سلسله مباحث تمدن اسلامی(۲)/ جایگاه سبک زندگی در تمدن‌سازی

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه عضو هیأت علمی گروه فلسفه پژوهشگاه در ادامه مباحث مربوط به تمدن اسلامی به تبیین جایگاه و نقش سبک زندگی در تمدن سازی پرداخته و نوشته است:

جایگاه بحث سبک زندگی در تمدن‌سازی کجاست و چگونه می‌توان به آن پرداخت؟ نسبت بین این دو مفهوم (تمدن و سبک زندگی) چگونه تعریف می‌شود؟

اگر سبک زندگی را عبارت از کنش‌های اجتماعی جامعه بدانیم و مجموعه‌ی بینش‌ها، منش‌ها و کنش‌ها را اجزای یک فرهنگ تلقی کنیم، آنگاه سبک زندگی به معنای کنش اجتماعی جزئی از فرهنگ اجتماعی است.

از آنجا که من فرهنگ را جزئی از تمدن معرفی کردم، پس می‌توان سبک زندگی را نیز جزئی از تمدن دانست.

اگر تمدنی غربی یا (به تعبیر دقیق‌تر) مدرن شد، آنگاه سبک زندگی تغییر پیدا می‌کند. در نتیجه، برای رسیدن به تمدن اسلامی، سبک زندگی هم باید اسلامی باشد. بنابراین، سبک زندگی جزئی از فرهنگ است و فرهنگ جزئی از تمدن به شمار می‌رود. پس تفاوت تمدن و فرهنگ اسلامی و غیراسلامی طبیعتاً می‌تواند ناشی از تفاوت سبک زندگی اسلامی و غیراسلامی باشد.

سبک زندگی عبارت است از کنش‌های اجتماعی یک جامعه. همچنین هر کنشی قطعاً زاییده‌ی منش‌ها و بینش‌هاست. بینش و منش اسلامی طبیعتاً بر کنش اجتماعی تأثیر می‌گذارد و سبک زندگی را اسلامی می‌کند.

اگر بخواهم کاربردی صحبت کنم، باید عرض کنم که مثلاً در فرهنگ و سبک زندگی اسلامی نهاد خانواده اصالت دارد. خانواده یکی از ارکان جامعه و جزو نهادهای مهم اجتماعی است. پس تمدن اسلامی باید به نهاد خانواده اهمیت دهد.