ماه رمضان ماه آزادی است

ماه رمضان ماه آزادی است
نوشتاری از حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا پیوندی مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه

در اين ماه که ماه برکت و رحمت و مغفرت الهی است؛ اگر کسي «حقّ الله» به عهده اوست، گناه و معصيتي کرده است، اين شخص بدهکار است و هر بدهکاري بايد گِرو بسپارد و گِرو در برابر خداي سبحان، زمين و مکان و خانه و فرش نيست بلکه خود انسان را گِرو مي‌گيرند؛

به تعبیر استاد علامه جوادی آملی وقتي خود انسان گِرو شد قدرت حرکت ندارد. اينکه مي‌بينيد بعضي‌ها مي‌گويند ما هر چه مي‌خواهيم چشم، زبان و دست خود را کنترل کنيم؛ اين بيچاره‌ها درست مي‌گويند، چون بسته هستند.

فرشتگان که مأموران الهي‌ هستند و خود خداوند متعال که طلبکار اصلي است، آمادگي خودشان را اعلام کردند واعلان عمومی داده‌اندکه: بياييد فکّ رهن کنيد و خود را از بند و قید گناه آزاد کنید.

روایتی از اميرالمؤمنين علیه‌السلام نقل شده که کسي آمده حضور ایشان عرض کرد من هر چه مي‌خواهم براي ادای نماز شب موفق شوم نمي‌شود، فرمود: «قَدْ قَيَّدَتْکَ‌ ذُنُوبُکَ»؛ آن گناهانِ روز دست و بال تو را بسته است. اگر روز درست رفتار کنیم شب سبک بال و آزاد هستیم.

انساني که جانش در گِرو و رهن باشد، دوست دارد کاری انجام دهد، ولي توانایی آن را ندارد، مثل کسي که بدهکار است و برای بدهی خود مالی را به رهن گذاشته است؛ مي‌خواهد مال خود را بفروشد ولي نمي‌تواند، چون در رهن است. یا فردی که می گوید: نمي‌توانم حرف‌هايم را كنترل كنم؛ اين بي‌چاره راست مي‌گويد چون در گرو است.

به تعبیر دقیق قرآن: كُلُّ امْرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ؛ هر انسانی در گرو اعمال خویش است. (طور/۲۱) ؛ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ؛ هر کسی در گرو دست آورده های خویش است. (مدثر/۳۸)

کلام نوراني پیامبر گرامی اسلام در آخرين جمعه ماه پربرکت شعبان در خصوص ویژگی ماه رمضان اين است:

أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکمْ فَفُكّوهَا بِاسْتِغْفَارِکمْ؛ ‌ای مردم! به درستی که جانهای شما در گرو اعمال شماست؛ پس با استغفار آزادش کنید.

توبه فکّ رهن است؛ توبه هم به اين است که بگوييد خدايا من آمدم؛ حقيقت توبه آن اراده خلل‌ناپذير است.

وَ ظُهُورُکمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکمْ ؛ و پشتهای شما از گناهانتان سنگین است، پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید؛

ماه رمضان را ماه آزادی از قیود نفسانی است؛ يکي از بهترين نعمت‌ها، نعمت آزادي است و اين ماه، ماه آزادي مي‌باشد. اين بهترين راه است که فَکّ رهن شده باشد.