کتاب تاملی نظری در ماهیت فضای سایبر منتشر شد

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب تاملی نظری در ماهیت فضای سایبر اثر آقای دکتر احسان کیانخواه از سوی مرکز مطالعات فضای مجازی و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته و راهی بازار نشر شد.

در دهه‌ی اخیر بشر با پدیده‌ای دست‌ساز برخورد نموده که در حال گسترش خود بر همه‌ی ابعاد و مظاهر زندگی و فتح شیرین با پذیرش همه‌جانبه است. این فضا با مظاهر جذاب و متنوع آن در حال تغییر رفتار و عادات زندگی است. این بستر هیجان‌انگیز خدمات متنوع،‌ سريع و جذابی را ارائه می‌دهد که گرام معتقد است، این فناوری ازجمله‌ی فناوری‌های دگرگون ساز است و قادر است همانند بعضی فناوری‌های پیشین خود که انقلاب صنعتی را شکل دادند، دنیایی متفاوت ازآنچه بوده شکل دهد (گرام،۱۹۹۹: ۱۱). فضای سایبر از حد برقراری ارتباط موقت که بااتصال کاربر شروع می­شد و با انجام فعاليت­های موردنیاز کاربر قطع ارتباط صورت می‌گرفت، به یک ارتباط دائمی تبدیل‌شده گویی که جهانی برای زیست نوین شکل‌گرفته است. این جهان نوپدیدِ واقعیِ مجازی نامیده شده­، دنیای جدیدی را شکل می‌دهد که مفاهیم عرصه­ی زندگی از اخلاق، حریم خصوصی، روابط کاری تا سیاست، اقتصاد و فرهنگ را متحول دستخوش تغییر خواهد کرد. در سال‌های آینده جلوه‌های این عالم نوپدید با تجهیز انسان به مجموعه‌ای از ابزارهای پوشیدنی که حواس انسانی را مسخر خود نموده و به‌صورت مستقیم نیز بامغز انسان و دستگاه عصبی در ارتباط است،‌ دنیای نوینی را متولد خواهد کرد که ساخته دست انسان است.

در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است: 

خاستگاه شکل‌گیری این پدیده فضای فکری و تمدنی مغایر و بعضاً در تضاد بافرهنگ،‌ اعتقادات و هدف زندگی انسان دارد. این فضا محاسن و آفات عدیده­ای را به جوامع پذیرنده این فناوری تحمیل کرده است و به علت ماهیت جذاب و نوآورانه خود بستری را شکل داده که محتوای خارج از علایق ، فرهنگ و ارزش­های یک ملت، به­راحتی پذیرفته و عادت شده و روحیات فرد و جامعه را به سود خود تغییر می‌دهد. تعارض فضای سایبر شکل یافته به این صورت با اسلام ناب و انقلاب اسلامی که در تعارض ذاتی بافرهنگ و تمدن غربی است، بسیار شدیدتر و عمیق‌تر از سایر ملت­ها و فرهنگ­هاست. این تعارض­ها در حوزه‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی تا حوزه فردی از حالات روحی روانی تا اعتقادی و حالات نفسانی امتداد دارد. چگونه است که فضای سایبر که به‌صورت اعجاب‌انگیزی در حال فراگیر شدن است، هم قابلیت ارائه خدمات گسترده و مفید به مردم را دارد و هم درعین‌حال ابزار مدرن شیطان برای اغواگری، قدرت نرم، اطلاعاتی و هژمونی جدید آمریکایی است. کشف ماهیت فضای سایبر به فهم تعارضات فضای سایبر با حرکت انقلاب اسلامی کمک می‌کند. از آن حیث که ماهیت جمع جنس و فصل با مبداء برهان و نتیجه‌ی برهان است (فرامرز قراملکی، ۱۳۸۵: ۱۶۹)، لذا پدیده با نیت و اهداف سازنده ممزوج است. در نتیجه ماهیت شناسی راه‌ را برای جهت‌دهی و بازآفرینی فضای سایبر هموار می سازد.

برای سیاست‌گذاری،‌ جهت‌دهی و مدیریت این پدیده نیازمند و فهم دقیق این پدیده و درک ذاتیات آن است. در مشی فلسفی، پرسش از ماهیت شیء‌، فهم ذاتیات و سازه‌ی پدیده است. این معنا از ماهیت بیان «ما به الشیء هو هو» یعنی فهم توأمانی هستی و چستی پدیده موردمطالعه است. برای این منظور فضای سایبر که ممزوجی از فناوری و انسان و اجتماع است به‌صورت دقیق موردمطالعه قرارگرفته و چارچوب این مطالعه نگرش علل اربعه به فضای سایبر است تا بتوان با الگوی قیاسی این پدیده را حلاجی و فهم نمود.

این تصویر از فضای سایبر راه را برای نگاه جامع و کل‌نگر به فضای سایبر تسهیل کرده تا بتوان در پرتو این ترسیم سیاست‌گذاری مبتنی بر مؤلفه‌های کلیدی و عینی برای سایبر انجام داد. کتاب با روش توصیفی، تحلیلی و تعلیلی به ماهیت شناسی و هستی‌شناسی فضای سایبر پرداخته است. کتاب پیش‌رو در سه گام به ماهیت و هستی فضای سایبر پرداخته است.‌ ابتدا معناشناختی از فضای سایبر صورت‌گرفته است. بررسی الفاظ پدید آورنده‌ی فضای سایبر، تعاریف متنوع ارائه شده و ویژگی‌ها و مدل‌های ارائه شده مورد بررسی قرار گرفته است. در گام دوم،‌ تحلیل علّی پدیده سایبر ناظر بر پیش‌ران، ساختار فناوری و مناسبات اجتماعی صورت گرفته تا بر اساس این سه تحلیل،‌ علت غایی نیز ترسیم شود. در گام سوم، مولفه‌های ماهوی و نحوه وجود سایبر اکتشاف شده است. این کتاب سعی دارد تبیین دقیقی از فضای سایبر برای سیاست‌گذاران و حکمرانان سایبری ارائه دهد.

کتاب تاملی نظری در ماهیت فضای سایبر اثر آقای دکتر احسان کیانخواه با قیمت ۵۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.

علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.