به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدکاظم سیدباقری، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه در نشست علمی «تصویر عدالت توزیعی در فرهنگ» كه توسط حجت الاسلام و المسلمين دكتر احمد اوليايي ارائه شد، با بیان اینکه بحث عدالت فرهنگی در کشور در آغاز راه است، گفت: عرصه فرهنگ و عدالت قصه پرغصه اي است، به ويژه آن كه هر دو فرهنگ و عدالت از چندلايگي و پيچيدگي خاصي برخوردارند، لذا هرقدر از فرهنگ و عدالت سخن بگوییم، باز نمی‌توان نقطه پایانی بر آن گذاشت.
وی افزود: از آنجا که بحث از عدالت اقتصادی زودتر در جامعه فهمیده میشود، لذا وقتی از عدالت سیاسی و فرهنگی ، بحث مي شود، اذهان متوجه بعد توزيع كالا و خدمات مي شوند كه در بحث اقتصاد طرح میشود. اين در حالي است كه فرهنگ امری نیست که به سادگی قابل توزیع باشد، هر چند در ارائه داده ها و امتيازات فرهنگي مي توان از توزيع برابر و استحقاق مدار و متناسب آنها صحبت كرد. در واقع اين جا بحث از حقوق فرهنگي پيش مي آيد كه همه شهروندان بايد بر اساس استحقاق از آنها برخوردار شوند.
حجت‌الاسلام سیدباقری با بیان اینکه عدالت فرهنگی زیرمجموعه عدالت اجتماعی و قسیم عدالت اقتصادی است، تصریح کرد: عدالت فرهنگی به توزيع مجموعه ارزش‌های معنوی در جامعه مي پردازد و ارزشی است که فراگیر شدن آن، موجب تساوی و توزيع متناسب و استحقاق مدار امتیازات، اطلاعات و داده‌‌های فرهنگی در ميان شهروندان میشود. اگر قانون و روندی اتفاق افتاد که داده ها و كالاهاي فرهنگي مطلوب به طور شایسته و بایسته در جامعه توزيع يافتند و جریان و سریان پیدا کردند، به نحوی که موجب پیشرفت و تکامل جامعه انسانی شود، می‌توان گفت به سمت عدالت فرهنگی حرکت کرده‌ایم.
وی افزود: در بحث عدالت چند عنصر باید پیگیری شود که اول چیستی آن است، دوم اینکه چه کسی عدالت را باید اعطا کند یعنی مجری عدالت کیست و سوم اینکه چه چیزی با چه روند و فرایندی توزیع میشود.
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: به نظر بنده در عدالت فرهنگی، مجری عدالت(مثلاً دولت) در روند اجرای عدالت، بسترساز رشد و شکوفایی استعدادهای شهروندان است تا افراد به حقوق خودشان در عرصه فرهنگی برسند؛ البته گاهی بحث از تولید، توزیع و یا رسیدن جامعه به فرهنگ رشدیافته عقلانی در میان است.
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه کرد: دولت و مجری عدالت باید زمینه‌چینی و بسترسازی کند تا همه افراد جامعه بتوانند به حقوق شایسته و بایسته خود در عرصه فرهنگی برسند تا تولید فرهنگی شکل بگیرد و اگر دولت در تولید فرهنگی از موافق خود حمایت کرد و مخالف را در انزوا قرار داد، نوعی ناعدالتی فرهنگی رخ داده است. صاحب قدرت بايد بكوشد تا همه صاحب نظران و دغدغه مندان فرهنگ و عدالت، به امتيازات فرهنگي دسترسي داشته باشند تا بتوانند به توليد كالاي فرهنگي اقدام كنند، حال ممكن است كه كالاي توليد شده، ضرورتا موافق ديدگاه دولت هم نباشد و يا حتي منتقد برنامه و برخي شرايط هم باشد.
لزوم ایجاد زمینه مناسب برای تولید برابر کالای فرهنگی
حجت‌الاسلام سیدباقری تأکید کرد: باید زمینه به صورت برابر برای تولید کالا و ارزش‌های فرهنگی در جامعه مهیا شود و همه توليدگران فرهنگي، اعم از موافق،منتقد يا حتي معترض، از ظرفيتها و امكانات بهره گيرند و اگر چنین شد فرهنگ مردم و جامعه رشد خواهد کرد و در ازای رشد فرهنگ، فرهنگ عدالت‌طلبی هم رشد خواهد کرد. البته بحث طيف و گروه براندازان فرهنگي و توليدگران ضدفرهنگ جدا است كه مي توان گفت ميدان دادن به آنها، نه تنها عدالت نيست كه ضد عدالت است. پس اگر توزیع برابر و استحقاق مدار داده ها، امتيازات، فرصتها و امكانات فرهنگي شكل گيرد، جامعه به سمت فرهنگ عقلانی رشدیافته پیش خواهد رفت که در اینجا می‌توانیم بحث از عدالت فرهنگی داشته باشیم. البته اين كه چه كسي تشخيص دهد كه در چه روندي آن توزيع رخ دهد، جاي كلام بسيار است، اما به نظر مي رسد كه مي توان از گروه هاي كارشناسي و منصف و يا گروه هاي غيردولتي و سمن ها در اين زمينه استفاده كرد. اين همايش توسط موسسه مبنا و انجمن مطالعات اجتماعي برگزار شد.
