على(ع)آيت عظماى الهى است و اوصاف ستوده فراوان دارد. بسيارى از اين صفات در احاديث قدسى، سخنان پيامبر و معصومان و گفته هاى ديگران آمده است. برخى از اين صفات، ناظر به رابطه آن حضرت با خداوند است. برخى از صفاتى كه در اين دسته جاى مى گيرند، بدين قرارند: برترين حجت خدا، بزرگ ترين نشانه او، زبان راستگوى خداوند، زبان گوياى او، چشم بيناى حق، دست خدا، ولى خدا، بنده خدا، برگزيده او، محبوب ترين كس نزد خدا، فانى در راه خدا، بر پا دارنده دين خدا، امين خدا.
دسته ديگرى از صفات على(ع)، از رابطه آن حضرت با پيامبر حكايت مى كند. على(ع)، جان پيامبر و شبيه او است، اصل و عترت پيامبر است و با او از يك ريشه است، خليل پيامبر، ولى او، نزديك ترين مردمان به او، وزير و امين و مايه اميد و رفيق پيامبر است. على(ع)، پرچمدار پيامبر است و انجام دهنده وعده ها و پشتيبان غمگسار و رازدار او. على داماد پيامبر است و گنجينه اسرار او و نگهبان علم او و وارث دانش او.
پاره اى از صفات على(ع)نيز به اسلام و ايمان ايشان ارتباط مى يابند. على(ع)سرپرست و مرد خدايى و راهنماى امت است و دروازه دين خدا و هدايت، و پرچم راهنمايى و پيشواى پرهيزگاران. او زاهدترين مردم است و ركن ايمان و زينت زمين و كلمه تقوا و عدل. على(ع)امين وحى است و راه خدا و صراط مستقيم و راه روشن. او ستون خيمه اسلام و ايمان است و عروة الوثقى و قرآن ناطق.
در ميان اوصاف على(ع)، صفاتى هست كه از نسبت آن حضرت با مردم و مؤمنان خبر مى دهد. آن حضرت سرور اصحاب است و سپر امت اسلام و پيشواى مؤمنان و مسلمانان. همچنين او زمامدار جامعه پس از پيامبر است و جلودار امت به سوى بهشت و پناه هر ناتوان و قبله عرفان و عهده دار عدالت.
پاره اى ديگر از اوصاف على(ع)به نسبت او با دشمنان و بيگانگان باز مى گردد. از اين منظر، على(ع)كشنده بدان و كافران و ستم گران است. او شير حجاز است و دليرترين مردم و نخستين جانباز شكننده دشمنان پيامبر. بسيارى از اوصاف على(ع)درباره سبقت او در اسلام و ايمان و نماز است. برخى از صفات على(ع)نيز با لفظ «سيد» آغاز مى شود. از اين رو، او سيدالمسلمين است و سيد الصديقين. بعضى از اوصاف آن حضرت نيز با واژه «خير» آغاز مى شود. براى نمونه، او خير الناس و خير البشر و خير الرجال است. دسته اى ديگر از اوصاف على(ع)به علم و فقه او اشاره دارد و مقام معنوى و علمى او را وا مى نمايد. همچنين على(ع)را اوصافى هست كه از شأن و جايگاه او در آخرت خبر مى دهد. علاوه بر آن چه گذشت، على(ع)را در زيارتنامه ها، ادعيه، اشعار، نوشته ها و گفته ها، به اوصافى بسيار و بى شمار ستوده اند.
