به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین سعید داودی، عضو هیأت علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه در نشست علمی با موضوع «حجاب گریزی و عفاف پذیری» که به همت مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه های علمیه برگزار شد، گفت: یکی از شبهاتی که اخیرا مطرح شده و به آن دامن زده می شود این است که آیا حجاب برای زنان یک امر الزامی و شرعی بوده یا یک موضوع اخلاقی است.
وی ادامه داد: گاهی گفته می شود حجاب امری ارشادی بوده و مولوی نیست؛ زیرا قرآن می گوید «ذلک ادنی ان یعرفن فلا یؤذین»؛ حجاب برای این است که زنان شناخته شوند و اذیت نشوند. اگر مشخص شود که این زنان، زنان عفت مندی هستند و مورد آزار و اذیت قرار نمی گیرند، الزامی به حجاب نیست؛ به عبارتی مهم آن است که زنان بتوانند به آسودگی در جامعه حرکت کنند و مورد اذیت قرار نگیرند. بنابراین اگر زن حجاب نداشته ولی جامعه به او آزار نرساند مشکلی ندارد.
عضو هیأت علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه اظهار کرد: یکی دیگر از نکاتی که گفته می شود این است که می گویند آنچه در اسلام اصالت دارد عفت، عفاف و عفت مندی است؛ بنابراین ما باید سراغ تقویت و ترویج عفاف برویم و در مسئله حجاب و پوشش زنان این قدر دچار مشکل نشویم و چالش ایجاد نکنیم.
وی گفت: ریشه بسیاری از این شبهات مربوط به الان نیست و ده ها سال قبل، در آن زمانی که فرهنگ غربی وارد جامعه اسلامی به ویژه در کشورهایی که مستعمره کشورهای غربی بودند مثل مصر، مراکش، الجزایر و تونس شد این بحث ها مطرح گشت.
حجت الاسلام والمسلمین داودی اظهار کرد: اخلاق عبارت است از مجموعه صفات و ملکات خوب یا بد که منشأ اعمال و رفتار متناسب با خودش می گردد.
وی ادامه داد: اخلاق درباره صفات درونی بد مثل شجاعت، بخل، حسادت و کبر و صفات خوب مثل تواضع، ایثار، صبر و حلم انسان بحث می کند درحالی که فقه پیرامون افعال بیرونی انسان مثل نماز، روزه و جهاد می پردازد.
عضو هیأت علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه گفت: قرآن کریم به تشریع حجاب زنان در آیات سوره احزاب و سوره نور می پردازد.
وی افزود: اگر سیر تشریع حجاب را بنگریم خداوند اول بحث جلباب را در آیه ۵۹ سوره احزاب مطرح کرده است «یاایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساء المومنین یدنین علیهن من جلابیبهن» ای پیامبر به همسرانت و دخترانت و به زنان مومن بگو جلباب یا پارچه سرتاسری را به خودشان نزدیک کنند؛ این نشان می دهد زن ها پارچه ای برخودشان می انداختند اما پارچه به تفسیر برخی مفسرین رها بوده، درست آنها را نمی پوشانده و آیه می فرماید به این شکل پارچه را به گردنشان نزدیک کنند و رها نکنند و خودشان را جمع کنند.
حجت الاسلام والمسلمین داودی بیان کرد: در جای دیگر در قرآن آمده که «ولایبدین زینتهن الا لبعولتهن»، زینتشان را آشکار نکنند مگر برای این گروه که شامل شوهرانشان، پدرانشان، پدر شوهر ها، فرزندانشان یا فرزندان شوهرانشان، برادرانشان، برادرزاده ها و خواهرزاده ها می شود؛ زنان می توانند زینت خود، مثل موی سرشان یا زینت های دیگر را در برابر این افراد آشکار نمایند. حال سوال این است که سیاق این آیات اخلاقی بوده یا احکام می باشد.
وی در ادامه بحث گفت: آیا می توان گفت، آنجا که قرآن کریم می فرماید «یحفظن فروجهن»، دامنشان را حفظ کرده و پاک دامن باشند مسئله را اخلاقی بیان می کند؟ یا هنگامی که می گوید “زنا نکنند”، اخلاقی بوده یا احکام و فقه است؟
حجت الاسلام والمسلمین داودی بیان کرد: یکی دیگر از مواردی که در قرآن آمده که زنان می توانند زینتشان را آشکار کنند «غیر الی الئربه من الرجال» مردانی که یک سفاهتی دارند و مسائل جنسی را نمی فهمند می باشد؛ قرآن این گروه را استثنا کرده است. از آنجایی که امر اخلاقی دیگر استثنا نمی خواهد بنابراین این حکم فقهی است باشد که استثنا می کند.
وی ادامه داد: وجوب حجاب، مورد اتفاق فقهای شیعه و اهل سنت و به عبارتی از ضروریات دین است؛ بنابراین مسئله وجوب حجاب و حد حجاب برای زنان یک امر فقهی و شرعی است نه یک امر اخلاقی.
عضو هیأت علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه اظهار کرد: آنچه گفته می شود که امر حجاب یک امر اخلاقی است اصلا با تعاریفی که برای اخلاق شده سازگار نیست؛ بلکه مسئله حجاب یک امر و دستور فقهی است.
وی افزود: اسلام علاوه بر اینکه دستور به عفاف داده، دستور به حجاب نیز می دهد؛ اینکه بعضی ها تصور کنند آن که اصالت دارد عفت است و حجاب اصالت ندارد، نادرست بوده و در واقع هر دو اهمیت دارد.
حجت الاسلام والمسلمین داودی تأکید کرد: اگر بنا باشد زن با آرایش و بدون حجاب بیرون بیاید این فقط برای خودش ضرر ندارد، بلکه به جامعه نیز زیان می رساند. ما نمی توانیم به مردها بگوییم چشم هایشان را فرو اندازند و مانع فیزیکی برایشان ایجاد کنیم؛ آنها تحت الشعاع این رفتارها قرار می گیرند.
وی با اشاره به برخی از نتایج بی حجابی گفت: یکی از نتایجی که کارشناسان دینی بیان کرده اند این است که جلوه گری ها در بیرون از منزل سبب آسیب به عنصر خانواده می شود؛ به تعبیر شهید مطهری اگر مردی در بیرون بخواهد زنان متعدد را با آرایش یا جلوه گری ها نگاه کند دیگر زن او برایش جذابیت ندارد.
