در زمان پیامبران پیشین یافت میشود؟ آیا جواز درخواست دعا و توسل، به زمان زندگانی دنیوی پیامبر اختصاص دارد؟ آیا به شخصیتهای دیگری غیر از پیامبر نیز میتوان متوسل شد؟ آیا اعتقاد به توسل تنها از نظر شیعیان صحیح است؟ نظر اهل سنت دراین باره چیست؟ آیا توسل، اقسام و گونه هایی دارد؟؛ آیا نمیتوانیم مستقیماً از خود خداوند درخواست کنیم؟ در این صورت، چه نیازی به وسیله داریم؟ و آیا توسل نوعی بیاحترامی به مقام الاهی نیست؟ آیا درخواست دعا از مزدگان شرک است؟ آیا نمونههایی از توسل صحابه پیامبر و خلفا در تاریخ آمده است؟ از آن جا که هیچ مخلوقی بر خدا حقی ندارد، چگونه میتوان معتقد به توسل بود، در حالی که توسل، متضمن سوگند دادن خدا بر حقی است که مخلوق بر خدا دارد؟ آیا توسل، همان خواندن غیر خدا نیست که در آیات قرآن حرام شمرده شده است؟ آیا توسل، یاری جستن از غیر خدا نیست که طبق آیات قرآن حرام است؟ آیا پیامبر که از دنیا رحلت کردهاند سخن ما را میشنوند؟
بخش دوم: تبرک؛ در این بخش به پرسشهای زیر پاسخ داده شده است: تبرک چیست و به چه انگیزهای به آثار پیامبر و اهل بیت و یارانش تبرک میجوییم؟ آیا تبرک از دیدگاه قرآن پذیرفته شده است؟ آیا مواردی از تبرک جستن را در میان صحابه و مسلمانان عصر رسالت میتوان یافت؟؛ نظر عالمان اهل سنت درباره تبرک چیست؟
کتاب «شفاعت و زیارت» (برگرفته از آثار آیت الله جعفر سبحانی) اثر جمعی از محققان
کتاب شفاعت و زیارت با ۱۶۸ صفحه در دو بخش تدوین شده است؛ بخش اول: شفاعت؛ در این بخش به پرسشهای زیر پاسخ داده شده است: شفاعت یعنی چه و به چه معناست؟ آیا شفاعت از دیدگاه قرآن پذیرفته شده است؟ آیا شفاعت از دیدگاه روایات پذیرفته شده است؟ آیا درخواست شفاعت در میان صحابه پیامبر گرامی اسلام پیشینه دارد؟ آیا تمامی مسلمانان به شفاعت اعتقاد دارند؟ چه کسانی شفاعت میکنند؟ چه گروهی از شفاعت بهرهمند میشوند؟؛ چه گروهی از شفاعت بی بهرهاند؟؛ چرا خداوند خود گناه بندگان را نمیبخشد و چه نیازی به وجود واسطه است؟ شفاعت، با واسطه گری های دنیوی چه تفاوتی دارد؟ آیا فرق نهادن بین مجرمان و جرم ها، تبعیض ناروا و ناسازگار با عدالت پروردگار نیست؟ آیا بخشیدن برخی از مجرمان و یا نادیده گرفتن برخی از جرمها، نوعی تبدیل و تغییر در سنن الاهی به شمار نمیآید، در حالی که سنن الاهی ثابت و یکنواختاند؟ آیا اعتقاد به شفاعت، به گناهکاران جرأت نمیبخشد و آنان را به ارتکاب گناه تشویق نمیکند؟ چگونه به شفاعت معتقد باشیم، در حالی که قرآن شفاعت را مردود شمرده و در معرفی روز رستاخیز میفرماید: از آن روز بترسید که کسی به جای کسی مجازات نمیگردد، و شفاعت پذیرفته نمیشود؟ آیا ممکن است آیاتی که برای اثبات شفاعت به آن ها استناد میشود، تنها درصدد بیان امکان این موضوع باشند و بر وقوعش دلالت نداشته باشند؟ آیا آیات مربوط به شفاعت، از آیات متشابه است؟ آیا شفاعت، به معنای نجات مؤمنان در پرتو تبلیغ پیامبران نیست؟ آیا درخواست شفاعت با توحید در عبادات منافات ندارد؟ آیا پذیرفتن شفاعت، موجب دگرگونی علم و اراده خدا نیست؟ آیا شرک مشرکان به سبب درخواست شفاعت از بتها نبود؟ آیا درخواست حاجت از غیر خدا حرام نیست؟ آیا درخواست شفاعت از مردگان، لغو و بیهوده نیست؟ آیا شفاعت حق ویژه خدا نیست؟
بخش دوم: زیارت اهل قبور؛ در این بخش به پرسشهای زیر پاسخ داده شده است: آیا زیارت اهل قبور، آثار و پیامدهای سودمندی در پی خواهد داشت؟ آیا زیارت قبرها از دیدگاه قرآن و روایات پذیرفته شده است؟ نظر اسلام درباره زیارت بانوان چیست؟ چرا در برخی از روایات، بانوان از زیارت قبور منع شده اند؟ آیا سفر برای زیارت مرقد پیامبر اکرم(ص) جایز است و آیا صحابه و دیگر بزرگان برای زیارت مرقد پیامبر اکرم(ص) مسافرت میکردند؟ با توجه به حدیثی که مسلمانان را از زیارت مساجدی جز مسجد الحرام، مسجدالنبی و مسجدالاقصی منع میکند، سفر برای زیارت سایر اماکن حرام است. پس چرا شیعیان برای زیارت سایر اماکن به عراق، مشهد و … مسافرت میکنند؟
کتاب «صحیفه عصمت» نوشته حسن یوسفیان و احمدحسین شریفی
عصمت یا پاکدامنی یکی از مسائل مهم کلامی بوده و از دیرباز در ادیان مختلف مورد توجه و تامل قرار داشته است. اهمیت موضوع از یک سو و جایگاه زیرساختی آن نسبت به سایر مباحث کلامی از سوی دیگر، ضرورت پرداختن به آن را افزایش داده است. نکات اصلی و کلیدی موجود در این زمینه را میتوان در پاسخ پرسشهایی از این دست یافت که: با وجود اینکه انسان از غریزه برخوردار است، آیا عصمت با ویژگیهای وی همخوانی دارد؟ آیا عصمت امری اختیاری است یا اجباری؟ عصمت انبیا و اولیا از کدام نوع است؟ قلمرو مراتب آن کدام است؟ فلسفة استغفار و توبة معصومین چگونه ارزیابی میشود؟ نویسندگان این اثر تلاش کردهاند با رویکردی استدلالی و منطقی به این پرسشها در ۱۰۵ صفحه پاسخ گویند.