ضرورت تهیه منشور وحدت شیعه و سنی برای حفظ دست‌آوردهای دفاع از فلسطین و مقابله با اسرائیل
نوشتاری از حجت‌الاسلام و المسلمین محمد علی اسدی‌نسب مدیر گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
هر قدر زمان به جلو می‌رود ابزار ارتباطی رشد فزاینده می‌یابند و روابط انسانی تنگ‌تر می شود و تبادل اطلاعات رفتاری ملل و فرق از یکدیگر گسترده‌تر می‌گردد؛ این روند ناگزیر نیازمند همزیستی مسالمت‌آمیز تر است بگونه‌ای که دیگر نمی‌توان بر برخی از رفتارهای گذشته اصرار داشت؛ امروزه گویا همه بشریت در خانه‌ای بزرگ زندگی می‌کنند که که اگر قبلا هر یک جایی بوده اند و علیه همدیگر سخنانی و رفتاری از خود بروز می‌داند دیگر آن رویه نه تنها خرابی‌ها را آباد نمی‌کند که آبادی‌ها را هم ویران می‌کند. اکنون اتحاد بین شیعه و سنی ضرورتی به غایت بیشتر احساس می‌شود؛ وحدت شیعه و سنی توسط آیت الله العظمی بروجردی به مرحله‌ای قابل قبول و دفاع رسیده بود لکن این وحدت هم‌اکنون ضرورتی مضاعف یافته است؛ امروزه تکفیر، لعن و توهین نه تنها کسی را شیعه یا سنی نمی‌کند که نفرت و دوری از عقاید توهین کننده را بیشتر می‌کند؛
در جائی که قرآن همه پیروان ادیان آسمانی را به وحدت می‌خواند و می‌فرماید: قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ (آل‌عمران:۶۴) بگو:” اى اهل كتاب! بياييد به سوى سخنى كه ميان ما و شما يكسان است، كه جز خداوند يگانه را نپرستيم و چيزى را همتاى او قرار ندهيم، و بعضى از ما، بعض ديگر را- غير از خداى يگانه- به خدايى نپذيرد.” هر گاه (از اين دعوت،) سرباز زنند، بگوييد:” گواه باشيد كه ما مسلمانيم!”
باید برای وحدت حتی با اهل ادیان در برابر بی‌دینان پیش‌قدم شد؛ باید برسر مشترکات متمرکز شد؛ باید بگونه‌ای عمل نماییم که بتوانیم برسر مشترکات با هم باشیم؛ روشن است توهین و ناسزاگویی به مقدسات یکدیگر منافات با وحدت برسر مشترکات دارد و زمینه آن را از بین می‌برد؛ مقدمه وحدت برمشترکات که ترک توهین است خود عقلا امر واجبی است.
از این رو باید در این زمینه منشوری قابل قبول و به عنوان حکی قطعی بین شیعه و سنی تهیه و برای همگان ارسال شود و ابلاغ گردد تا در سایه آن همگان هم به آرامش برسند و از نزاع دست‌بردارند و هم سرمایه خود را حفظ نمایند و هم بتوانند در برابر غول استعمار غرب تفرقه‌انداز مقاومت نمایند.
امروزه که ایران اسلامی با تمام توان به دفاع از فلسطین قیام کرده است اگر این منشور تهیه نشود و به آن عمل نگردد حتی با نابودی اسرائیل توسط ایران و جبهه مقاومت شیعی، خناسان روزگار زمینه این توان را دارند که با برجسته‌سازی شکافهای فرقه‌ای بتوانند ثمرات این پیروزی را برای ایران ناچیز نمایند؛ و این خسارت بزرگی برای کشورمان و منطقه خواهد بود.
شاخصه‌های این منشور هرچه باشد باید شامل موارد ذیل گردد:
۱.تعریف اسلام و ایمان مصداقهای آن؛ براساس برداشت از آیه: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلى رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا بَعِيداً نساء: ۱۳۶): اى كسانى كه ايمان آوردهايد! به خداوند و پيامبرش و كتابى كه بر پيامبرش نازل كرده و كتابى كه پيشتر فرستاده است، (به همهى آنها) ايمان (واقعى) بياوريد. و هر كس به خدا و فرشتگان و كتب آسمانى و پيامبرانش و روز قيامت كفر ورزد پس همانا گمراه شده است، گمراهى دور و درازى.
۲.تعیین مشترکات و تأکید برآنها؛ براساس آیه ۶۴ آل عمران که ذکر شد.
۳.تعریف کفر و شرک و مصادیق هریک؛ براساس برداشت از سوره توحید.
۴.نفی هرگونه توهین به مقدسات یکدیگر و تعیین مصادیق جزئی آن؛ براساس برداشت از آیه: وَ لا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ كَذلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُمْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ(انعام: ۱۰۸)و به (معبود) كسانى كه غير خدا را مىخوانند ناسزا نگوييد كه آنان نيز از روى جهل و دشمنى به خداوند ناسزا مىگويند. ما اين گونه عمل هر امّتى را برايشان جلوه داديم. سپس بازگشت آنان بهسوى پروردگارشان است، پس خداوند آنان را به آنچه مىكردند خبر مىدهد.
۵.جایگزینی منطق و استدلال در گفتگوها بجای توهین و ناسزاگویی‌ها؛ براساس برداشت از آیه: ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ (نحل: ۱۲۵): اى پيامبر! مردم را) با حكمت (و گفتار استوار و منطقى) و پند نيكو، به راه پروردگارت بخوان و (با مخالفان) به شيوهاى كه نيكوتر است جدال و گفتگو كن، همانا پروردگارت به كسى كه از راه او منحرف شده آگاهتر است و (همچنين) او هدايت يافتگان را بهتر مىشناسد.
