به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا پیوندی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه، در سخنانی به تبیین عقلانی و روایی اهمیت و ثواب زیارت با پای پیاده اشاره کرد که متن سخنان وی به شرح زیر است:
نفس پیاده‌روی برای زیارت در سنت و سیره و تاریخ و روایات ما وجود دارد؛ مثلاً در روایت بیان شده است که امام مجتبی(ع) بین ۲۰ تا ۲۵ بار پیاده به خانه خدا و زیارت کعبه رفتند و این مسئله باعث نورانیت و ثواب و بازدهی بیشتر است. این کار به نوعی نشان‌دادن اوج عشق و علاقه انسان به زیارت مراقد مطهر و یا کعبه است.
پس اصل پیاده‌روی بحث مهمی است و اختصاصی هم به امام حسین(ع) ندارد و امام صادق(ع) در روایتی درباره فضیلت زیارت مرقد مطهر امام علی(ع) با پای پیاده فرموده‌اند: من زار امیرالمؤمنین(ع) ماشیا کتب الله له بکل خطوة حجة. به هر قدمی که برمی‌دارد یک حج برای زیارت امیرالمؤمنین(ع) نوشته می‌شود؛ البته در مورد پیاده‌روی زیارت امام حسین(ع) شواهد زیادی وجود دارد.
روایات فراوان برای زیارت پیاده
بنابراین دلایل زیادی برای پیاده‌روی اربعین و یا زیارت امام حسین(ع) داریم و اولین موضوع هم دلایل شرعی است زیرا روایات فراوانی وجود دارد که پیاده‌روی فی‌نفسه موضوعیت دارد؛ پیاده‌روی اربعین و ماه شعبان و … هم سنتی است که بعد از عاشورا و دوره‌های بعد از آن بین مردم عراق وجود داشته است و شاید بتوان ده‌ها روایت برای مشروعیت زیارت با پای پیاده به عنوان نمونه بیاوریم.
از جمله امام صادق(ع) در روایتی به قدامه بن مالک فرمودند: کسی که آقا اباعبدالله الحسین(ع) را نه برای تفریح و خوشگذرانی و کسب شهرت زیارت کند، گناهانش فرو می‌ریزد کما اینکه انسان وقتی لباسی را بشوید کثیفی‌های آن پاک می‌شود. امام(ع) ادامه دادند این زائر به اندازه هر گامی که برمی‌دارد برای او یک حسنه نوشته می‌شود؛ در برخی روایات، ده و هزار حسنه و حتی حج نوشته شده است و این اختلاف به خاطر مقدار معرفت افراد و یا سختی‌هایی است که در طول مسیر متحمل شده است.
این روایات تعداد بسیار زیادی است و از جهت سند هم نیازی به بررسی ندارند زیرا روایات صحیح در بین آن‌ها زیادی است؛ در روایت دیگری امام صادق(ع) فرمودند که زائر برای هر قدمی که برمی‌دارد، به سمت زیارت کربلا یک حسنه برای او نوشته می‌شود و یک سیئه از او زایل می‌گردد و نابود می‌شود یعنی نه تنها گناه او پاک می‌شود بلکه اثر وضعی آن هم از بین می‌رود ولی اگر سواره برود باز هم گناه او بخشیده خواهد شد گرچه ممکن است اثر وضعی آن باقی بماند.
به لحاظ عقلی هم انسان انتخاب می‌کند تقرب خود را به خدا با پای پیاده انجام دهد؛ دنیا وادی بلا و گرفتاری است و به تعبیر پیامبر(ص) با فضیلت‌ترین اعمال آن‌هایی است که انسان با سختی بیشتری انجام دهد.
پیاده‌روی سنتی شیعی
یکی از مباحث مهمی که در بحث پیاده‌وری باید به آن اشاره شود، این است که این کار سنت شیعی بوده است یعنی از وقتی که جابر برای اولین بار به زیارت کربلا رفت و بنابر نقلی هم اسرای اهل بیت(ع) به زیارت مرقد امام حسین(ع) رفتند، یک رویه و سنت برای زنده نگه‌داشتن عاشورا بود و نماد هویت شیعه محسوب می‌شده است. عزاداری امام حسین(ع) هم نمادی است که در پشت آن یکسری اهداف وجود دارد یعنی این قیام باید زنده بماند و پیام آن به سراسر دنیا مخابره شود.
در روایت بیان شده است که وقتی امام زمان(عج) قیام کردند یکی از نداهای ایشان آن است که من فرزند کسی هستم که قتلوه عطشانا یعنی خود را با این نماد معرفی می‌کنند. همچنین اربعین روزی است که سرهای مقدس شهدا به کربلا برگردانده و به بدن‌ها متصل شد. ضمن اینکه این مسئله از سنن قطعی علمای بزرگ مانند مرحوم کاشف الغطاء، شیخ انصاری و … است که مرحوم کاشف‌الغطاء در این پیاده‌روی به دیدار امام زمان(عج) رفت و امام از او تجلیل کرد.
آیت‌الله مرعشی نجفی طبق نقلی که شده است حدود ۲۰ بار پیاده به کربلا رفتند و در احوالات علمای زیادی این موضوع وجود دارد و این سنت باعث تقویت روحی و معنوی انسان است و آثار و برکات زیادی دارد، ضمن اینکه نماد و نشانگر یک هویتی است و ما با این پیاده‌روی کربلا را به میعادگاهی برای تجمع شیعیان تبدیل می‌کنیم که آثار داخلی و بین‌المللی دارد.
