به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مجموعه طرح «از نگاه نبوي (ص)»، سلسله دفاتر كم حجم و متنوعي است كه با زبانی ساده و روان موضوعات مختلفی را از زاويه سنت پيامبر اكرم(ص) مورد واكاوي قرار داده است.
کتاب «مسجد» دفتر نهم از این مجموعه، به قلم دکتر عباس بشیری در مركز پژوهشهاي جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سامان یافته است.
در ادامه یادداشتی از دکتر عباس بشیری با محوریت این کتاب آمده است که از منظرتان خواهد گذشت:
“در اسلام مسجد اولین مکانی است که در حوزه عمومی بنا شد و خصلتهای چند پارهای که یک جامعیت کارکردی اجتماعی نیز در زمانه خود داشتند را دارا بود. رمزگشایی از این مکانت سازی در اسلام و ایجاد پیوست بین حوزه فردی و اجتماعی یا عرصه خصوصی و عمومی و درهم تنیدن مفاهیم آن جهانی و اخری گرایانه با سبکها، قالبها و مفاهیم و معانی این جهانی و زندگانی کاری دشوار است. اما نکته قابل توجه آغاز رسالت پیامبراعظم با نوعی از کادرسازی اجتماعی- سیاسی درحوزههای مختلف اجتماعی درپس زمینه مسجد به عنوان کانون و مشرب معرفت دینی میباشد که روایتگر نوعی هارمونی درون دینی است.
ادیان دیگر هر یک فراخور موقعیت و مقتضای وضعیت موجود به برجسته سازی پارهای از حوزه معرفتی – رفتاری خود همت گماشتهاند، اما دین اسلام یک بسته تمام عیار دنیوی- اخروی ارایه میدهد که هم سامانه زیست این جهانی را در محاق برنامههای کاملا هدفمند، سازوار، و نتیجهگراي خود بر پیکره حقوق و تکالیف دینی انسان مسلمان فرو میبرد و هم دنیا را مزرعه آخرت میداند و برای آخرت نیز تعریفی روشن، تصویری واضح و مبانی عقل انگارانه بر محمل شهود ارایه مینماید تا بشر آخرین دین وحیانی را در اعجازی فرا واقع با تمام درک و خرد خویش به دیده حیرت و تحیر بیابد و این خود اعجازی فرا اعجاز برای دین پیامبر خاتم است که تمام نیازهای انسان را با دقت و ظرافت تمام میبیند و پاسخ میدهد. کانون تمام این ایستارها و بایستهها، الگوها و تکالیف و حقوق مکانی بنام مسجد است. مسجد نقطه تلاقی فرد با جامعه و کانون پرورش فرد برای مسولیتهای اجتماعی و الهی خود در یک نظام دینی است، از این رو کاوش و معنا کاوی مسجد در سیره پیامبر در زمانه حاضر ما را برای در انداختن الگوهای جدید جامعه دینی با بازسازی زمانمند واقعیت صدر اسلام مدد میرساند.
تأسيس مسجد قبا در آن اقامت كوتاه سه روزه و انتخاب مكان براى بنيان نهادن مسجد نبوى به محض ورود به مدينه، براى همه مسلمانان و بويژه براى انديشمندانى كه در سيره پيامبر اعظم تامل مىكنند، پيامى معنادار در بر دارد. پيامبر در اولين گام به مسجدسازى پرداخت و با اين اقدام، مركز ثقل همه تحولات و اصلاحات لازم را بنيان نهاد و در حقيقت با ساخت مسجد، نخستين گام براى تشكيل دولت اسلامى به معناى حقيقى را برداشت. بدينسان زير ساخت و عامل اصيل و اصلى همه تحولات فردى و اجتماعى در سيره نبوى، مسجد بود.”