به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام دکتر محسن مهاجرنیا، عضو هیات علمی گروه سیاست پژوهشکده نظام های اسلامی نشست کرسی آزاداندیشی «تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» که با مشارکت پژوهشگاه در دانشگاه طلوع مهر قم برگزارشد، با بیان اینکه انقلاب اسلامی قرائتی نو از عدالت ارائه داد، گفت: هنر انقلاب آن بود که آرمان عدالت خواهی را در سطح اخلاق و حقوق و سیاست گسترش داد وتحقق آن را هم وظیفه عمومی و هم وظیفه حکومت اسلامی معرفی نمود و خود عدالت را به عنوان سنجه اصلی در ارزیابی میزان کارآمدی حکومت‌ها و حق طلبی و عدالتخواهی مردم قرار داد و در بیانیه گام دوم عدالت مهم ترین راهبرد عبور از ستم، تبعیض و شکاف های ناروا تلقی شده است.
وی در ادامه افزود: در بیانیه گام دوم، یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی در گام نخست و یکی از توصیه‌های مهم برای ادامه انقلاب در گام دوم «شعار عدالت» است. ویژگی عدالت آن است که در همه عرصه‌های زندگی «فردی»، «اجتماعی»، «اخلاقی»، «سیاسی»، «اجتماعی»، «اقتصادی»، «فرهنگی»، «حقوقی»، «محیط داخلی»، «بین المللی» انقلاب حضور دارد و به موازات اینکه یکی از بنیادی‌ترین مفاهیم در نظام آفرینش و در دستگاه خلقت است و در روایت تعبیر به «بالعدل قامت السّماوات والارض» شده است، در عین حال بر اساس آیه ۲۵ سوره حدید، انبیاء مبعوث شده‌اند تا مردم را به قیام به قسط و عدل وادار کنند «لیقوم النّاس بالقسط». در همین حال عدالت یک روش و یک راهکار و یک راهبرد در زندگی اجتماعی است.
مهاجرنیا با بیان اینکه قرار است در این جلسه، عدالت را به‌عنوان راهبرد انقلاب اسلامی بحث کنیم، گفت: با راهبرد عدالت، باید از وضع موجود در پایان گام اول انقلاب به سوی جامعه سازی و تمدن سازی حرکت کرد. امروز انقلاب از فرصت‌ها، ظرفیت‌ها و از نقاط قوت فراوانی برخوردار است و در مقابل تهدیدهای ناشی از ضعف‌ها و کاستی‌ها و ناکارآمدی‌ها و توطئه دشمنان، برای انقلاب موانعی ایجاد کرده است. نقش اساسی راهبردها آن است که جهت گیری به سمت اهداف و آرمان ها را نشان می‌دهند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، اظهار کرد: یکی از درخشان‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، احیای گفتمانیِ عدالت و تحول در مفهوم آن بود. در این گفتمان، عدالت به لحاظ ارزشی به مثابه فضیلت آرمانی و غایت مقدس، تعریف شد و با ملاحظه روشی در همه عرصه‌های مختلف فرهنگ، سیاست، اقتصاد و قضاوت مورد توجه قرار گرفت. مردم ایران با انقلاب اسلامی، به دنبال تأمین برابری، توازن، اعطای حقوق و رعایت قانون در عرصه اجتماعی و توزیع عادلانه قدرت میان شهروندان بودند. این مطالبه در قالب اعطای آزادی، حقوق اجتماعی، حق مشارکت در امور سیاسی و با ایجاد زمینه امنیت و مصونیت درجامعه، امکان‌پذیر بود. به لحاظ اقتصادی مردم ایران خواهانِ توزیع عادلانه امکانات مادی، رفاهی، بهداشتی، عمرانی، معیشتی و خدماتی جامعه بودند، تا برابری و حقوق افراد بر پایه قانون شریعت عدالت تأمین شود.
مهاجرنیا گفت: انقلاب اسلامی قرائتی نو از عدالت ارائه داد و از همان آغاز مطالبات مردمی ملت مسلمان ایران را در تراز رسالت عامه انبیای الهی، ارتقا بخشید. هنر انقلاب آن بود که آرمان عدالت خواهی را در سطح اخلاق و حقوق و سیاست گسترش داد و تحقق آن را هم وظیفه عمومی و هم وظیفه حکومت اسلامی معرفی نمود و خود عدالت را به عنوان سنجه اصلی در ارزیابی میزان کارآمدی حکومت‌ها و حق طلبی و عدالتخواهی مردم قرار داد و در بیانیه گام دوم عدالت مهم ترین راهبرد عبور از ستم، تبعیض و شکاف‌های ناروا تلقی شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه در بیانیه گام دوم عدالت یک مفهوم مجرد نیست، گفت: در منظومه فکری انقلاب اسلامی، عدالت در همه مراتبش با همه مفاهیم اساسی زندگی اجتماعی مانند، امنیت، آزادی، رفاه اقتصادی، قانون و نظم، توسعه و تکنولوژی، مردم سالاری دینی و شایسته سالاری و… پیوند وثیق دارد و همین ارتباط است که جایگاه عدالت را در سطح راهبرد اساسی انقلاب ارتقا بخشیده است.
مهاجرنیا با اشاره به چالشهای عدالت در گام اول که سبب گلایه‌های رهبرمعظم انقلاب شده است، گفت: یکى از دشوارترین میدان‌هاى مجاهدت، میدان مجاهدت براى بسط عدالت است. براى عدالت‌طلبى باید مبارزه کرد، این کار جزء مشکل‌ترین‌ها و در عین حال اگر به نتیجه برسد، جزء پُربرکت‌ترین هاست. مع‌الوصف عدالت با تهدیدهایی مانند: فهم جاهلانه از عدالت، تبعیت از اغراض شخصی، هوا و هوس در مواجهه با عدالت، اغراض سیاسی در تحقق عدالت، حاکمیت و نفوذ تفکر لیبرالیستی، بی‌توجهی نسبت به قوانین الهی، محیط مغایر با عدالت، شکاف طبقاتی بین فقیر و غنی، فقدان معنویت متناسب با عدالت، فقدان اراده برای اجرای عدالت، فقدان همسویی ابعاد زندگی اجتماعی با عدالت و فقدان برنامه اجرایی برای تحقق عدالت، مواجه است و همین‌ها به بُعد راهبردی عدالت ضربه می‌زنند.
وی در پایان افزود: اگر عدالت راهبردی بخواهد اجرا شود دو محورکلیدی می‌خواهیم؛ یکی قوانین؛ قانون‌های ما باید در مسیر عدالت باشد. قانون باید از تبعیض، ظلم، فساد، ویژه‌خواری و چیزهایی که خلاف جاده‌ی عدالت است، جلوگیری کند. قانون باید راه عدالت را تسهیل کند. مسیر جاده‌ی عدالت باید قانون‌مند بشود و راه ورود بیگانه را در این جاده باید ببندیم و محور دوم مجریان هستند. مجریان متعهد و متخصص خیلی مهم هستند. شما اگر بهترین قانون عالم را به دست یک آدم فاسد بدهید آن را خراب می‌کند. یک کسی که نمی‌خواهد به قانون عمل کند امکان ندارد عدالت را بتواند اجرا کند. بنابراین هم قوانین خوب و هم مجریان متعهد در اجرای راهبرد عدالت ضروری است.
