به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سادهانگاری است اگر وقایع و اغتشاشات اخیر را در خرابکاریهایی خلاصه کنیم که از سر هیجان عدهای جوان رخ داده است. آنچه شاهد بودیم در برخی مناطق مرزی در غرب کشور، خطر تجزیه ایران و قدرتگیری گروههای تجزیهطلب در مواقع حساس است.
خبرگزاری فارس با دکتر محسن ردادی، عضو هیأت علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه در این باره به گفتوگو پرداخت که در ادامه حاصل این مصاحبه را میخوانید.
برای تجزیهطلب، رژیم شاهنشاهی با جمهوری اسلامی یکی است
محسن ردادی ابتدا گفت: گرایشهای تجزیهطلبانه، یک القای خارجی است و جریانات تجزیهخواه، هیچ ریشه داخلی و ملی ندارند؛ بلکه ریشه و اصل همگیشان به خارج از ایران برمیگردد. هر زمان که این جریانات، فرصتی را فراهم دیدند، به فعالیتهای خودشان دست زدند و اصلا نوع حکومت ایران برایشان فرقی ندارد. حکومت چه شاهنشاهی باشد، چه جمهوری اسلامی، تجزیهطلب کار خودش را میکند و به آمال جدا کردن مناطق از ایران میاندیشد.
وی افزود: آنها چه در زمان جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط روسها که میخواستند آذربایجان را از ایران جدا کنند، چه در اوایل انقلاب، چه در درگیریهای اخیر؛ از هر فرصتی استفاده میکنند تا نقشه تجزیهخواهانه خویش را پیگیری کنند. پس باید گفت، جریان تجزیهطلبی اگرچه غیر اصیل و خارجی است، اما پیگیر و مستمر است و تا به خواسته خود نرسد، آرام نمینشیند.
وطندوستی ایرانیان در جهان بینظیر است
ردادی بیان کرد: در مقابل جریان تجزیهخواه، فرهنگ ایراندوستی و وطنپرستی قد علم کرده است که اتفاقا برعکس تجزیهطلبی، یک رویکرد اصیل، تاریخی و فراگیر است که حقیقتاً باید گفت این سطح از وطندوستی ایرانیان نسبت به کشور خود در کمتر جایی از جهان دیده میشود. شما در کشوری چون عراق میبینید که منطقهای اعلام خودمختاری میکند و کسی چندان نسبت به آن منازعه و حرفی ندارد، اما در ایران، تصور این موضوع هم برای مردم سخت است. ایرانیان سر اسم «خلیج فارس» رگ گردن باد میکنند و غیرت به خرج میدهند؛ چه طرفدار جمهوری اسلامی باشند، چه مخالف آن. علت هم این است که ما دارای یک تمدن بزرگ و تاریخی بودیم و به زندگی متحد و منسجم، خو گرفتهایم.
عضو هیأت علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه گفت: ایرانیان به وحدت و حفظ خاک خود حساساند و فکر این که بخشی از این خاک بخواهد از کشور جدا شود آزارشان میدهد. مگر ایران بدون کردستان تصورپذیر است؟ ایرانی که از آن قوم کرد و خاک کردستان جدا شود، گویی چیزی کم دارد و اصلا ناقص است. یه خاطر این رویکرد فراگیر ملی است که مردم ایران حساسیت خاصی روی خاک و وطن خود دارند؛ با هر گرایش و نظر سیاسی خاص خود.
تجزیهطلب یعنی تروریست سلاح به دست
وی افزود: از طرفی باید گفت، تقریباً تمام جریانات رادیکالی و مسلحی که در ایران وجود دارد، تجریهطلب هستند. کومله، دموکرات کردستان، جیشالعدل، الاحوازیه و… همگی تجزیهطلبانی هستند که به جای زبان منطق، زبان سلاح را برمیگزینند و همین وجه تمایز آنها از ملت ایران است. آنان منطق و دلیلی برای گفتوگو ندارند.
ردادی گفت: قومیتهای ایرانی، خود را متعلق به این خاک میدانند و دنبال جدایی نیستند، اما دلایلی وجود دارد که موجب میشود تجزیهطلبی در برخی مناطق ایران قوت بگیرد. تضعیف حکومت مرکزی از طرفی و تبلیغات موهوم از طرف دیگر دلایلی است که برخی افراد را به باورهای تجزیهطلبانه سوق میدهد. وعده به بهبودی وضع اقتصادی و معیشت از جمله مواردی است که برخی مردم ناراضی را در مناطقی از ایران به سمت انگارههای تجزیهطلبانه میکشد.
ایران، مورد اتفاقترین موضوع بین ما ایرانیان با تمام اختلاف سلایق است
او بیان کرد: به نظر من در مرحله اول، دولت و رسانهها باید از حقیقی و واقعی بودن این خطر برای کشور حرف بزنند. در این موضع، دولت اصل نیست، بلکه اصل و اساس، ایران است. ایران مورد اتفاقترین موضوع بین ما ایرانیان با تمام اختلاف سلایق است. حاکمیت وظیفه دارد تا خطر تجزیهطلبی را با رویکرد تبیینی برای عوام مردم جا بیندازد تا عموم جامعه، خطر این گروهکهای تروریستی را فهم و درک کنند. پیشتر گفتم که حتی مخالفان جمهوری اسلامی وقتی دیدند برخی همفکران خود کمی از قضیه خلیج فارس کوتاه آمدهاند، واکنش نشان داده و حاضر نشدند ادامه راه را با ایندست افراد پیگیری کنند. همانطور که گذشت، خطر تجزیه ایران ربطی به جمهوری اسلامی و انقلاب ندارد؛ این تهدیدی است که از صد سال قبل وجود داشته و تا الآن هم وجود دارد. شاید در این مدت یکسری دلخوریهایی از سوی مردم نسبت به دولت باشد و گسستهایی ایجادشده باشد، اما به عقیده من اگر موضوع وحدت ملی حول قضیه ایران توسط رسانهها شکل بگیرد، این افتراق چه بسا تبدیل به وحدتی قدرتمند بشود که نقشه تجزیهطلبان را نقش بر آب کند و راهی را که آنها میخواهند بروند، با مانع جدی مواجه سازد.
او در پایان تصریح کرد: یکی دیگر از موضوعاتی که موجب شده مسأله تجزیهطلبی نسبت به چندسال قبل تشدید شود، گسترش باور «جهانوطنی» است. گسترش ارتباطات و سهولت برقراری رابطه با مردم جهان، کمی علقه به وطن را سست کرده است. بنابراین وطندوستان باید این موضوع را به نسلهای جدید تذکر دهند. شاید نسل جوان آن علاقه نسلهای قبلی را به کشور نداشته باشد. آنان با توجیه «جهانی فکر کردن» بستر را برای تروریستها فراهم میکنند و همین موضوع کار را نسبت به دورههای گذشته سختتر میکند.