به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ ناظر به موضوع ضرورت آشنایی با کلیات علم سیاست گفت‌و‌گویی با دکتر سعید کرمی رئیس مرکز پژوهش‌های جوان وابسته به پژوهشگاه انجام داده‌ایم که در ادامه از منظرتان عبور خواهد کرد.
مرکز پژوهش‌های جوان تاکنون چه کتاب‌هایی را با محوریت آشنایی با کلیات علم سیاست منتشر کرده است؟
تا به حال آثار ارزشمندی مانند کتاب «اخلاق سیاست ورزی» اثر دکتر رضا عیسی‌نیا، «مسائل اساسی علم سیاست» نوشته دکتر محمدباقر حشمت‌زاده، «سیاست چیست؟» نگاشته دکتر رجبعلی اخترشهر، «سیره سیاسی معصومان(ع) در عصر حاکمیت» اثر دکتر محمد ملک‌زاده و «اصول تفکر سیاسی در قرآن» نوشته محمدزارع قراملکی در این مرکز منتشر شده است.
در کتاب «اخلاق سیاست ورزی» اثر دکتر رضا عیسی‌نیا به چه موضوعی پرداخته می‌شود؟
مباحث این کتاب با روش توصیفی و تحلیل در دو بخش ساماندهی شده است؛ بخش اول با عنوان تبیین مفاهیم و مبانی نظری اخلاق و سیاست ورزی در اسلام به این نکات می پردازد: ۱٫ اخلاق( تعریف اخلاق و جایگاه آن در زندگی انسان)؛ ۲٫ سیاست و سیاست ورزی و فصل دوم شامل چیستی اخلاق و قلمرو آن در اسلام می شود و فصل سوم به بحث از امکان یا امتناع اخلاق در سیاست ورزی از نظر اسلام اختصاص می یابد و نهایتاً فصل چهارم به نسبت اخلاق و سیاست ورزی در اسلام خواهد پرداخت.
نویسنده سعی کرده در بخش دوم جایگاه و نقش اخلاق و سیاست ورزی در جمهوری اسلامی ایران را با ارائه سه فصل به سرانجام برساند؛ بنابراین در فصل اول به سنجش اخلاق و سیاست ورزی در جمهوری اسلامی ایران با شاخصه‌های اخلاق اسلامی پرداخته و فصل دوم را به مطالعه موردی لوازم سیاست ورزی با اخلاق اسلامی جایگاه اخلاق در اندیشه و رفتار سیاست ورزان جمهوری اسلامی ایران و انطباق ملاک‌ها و معیارهای اساسی اصول و ارزش‌های اخلاقی در سیاست ورزی با مفاهیمی مانند تقیه، مصلحت و تغافل و… اختصاص داده و نهایتاً فصل سوم را با عنوان بایسته‌های اخلاقی در سیاست ورزی (آسیب شناسی، راهکارها و توصیه های اسلامی یا بایسته‌های اخلاقی در سیاست ورزی) به پایان برده است.
انگیزه اصلی از نگارش کتاب، «مسائل اساسی علم سیاست» نوشته دکتر محمدباقر حشمت‌زاده، چه بوده است؟
از آنجا که سیاست به عنوان پدیده‌ای پیچیده با تمام جنبه‌های زندگی انسان آمیخته شده است؛ شناخت آن به عنوان عاملی در جهت سعادت و شقاوت افراد مهم و ضروری است. چنین شناختی از مجموع سه روش حسی، عقلی و نقلی به دست می‌آید. موضوع کلی علم سیاست شامل دولت، حکومت و قدرت است. از این رو پژوهشگران سیاسی بیشتر به مقوله حکومت پرداخته و می‌کوشند موجودیت و هستی آن را با پاسخ به سوالاتی چون آیا حکومت هست؟ حکومت چیست؟ چرا حکومت هست؟ قلمرو حکومت کجاست؟ قدرت و مشروعیت چگونه سبب استقرار و استمرار حکومت می‌شود؟ حکومت به چه صورت و چندنوع است؟ ثابت کنند.
