به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر حسین خزائی عضو هیات علمی گروه فرهنگپژوهی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه روز چهارشنبه مورخ ۲۹ فروردین ماه جاری به دیار باقی شتافت.
مرحوم دکتر حسین خزایی از سال ۱۳۸۶ همکاری خود را با پژوهشگاه آغاز کرده بود و تاکنون مقالات متعددی از ایشان منتشر شده است؛ از جمله این مقالات: پساساختارگرایی و فرهنگ، نقش رسانه در خانواده، نقس سنت در مدرنیته، انسجام اسلامی در سیره نبوی، آسیبشناسی مطالعات زنان، مبانی نظری گفت و گوی تمدنها و … بوده است.
یادداشت زیر چکیدهای از آخرین تحقیق علمی ایشان است که در ادامه از منظرتان خواهد گذشت.
بررسی مبانی نظری ناتوی فرهنگی
«فرهنگ» جلوههای ملموس و غیرملموسی دارد و از قدمتی بسیار طولانی در حیات بشر برخوردار است. اما با وجود این قدمت، با تأخیر فراوان بدان توجه شده است. همین بیتوجهی پیامدهای منفی در هدایت و کنترل جوامع مختلف داشته است. امروزه «فرهنگ» یکی از ارکان حیات اجتماعاتِ انسانی بهشمار میآید که در کنار سایر حوزههای سیاسی ـ اقتصادی، کارکرد و اهمیت خاص خود را دارد.
فرهنگ پدیدهای است که در مرزهای جغرافیایی و سرزمینی محصور نمیشود و با حرکت حاملان آن به نقاط دور و نزدیک گسترش مییابد. در گذشته حاملان فرهنگی به افراد محدود بودند؛ بنابراین میشود درباره زمانهای دور از تداخل و تماس نداشتن بعضی از فرهنگها با هم سخن گفت، اما امروز با گسترش وسایل ارتباط جمعی، جهان همچون دهکدهای کوچک شده و زمان و مکان فشرده شده است. در این جهان دهکدهوار و در این زمان فشرده سخن گفتن از توازی و تداخل نداشتن فرهنگها ممکن نیست؛ زیرا تأثیر و تأثر میان همه مقولات و از جمله فرهنگها زیاد شده است. در این زمانه، فرهنگ غربی بر فرهنگ شرقی و فرهنگ شرقی بر فرهنگ غربی تأثیر خود را خواهد گذاشت؛ البته ممکن است در میزان تأثیر و تأثر و سهم تأثیرگذاری هریک از فرهنگها بر دیگری تفاوتهایی وجود داشته باشد، اما اینکه موازی و مطلق باشند و هیچ تداخلی بر هم نداشته باشند و بر یکدیگر تأثیر نگذارند در عهد ارتباطات معنا ندارد.
شناخت ناتوی فرهنگی غرب بدون آگاهی از تعاریف مفاهیم فرهنگی، پیشینه و ریشههای آن، نظریههای مبنایی آن، روند ناتوی فرهنگی و راهها، سیاستها و ابزارهای آن و نیز رهنمودهای قرآن و امام علی(ع) و رهبری دراینباره ممکن نیست، فصلهایی به بررسی این موضوعها اختصاص داده شده و پس از آن راهکارهای مقابله با این پروژه غربی به عنوان نتیجه بحث بیان شده است.
روحش شاد و یادش گرامی باد…