امنیت کشور مدیون مدافعان است / اولین اصل در مبارزات رسول خدا، پس از استقرار سپاهیان، مرزبانی از حدود بود
نوشتاری از حجت الاسلام دکتر محمد ملک‌زاده عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه
متن کامل یادداشت در ادامه آمده است:
در روزهای گذشته تعدادی از مرزبانان شجاع و جان بر کف کشورمان در دفاع از امنیت میهن اسلامی در درگیری با دشمنان نظام اسلامی و اشرار مسلح به شهادت رسیدند، با توجه به اینکه یکی از کارهای با اهمیت در دفاع از ناموس و امنیت یک سرزمین، مرزبانی و نگهبانی از حدود آن است، به همین مناسبت در این یادداشت اشاره ای خواهیم داشت بر اهمیت جایگاه مرزبانی در اسلام و اقدامات شجاعانه این شهدای گرانقدر.
جایگاه حفظ امنیت در اسلام
حفظ امنیت مردم از دیدگاه اسلام به قدری حائز اهمیت است که در قرآن کریم سوره تین بهترین شهر، شهری دانسته شده که امنیت در آن وجود داشته باشد. حضرت محمد مصطفی (س) سالها قبل از رسالت خویش، در دوره جاهلیت با چند نفر از جوانان مکه هم‌قسم شدند تا خود امنیت شهر مکه را برقرار سازند. در آن زمان بر اساس رسوم قبیله ای دوران جاهلیت هر کس در پناه و حمایت قبیله ای قرار نداشت، جان و مالش به خطر می افتاد و امنیتی نداشت؛ آنان در پیمانی موسوم به حلف الفضول متعهد شدند هرکس به مکه می‌آید از آزار و اذیت اشرار مکه در امان باشد و کسی نتواند متعرض افراد بی گناه که در مکه پناهی ندارند، شود. این نشان می دهد حفظ امنیت مردم ساکن در یک کشور یا منطقه ولو غیر مسلمان هم باشند ضروری است. از این رو در قرآن کریم خطاب به پیامبر و مسلمانان آمده است: «وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِکینَ اسْتَجارَکَ»؛ اگر احدی از مشرکین مهلت خواست، مهلتش بدهید «حَتَّی یَسْمَعَ کَلامَ‌الله»؛ تا کلام خدا را بشنود. (توبه/۶) در روایات ویژگی مسلمان واقعی این دانسته شده که مردم از دست و زبان او در امان باشند «المسلم من سلم المسلمون من یده و لسانه»؛ (بحارالانوار/ج۱/ص۱۱۳) بر همین اساس حفظ امنیت کشور و مرزها در اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است؛ خداوند در سوره آل عمران آیه ۲۰۰ به صورت صریح بر اهمیت مرزداری تأکید فرموده است «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، شکیبایی پیشه سازید و پایداری ورزید و مرزها را پاس بدارید و از مخالفت با دستورات خدا پروا کنید شاید رستگار شوید»؛ در این آیه ضمن تاکید بر حفظ امنیت مرزها، به ویژگی‌های مرزبانان نیز اشاره شده است. بر این اساس مرزبانان باید اهل صبر و شکیبایی باشند تا بتوانند از عهده این مسئولیت مهم برآیند.
اهمیت مرزبانی از دیدگاه رسول خدا نیز به حدی است که آن حضرت در این باره می‌فرمایند: ” یک روز مرزبانی در راه خدا بهتر است از دنیا و هر چه در آن است(کنز العمال: ۱۰۵۰۸) ایشان همچنین در اهمیت و ارزش والای این عمل در جایی دیگر چنین می‌فرمایند: ” یک شب نگهبانی دادن در راه خدا برتر است از هزار شبانه روز که شب‌هایش به عبادت و روزهایش به روزه داری سپری شود؛ (کنزالعمّال: ۱۰۷۳۰) امام زین العابدین (ع) نیز که در واقعه جانسوز کربلا شاهد به شهادت رسیدن خاندان بزرگوارش توسط جریان منحرف حاکم در سرزمین اسلامی بود، در صحیفه سجادیه با مضامینی بسیار زیبا برای مرزداران دعا می‌فرماید. فرازهای والای دعای بیست و هفتم صحیفه سجادیه یکی از زیباترین مطالبی است که در روایات در قالب نیایش امام سجاد(ع) برای مرزبانان ذکر شده است. در این دعا، این امام زین العابدین (ع) از خداوند متعال درخواست می‌کند «مرزهای مسلمانان را به نیروی غالب خویش استوار و ایمن گردان و مرزبانان را به قدرت خود مدد فرما و آنان را از خزانه بی‌پایان خود عطایای بسیار ببخش».
به خطر افتادن جان برای حفظ امنیت
گاهی لازم است برای حفظ امنیت، دفاع از مظلوم و جلوگیری از ظلم و تجاوز ظالمان به مردم، انسان جان خود را هم به خطر بیاندازد. همان گونه که در روزهای اخیر نیز در موارد متعدد شاهد بودیم تعدادی از جوانان غیور کشورمان برای حفظ امنیت مردم و دفاع از مظلومان در برابر تجاوز اشرار مسلح و بر هم زنندگان امنیت کشور شجاعانه ایستادند و جان عزیز خود را در این راه فدا نمودند. آن شهدای گرانقدر به وظیفه ایمانی و انسانی خود به خوبی عمل نمودند و در پیشگاه امتحان الهی سربلند بیرون آمدند. قرآن کریم با مخاطب قرار دادن مسلمانان از آنان می پرسد چرا در راه خدا جهاد نمی‌کنید و در دفاع از جمعی ناتوان از مرد و زن و کودک به مبارزه با دشمنان قیام نمی کنید؟! « وَمَا لَکُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ …»؛ (نساء/۷۵) از این آیه معلوم می شود هر انسان توانمندی وظیفه دارد در برابر متجاوزان و برهم زنندگان امنیت بی تفاوت نماند و باید به دفاع از مظلوم برخیزد. تنها کسانی می توانند از این آزمون الهی سربلند بیرون بیایند که عمل به وظیفه الهی و انسانی خویش را بر همه چیز مقدم بدارند. در صدر اسلام مهمترین دغدغه رسول خدا (ص) و امیرمومنان علی (ع) حفاظت از کیان حکومت تازه‌تأسیس اسلامی بود. اولین اصل در مبارزات رسول خدا نیز پس استقرار سپاهیان اسلام، مرزبانی از حدود سپاه اسلام بود. سرپیچی از فرمان رسول خدا در جنگ احد که بر مرزبانی از حدودی مشخص بسیار تأکید نمودند، موجب وارد شدن خسارات سنگینی به سپاه شد. در این جنگ تا زمانی که مرزداران، مرزهای احد را حفاظت می‌کردند، سپاه اسلام پیروز میدان بود، اما کفار زمانی بر مسلمانان فائق آمدند که مرزها خالی از سربازان محافظ شد.
در عصر حاضر و در طول ۸ سال جنگ تحمیلی اگر رشادت جوانان غیور این سرزمین نبود معلوم نبود استکبار جهانی چه بر سر این سرزمین و مردمانش می آورد؛ اکنون نیز مردم ما امنیت خود را مدیون مدافعان امنیت در نقاط مختلف کشور و مرزهای پهناور ایران اسلامی می دانند. امید که همه ما قدردان شایسته ای برای مرزداران عزیز میهن اسلامی مان باشیم.
