کتاب نقد اعتبار فهم سلف منتشر شد

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب نقد اعتبار فهم سلف اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر پورامینی در گروه کلام و دین‌پژوهی پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد.

بستر باور به مرجعیت سلف، زمانی فراهم می شود که صحابه، تابعین و اتباع تابعین در آرای خود هیچ اختلافی نداشته باشند؛ در غیر این صورت تبلیغ رجوع به فهم سلف، دعوت به تشتت، حیرانی و در نهایت عدم معرفت خواهد بود. افزون بر آن، حجیت و اعتبار فهم سلف، در عمل تناقض برانگیز است؛ چون خود سلف در انبوهی از مسائل از گذشتگان پیروی نکرده‌اند و حتی به صراحت با آن مخالفت نموده‌اند. به واقع القای حجیت فهم سلف و قواعد مورد استفاده آنان به عنوان یک آموزه اصلی، بنیان سلفیه را فرو می‌ریزد؛ چراکه وجود چنین دیدگاه و تشویق بر آن در دوران سلف سابقه نداشته است.

در بخشی از مقدمه این اثر ارزشمند آمده است: 

محور اصلي اندیشه سلفي بر افکار اهـل حـدیث و بـه خصـوص ابنتیمیـه استوار است و ارائه آن، اقبـال و ادبـار متعـددي را در پـي داشـت. ابنتیمیـه درحوزه‌هاي علمي، عملي و عقیدتي، تأثیرات بسیاري بر جریانهاي سـلفي پـس از خود گذاشت. تأکید ابنتیمیه بر پیروي از منهج سلف و تأکیـد بـر حجیـت آن، سرمشق سلفیاني گردید که بعـدها در قالـب وهابیـت و سـپس در پوشـش جریان‌هاي سلفي دیگر، باورها و حتي رفتارهاي خود را با او همسـو سـاختند؛

البته همزمان با ارائه آراي اصحاب حدیث و بنیانگذاران و مروجان تفکر سلفي و پس از آن، عالمان اهـل سـنت و شـیعه، بـه نقـد جـدي اندیشـه‌هاي ایشـان پرداختند.

حجیت فهم غالبا با عنوان حجیت سنت صحابي مورد نقـد متفکـران قـرار داشته و برخي از عالمان اهل سنت، همچون ابوحامد محمد غزالـي در ضـمن آثار خود بهخصوص «المستصفي في علم الاصول»، حجیت فهـم صـحابي را نفي کرده، منتقد سنت صحابي است. نقد حجیـت سـنت صـحابي در ضـمن آثاري چون «الاصول العامه في الفقه المقارن» از آقاي سید محمدتقي حکیم، «الغدیر» از علامه امیني، «ادوار فقه و کیفیت بیان آن، جلد اول» از آقاي شیخ محمد ابراهیم جناتي، «حجیت سنة الصـحابي؛دراسـة و نقـد» از آقـاي شـیخ محسن اراکي، بهاختصار پرداخته شـده اسـت؛ مقالـه «آسـیبشناسـي تفسـیر سلفیان» از آقاي نجارزادگان، مدللسازي و حجیت‌بخشي به تفسـیر صـحابه و تابعین را مورد نقد قرار داده است؛ ازاین‌رو پیشینه در دایرهاي محدودتر، صـرفا ناظر به نقد حجیت سنت صحابي است.

البته در سال‌هاي اخیر به مـوازات انتشـار آثـاري در دفـاع از حجیـت فهـم سلف همچون «فهم السلف الصالح للنصوص الشـرعیة؛ حقیقتـه و اهمیتـه و حجیته» اثر عبدالله بن عمـر دمیجـي، نقـدهایي ماننـد «بـدعـة وجـوب فهـم السلف» اثر حسن محمد خیر محمد و «حجیة فهم السلف» اثر سعد َالعجمي منتشر شده است. پایاننامه «مباني فکري سـلفیه» از آقـاي مهـدي فرمانیـان و همچنین کتاب «بنیاد تفکر سلفي» از نویسنده این تحقیق، بـه‌اختصـار عنـوان شده است. بيشک بسط و بررسي ایـن موضـوع ضـرورتي اسـت کـه اهمیـت تحقیق پیش رو را عیان مي‌سازد.

کتاب نقد اعتبار فهم سلف اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر پورامینی با قیمت ۱۵۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.

علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.