به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی علمی ترویجی “خوددوستی و مقایسه آن با خودگروی” توسط گروه اخلاق پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه و با حضور اساتید و صاحبنظران این حوزه در قم برگزار شد.
حجت الاسلام دکتر محمد جداری عالی عضو هیات علمی پژوهشگاه که به عنوان ارائه دهنده در این کرسی حضور داشت ضمن معرفی مفهوم علمی خوددوستی گفت: خوددوستی نظریه‌ای هنجاری است که در صدد ارائه اصول اخلاقی بسیار کلی بوده و مبنای اخلاقی برای کلیه رفتارهای انسان محسوب می‌شود. از نظر این نوشتار، آنچه از آموزه‌های اسلام و اندیشمندان مسلمان استفاده می‌شود، این است که همه انسان‌ها دارای غریزه‌ای به نام خوددوستی هستند و رفتارهای اختیاری خود را براساس آن انجام می‌دهند. از آنجاکه ذات انسان، پاک و زلال و دارای استعدادها و آرمان‌های معقول و برپایه فطرت الاهی و در راستای سعادت حقیقی وی سرشته شده است، رفتارهای مطابق با خوددوستی، خوب است و باید چنین عمل کرد و رفتارهای خلاف آن، بد است و نباید انجام گیرد.
وی افزود: نظریه خوددوستی با وجود شباهت ظاهری به «خودگروی اخلاقی» به لحاظ مبانی هستی‌شناختی، انسان‌شناختی و معرفت‌شناختی با آن اختلاف جدّی دارد و لذا ایرادهایی از قبیل: ناسازگار با رفتارهای نوع‌دوستانه، ایثار، مهر مادری، عبادت عارفانه و … که بر نظریه «خودگروی اخلاقی» وارد است، در این نظریه قابل پاسخ‌گویی است.
عضو هیات علمی گروه اخلاق پژوهشگاه تصریح داشت: در طول تاریخ، متفکران مکاتب مختلف در پژوهش‌های اخلاقی خود، پیوسته به دنبال معیار و ملاکی بوده‌اند که بتواند خوب و بد رفتارهای اختیاری انسان و چرایی آن را توجیه کند؛ تا افراد را به چگونگی تصمیم‌گرفتن در افعال اختیاری خود راهنمایی کند. به عبارت دیگر، چه کاری درست است و باید آن را انجام داد و چه کاری نادرست است و نباید انجام داد؟ همچنین در هنگام تعارض‌های اخلاقی چه باید بکنند؟ این مسئله بخش مهمی از پژوهش‌های فلسفه اخلاق را به خود اختصاص داده که تحت عنوان «نظریه هنجاری» و در قالب «نظریات و مکاتب اخلاقی» مورد بحث واقع می‌شود.
جداری عالی افزود: همه انسان‌ها داری غریزه‌ای به نام حب ذات‌اند و رفتارهای اختیاری خود را براساس آن انجام می‌دهند و از آنجاکه ذات انسان، پاک و زلال و دارای استعدادها و آرمان‌های معقول و براساس فطرت الاهی است، رفتارهای مطابق با آن، خوب و رفتارهای خلاف آن، بد خواهد بود. البته اختلاف در مراتب معرفتی انسان‌ها به ذات خود در جهت‌گیری و انتخاب هدف آنها نقش اساسی ایفا می‌کند و همین امر سبب اختلاف در رفتارهای آنها می‌شود.
در ادامه این کرسی حجج‌اسلام دکتر علیرضا آل‌بویه و دکتر بهروز محمدی‌منفرد به نقد مطالب ارائه‌شده پرداختند.
