به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نقل از خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: پانزدهمین نشست از سلسله نشست‌های گفتمان مقاومت با موضوع «جریان‌شناسی بازیگران فکری و سیاسی سوریه» به همت گروه کلام اسلامی و الهیات جدید و مرکز تعاملات علمی بین المللی پژوهشگاه با همکاری مشارکت مرکز پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم به صورت حضوری و مجازی، چهارشنبه ۵ دی ماه در تالار فرهنگ پژوهشگاه برگزار شد.
حجت‌الاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی رئیس پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه در این نشست با اشاره به شرایط سوریه در سالیان اخیر و برگزاری انتخابات و رای آوردن «بشار اسد» گفت: این شرایط را با عربستان سعودی مقایسه کنید که نَه رای دارد و نَه رئیس‌جمهور بلکه گویا این سرزمین سند به نام سعودی خورده است؛ اکنون در سطح منطقه با توجه به اتفاقاتی که افتاده است سوریه ضعیف شده و طبیعتا اطرافیان در این کشور طمع کرده و تا جایی که بشود زور می‌گویند، در این میان تاب‌آوری است که اهمیت دارد؛ سوریه‌ی موجود بعد از قضایای داعش نابود شد و دیگر سر بلند نکرد، از جولان و ادلب گذشت و بی خیال شد.
استاد گروه سیاست پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: در جغرافیای سیاسی فعلی از یک طرف ترکیه، از سوی دیگر لبنان و اردن، قرار دارند؛ البته چندان با اردن مساله ندارند و عمده درگیری از یک جهت بحث ترکیه و عثمانی است چراکه آنها فکر می‌کنند حلب برای آنهاست و داعیه دارند، اردوغان تصریح کرده که از آن ماست و به ما بر می‌گردد، موضوغ دیگر اینکه اگرچه ترکیه امروز ترکیه عثمانی نیست اما ترکیه تورانی است و بیشتر از اینکه مملکت اسلامی باشد مملکت تُرکی است لذا روی تُرک‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند از ترکیه گرفته تا آذربایجان و… و آنها این قضیه را مهم تلقی کردند.
وی افزود: مساله دیگر اسراییل است که می‌خواهد در منطقه احساس امنیت داشته باشد لذا جولان را گرفته و طبیعتا محل تزاحم میان قدرت‌ها و بازیگران منطقه مثل ایران و عراق و حزب‌الله است و این بازیگران با هم نقش ایفا می‌کنند تا بتوانند منطقه مقصود نظر خود را به دست بیاورند و عملا فضا را از دست آن گروه ۱۴ درصدی غیر غالب که به تعبیر خودشان دارد زور می‌گوید در بیاورند؛ نگاه دیگری که در این میان فارغ از نگاه‌های مرزی وجود دارد نگرش فرهنگی مذهبی است چراکه بیشتر جمعیت سوریه از اهل سنت هستند و طبیعتا توقع ندارند که یک علوی آنجا حاکم شود، توقع ندارند ایرانِ شیعی آنجا قدرت پیدا کند، از سوی دیگر بحث سلفی‌ها مطرح است که آنجا مساله جدی است و شاید بحث اخوانی‌ها بیش از سایرین مطرح شد چراکه اولین جرقه‌های بحث سوریه به واسطه اخوانی‌ها شکل گرفت وبعدها داعش مطرح شد؛ ترکیه و قطر با رویکرد اخوانی‌ها آمدند و از یک طرف چه بسا عربستان و امارات اندکی کمک کردند در مقابله با رویکرد اخوانی که همیشه هست و در واقع خواستند در خلیج فارس قطر را هم محدود کنند؛ ضمن اینکه مباحث دیگر از جمله مساله آمریکا نیز در منطقه مطرح است.
حجت‌الاسلام ایزدهی گفت: از لحاظ امنیتی از میان بازیگرانی که در فضای سوریه دخیل هستند ایران از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ مساله دیگر اینکه روسیه از قدیم‌الایام مارکسیستی بود و سوریه بیشتر با ارتش روسیه پشتیبانی می‌شد، همچنین آمریکا نیز برایش مهم است که در سوریه باشد چراکه نزدیک به ترکیه است و بحث ناتو و نزدیک بودن به اسراییل مطرح است، ضمن اینکه محور ایران هم هست؛ در این میان قطر نیز در بسیاری از موارد ورود کرده اما از حیث مذهبی و دینی جهان اسلام جولان داده و عملا دارد منطق اخوانی را توسعه می‌دهد، اما اینکه نتیجه این بازی و مواجهه این قدرت‌ها و بازیگران سیاسی در سوریه چه خواهد شد و این جریان تحریرالشام موجود که بارها اسم و پوسته عوض کرده و اکنون در قالب یک فرد کراواتی خود را نشان داده نمی‌دانم که آیا می‌توان گفت که یک داعشی قابلیت تبدیل به یک اخوانی عاقل را دارد؟
رئیس پژوهشکده نظام های اسلامی پژوهشگاه تصریح کرد: اگر عنصر سیاست را در فرهنگ و سیاست وارد کنند معنایش آن است که بازیگر اصلی نه تحریر الشام خواهد بود و نَه حتی ترکیه، قطر و امارات بلکه مساله به نظرم فراگیرتر است، از نظر جزئی دعوا بین قدرت‌ها بوده و آنها می‌خواهند طعمه را پیدا کرده و مساله سیاسی و فرهنگی را بر مبنای منافع خودشان پیش ببرند، اسراییل نیز در طول حدود هشتاد سال که در منطقه حضور دارند مبنای خود را تامیین امنیت‌اش قرار داده و آن قدر امکانات برای آن جنگ شش روزه گذاشت و در کل در حوزه‌های دیگر هزینه کرد که کشورهای منطقه با وجود همه فجایعی که رقم زده در برابرش کرنش کرده و عملا می‌خواهند بقای اسراییل را تضمین کنند؛ بنابراین در مجموعه بازی‌گردان و نقشه از شخص دیگری است و دعوای اصلی بین آن نظام سلطه است که اسراییل را به عنوان نماینده خود جا انداخته و نیروی مقاومت که می‌خواهند از بین برود.
وی گفت: به نظر می‌آید مساله طرف مقابل این است که سوریه تکه تکه شود یعنی بهترین صورت مساله این است، مساله آمریکا این است که قدرت‌های منطقه به کشورهای کوچک تبدیل شوند چنانکه چند روز قبل مصر شلوغ شد، بنابراین صورت مساله خاورمیانه جدید مطرح است که طی آن این کشورهای بزرگ باید تبدیل به کشورهای کوچم شد و راه به دریا نداشته باشند تا ناموس نظام غرب که اسراییل است حفظ شود.