رویکرد کلی در کتاب «سیاست چیست؟» نگاشته دکتر رجبعلی اخترشهر چیست؟
در دنیای امروز برای داشتن مسیر و هدفی مشخص نیاز به اندیشه‌ای تازه و ایده‌ای والا داریم که سیاست و یا به تعبیری دوراندیشی می‌تواند جوابگوی آن باشد. سیاست در فرهنگ اسلامی و غربی دو معنای متفاوت دارد و هر تعریف نشان‌دهنده ارزش‌ها و عقاید حاکم بر آن جامعه خواهدبود. غرب برای سیاست حد و مرز تعریف نکرده و هر گروه می‌تواند طبق ذهنیت خود آن را تعریف کند. جامعه اسلامی سیاست را نوعی ارتباط میان ملت و حکومت و تدبیری برای اداره جامعه انسانی به منظور رسیدن به یک هدف ارزشمند می‌داند. از این رو بین دین و سیاست رابطه‌ای جداناپذیر وجود دارد و هر یک از آنها لازم و ملزوم یکدیگر می‌باشند. سیاست در اسلام به معنای وجود یک مکتب هدایت‌گر است که می‌تواند انسان را به رشدی همه‌جانبه برساند، البته این هدایت برپایه اصولی سیاسی از جمله عدالت اجتماعی و دفاع از حقوق بشر استوار است و تنها در این شرایط است که می‌توان جامعه انسانی را به هدفی که دارای ارزش‌های دینی است برسانیم.
کتاب «سیره سیاسی معصومان (ع) در عصر حاکمیت» اثر دکتر محمد ملک‌زاده براساس چه دغدغه‌ای نگاشته شده است؟
آشنایی با سیره و سلوک بزرگان دین، برترین راه کاری است که بشریت می‌تواند برای بنیان گذاری یک جامعه سالم در عصر غیبت از آن بهره‌مند شود، کتاب حاضر در عرصه سیره شناسی به بررسی اصول اساسی سیره سیاسی امامان معصوم(ع)، که معیار ان شناخت حق و عدل می‌باشند، می‌پردازد. محور اصلی این مجموعه تحلیلی، بررسی و شناخت روش و سیره‌ی سیاسی ائمه است نه «سیره سیاسی» و بیان تاریخی زندگی معصومان(ع). هدف اصلی کتاب حاضر، رفتار شناسی سیاسی سه پیشوای معصوم(ع) از جایگاه یک حاکم سیاسی است و در این راستا چگونگی رفتار و موضع گیری ایشان در ارتباط با توده مردم، کارگزاران حکومتی و مخالفان نظام به صورت سه محور اصلی بحث، مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
ساختار کتاب «اصول تفکر سیاسی در قرآن» نوشته محمدزارع قراملکی چگونه است؟
دراین کتاب بیان می شود که قرآن منبع و ریشه اصلی شناخت مسائل اسلامی و از جمله اصول تفکر سیاسی در اسلام است. برای به دست آوردن مباحث سیاسی اسلام، نخست باید ریشه‌های آن را در قرآن جست و جو کرد. قرآن کریم ضمن طرح و شرح اصول تفکر سیاسی، اعتقاد و عمل به این اصول و اندیشه‌ها را جزئی از قلمرو وسیع ایمان و بخشی از مجموعه تعالیم اسلام و گوشه‌ای از حیات یک مسلمان می شمارد، به طوری که جدا کردن اندیشه و عمل سیاسی از ایمان و اسلام و زندگی مسلمان امکان پذیر نیست و اگر در برخی جوامع اسلامی، چنین چیزی اتفاق افتاده است، حقیقتاً به اسلام عمل نمی‌شود. اصول تفکر سیاسی در قرآن به عنوان هسته مرکزی حیات سیاسی جامعه اسلامی می‌باشد. هر نظام سیاسی و حکومتی، باید به منظور تشکیل و تداوم نظام حکومتی دارای اصول مبنایی، اصول راهبردی و اصول کاربردی معین و قابل طرح و دفاع تئوریک باشد. نظام سیاسی اسلام نیز از این قاعده استثنا نبوده و قرآن کریم در هر سه محور مذکور دارای مباحث صریح و محکم می باشد.
