به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر احمد شاکری عضو هیات علمی گروه ادبیات اندیشه پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه مولف کتاب «دشمنشناسی در ادبیات دفاع مقدس» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بیان کرد: در این کتاب سه محور به عنوان پیش فرض تدارک دیده شده است. شناخت‌شناسی، روایت‌شناسی و جریان‌شناسی.
او اظهار کرد: دشمنشناسی در ادبیات به ویژه ادبیات دفاع مقدس و ادبیات جنگ از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است چون ادبیات دفاع مقدس از جنگ روایت می‌کند و جنگ ۲ رکن دارد: جبهه خودی و جبهه دشمن. جنگ تقابل بین دو نیرو است و این تقابل و شناخت جنگ و شناخت آدم‌های جنگ منوط به شناخت طرفین است.
شاکری گفت: مشکلی که از دیرباز در ادبیات دفاع مقدس و ادبیات جنگ داشتیم، این است که نگاه ما به جنگ و ادبیات جنگ از منظر نگاه خودی بوده است. ما در معرفی دشمنی که در طول دفاع مقدس با او جنگیدیم موفق عمل نکردیم بلکه دشمن در ادبیات ما مفقود بوده است. درحالی که یکی از مجاری شناخت خود این است که ببینیم با چه ضدی می‌جنگیم. در حقیقت تعریف به ضد؛ من که هستم یک بخشی از آن، این است من که نیستم. دشمن کیست؟ چه کسی بوده که من با او تقابل کردم. این مفقودین هم در آثار داستانی و هم در تئوری وجود دارد یعنی در تئوری در ۳ ساحت قابل بحث است.
او با اشاره به اینکه شناخت‌شناسی از این صحبت می‌کند که عملا ادبیات داستانی چگونه و در چه سطحی می‌تواند دشمن را هم بشناسد و هم بشناساند افزود: در پارامتر و مولفه روایت‌شناسی به ظرفیت‌های روایی، ارکان، اجزا، ساحت‌ها و جوانب ادبیات باستانی توجه می‌شود. اینکه چه کارکردی و چه ظرفیتی در دشمنشناسی دارند و ساحت سوم جریان‌شناسی است.
عضو هیات علمی گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: دو ساحت اول و دوم یعنی شناخت‌شناسی و روایت‌شناسی ساحت‌های نظری هستند مثلا درباره مفهوم شناخت دشمن یا راجع به مفهوم روایت صحبت می‌کنند، اما ضلع سوم در رابطه با امور عملی – عینی است. جریان شناسی یعنی در طول این ۴۰سال در گونه داستانی ادبیات داستانی مقدس ما چگونه دشمن را بازتاب داده‌ایم.
وی در انتها اظهار کرد: کتابی که من تالیف کردم موضوعی بدون پیشینه است یعنی ما درباره به دشمنشناسی در ادبیات مطلب نداشتیم. در ادبیات داستانی و در ادبیات دفاع مقدس هم در این زمینه مطلب نداریم و این کتاب در حوزه خود منحصر به فرد است.
