به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از خبرگزاری طلیعه، حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدسجاد ایزدهی مدیرگروه سیاست پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه درباره ویژگی های حکومت حضرت علی(ع) گفت: در میان ائمه معصومین به غیر از شش ماه حکومت داری امام حسن(ع) که آن هم عمدتا در جنگ گذشت، دوران حکومت حضرت علی(ع) الگوی حکومتی ثابت و طولانی به اندازه امیرالمومنین نداریم.
وی ادامه داد: حاکمیت امام علی(ع) از جهات سه عنصر تقنین و اجرا و قضا قابل بررسی است. تمایز ایشان از حیث قانون گذاری با دیگر حاکمان معاصرش، تاکید بر کتاب خدا و سنت پیامبر است به طوری که در قبال این دو، هیچ موضوع دیگری را در عرض آنها قرار نمی دهد. امام مصلحت های خودخوانده و پندارهای حاکمان را مدنظر قرار نمی داد و به تعبیری اجتهاد در برابر نص پیامبر(ص) نداشت. وی در برابر مخالفان در این زمینه مدارا نمی کرد.
ایزدهی افزود: امام در زمان حاکمیت خود زمانی که بعضی از دوستان و شیعیانش مرتکب خلاف می شوند حد جاری می کند و در این زمینه کوتاه نمی آید و می فرماید «اگر حدود الهی جاری شود، دین باقی می ماند.» درباره قانون گذاری حکم بشری را در عرض حکم خدا قرار نمی داد و حکم خدا محور تقنین قرار می گرفت و بر همان اساس هم رفتار می کرد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: نکته دوم در حاکمیت امام علی(ع) اجرا بود. او از یک سو با دوستان و از سوی دیگر با دشمنان مواجهه بود. حضرت علی(ع) با دشمنان خود هم رفتار اخلاقی داشت و سعی بر مدارا می کرد تا دشمن به سوی حقیقت جلب شود و برخورد فیزیکی را در فرآیند پایانی قرار می داد. امام در جنگ جمل ابتدا با دشمنان مذاکره کرد و بعد از مدت زیادی که دشمنان جنگ با امام را آغاز کردند، ایشان هم مجبور به جنگ با دشمنان شد.
ایزدهی بیان کرد: امام هرگز اقدام به مبارزه در قدم اول نکرد. در جنگ صفین حاکم جائری ادعای حاکمیت کرد و به بهانه های واهی لشکرشی کرد و امام در عین حال که با آنها مبارزه کرد، زمانی که دشمن به روی امام آب را بست اما ایشان اقدام به مقابله نکرد. امام در جنگ ها هرگز رفتار اخلاقی و عقلانی را رها نکرد. حتی در جنگ نهروان که خوارج دشمن امام بودند، ایشان شبانه برای آنها غذا می برد و حکم به مبارزه با این افراد نداد اما زمانی که خوارج دست به شمشیر بردند و راه را ناامن کردند امیرالمومنین(ع) ناچار به جنگ شد. اینها نوع برخورد امام علی(ع) با دشمنان قسم خورده اش است.
