به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، محمدحسن شاهنگی، دبیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه، با گروه فرهنگ و ادب خبرگزاری مهر، درباره کتاب «خون هایش؛ امام حسین (ع) از زبان زینب کبری (س)» به گفتگو پرداخته است.
کتاب «خون هایش» در قالب آفرینشی و ادبی نگارش شده و امام حسین (ع) به روایت زینب کبری (س) است. این کتاب ۷ محور اصلی از جمله: قبل از واقعه عاشورا، شهادت سید الشهدا (ع) در ظهر عاشورا، خیمه سوزان در عصر عاشورا، بازگشت کاروان اسرا به کوفه، کاروان اسرا در راه شام، حضور اسرا در کاخ یزید، دوران پس از امام حسین (ع) را دارد.
شاهنگی درباره این کتاب گفت: بیشک ماندگارترین واقعه تاریخ بشری که تقابل حق و باطل را روایت میکند کربلاست؛ مطابق با عقاید شیعی حرارت این رخداد جانگداز تا روز قیامت در دلهای مؤمنین سرد نشده و به فراموشی سپرده نمیشود. عاشورا، حادثهای فرازمانی و فرامکانی است، هرچند بستر وقوعش در یک نیمروز و مکانی خاص بود، ولی گستره آن در همه تاریخ و همه گیتی بر کشیده است. اما به راستی، راز ماندگاری عاشورا چیست؟ آیا جز این است که ماندگاری این نبأ عظیم به ماهیت حماسی و اندیشگانی آن بر میگردد؟
وی افزود: عاشورا فقط تاریخ نیست، عاشورا یک هویت است، هویت شیعه، هویتی که هم عشق و عرفان دارد و هم حماسه و شجاعت. هم سوگ و مرثیه دارد و هم عزت و اقتدار. این هویت است که فطرتهای زلال را به خویش میخواند تا پیامرسان عدلخواهی، ستمستیزی و ظلمگریزی باشد. پس بیجهت نیست که بر خلاف همه اتفاقهای تاریخ، نه تنها گذشت زمان نتوانست غبار فراموشی بر عاشورا بنشاند، بلکه هر سال بر شکوه و جلال پاسداشت آن افزوده میشود.
شاهنگی گفت: حادثه شگرفی به نام عاشورا که دوگانه عقل و عشق را با هم جمع آورده و وحدت این دو مفهوم را در مصداق انسان کاملی به نام امام حسین (ع) جلوهگر ساخته، خط بطلان بر تمامی آن جدالهای جدلگونه کشیده و الفاظ را به اعمال و حرفها را به افعال بدل ساخته است. عاشورا حقیقتی است که جز با قلب، بصیرت و عبرت نمیتوان به سراغ آن رفت. کدام قهرمان بزرگ تاریخ را میتوان سراغ گرفت که واجد چنین ویژگیهای ممتازی باشد؟
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اهمیت انتقال مفاهیم عاشورا به نسل جوان افزود: این واقعه عظیم در میان نسل جوان از حیث تاریخی با سوالات مهمی روبهروست که پاسخ به آنها روشنگر ابعاد کمتر باز شده این موضوع است. برای مخاطب امروز مهم است که قبل از واقعه عاشورا بر امام و یارانش چه گذشت؟ شهادت سیدالشهداء (ع) در ظهر عاشورا چگونه اتفاق افتاد؟ خیمهسوزان در عصر عاشورا در چه وضعیتی رخ داد؟ کاروان اسرا در راه شام چه شرایطی داشتند؟ حضور اسرا در کاخ یزید با چه کیفیتی بود؟ و دوران پس از امام حسین (ع) چگونه دورانی بود؟
این نویسنده گفت: عاشورا نهضتی جریانساز است که قابلیت بازتولید انقلابها، پویشها و حرکتهای اصلاحی فراوانی را در دل خود دارد و دلداده خود را به تکاپو وا میدارد تا در برابر ظلم و بیداد بایستد و پرچم دین خدا را برافراشته نگه دارد؛ ظرفیتهایی این چنین ما را به این نتیجه میرساند که جز با تشریح لایههای معرفتی، شخصیتی قهرمانان کربلا امکان تکثیر صحیح این رخداد در زمانها و زمینها دیگر وجود ندارد.
وی در پایان ادامه داد: در میان قهرمانان تصنعی و دروغینی که هر روز به مخاطب امروز عرضه میشوند، باید پرسید وجوه حماسی، اسطورهای، و فرا انسانی سید و سالار شهیدان و ۷۲ تن از یاران با وفای او تا چه میزان برای جوانان بازگو شده است؟ آیا صرف اشاره به مظلومیت آنان و شهادت غمانگیز کافی است یا باید از شجاعتها، حمیتها، صلابتها، اقتدارها و آزادگیهای مثالزدنی قهرمانان دشت نینوا بیش از اینها گفت؟ پر واضح است که کتب دست اول تاریخی از دیرباز به این محورها پرداختهاند اما آنچه ضرورت پاسخ دگرباره به این موارد را هویدا میسازد پاسخ به زبان جوان و نوجوان امروز با بیانی فراتاریخی است؛ بیانی که همدوش تاریخ، با بهرهگیری از ادبیات، کلام، عقیده و احساس شمهای کوتاه از مصیبت عظیم نینوا را فاش سازد.