اولویت‌های پژوهشی مطالعات قرآنی در سال جدید

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در راستای سلسله گفتگوهای علمی با مدیران گروه‌های پژوهشکده‌های علمی پژوهشگاه، به گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی اسدی نسب مدیر گروه قرآن‌پژوهی پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه پرداختیم. در این بخش نظر شما را به گفتگو با وی جلب می نمائیم:

• لطفاً در خصوص فعالیت های گروه و نوع فعالیت‌ها توضیح دهید؟ رویکردهای پژوهشی گروه قرآن‌پژوهی چیست؟

پژوهشگاه در قالب چهار پژوهشکده «حکمت و دین‌پژوهی»، «نظام‌های اسلامی»، «فرهنگ و مطالعات اجتماعی»، «دانشنامه‌نگاری دینی» و چند مؤسسه وابسته، برای تحقق اهداف خود، براساس اساسنامه مصوب، فعالیت می‌کند.

پژوهشکدۀ حکمت ودین پژوهی، که مشتمل بر هفت گروه علمی با عنوان های «معرفت شناسی»، «قرآن‌پژوهی»، «تخصصی علوم انسانی قرآنی»، «فلسفه»، «کلام»، «عرفان» و «منطق فهم دین» است، در جهت تحقق اهداف ذیل فعالیت می نماید:

1. باز پژوهی و باز پیرایی حکمت وکلام و معارف اسلامی؛
2. تبیین و ساماندهی مناسب مباحث زیر ساختی اندیشۀ دینی؛
3. ایجاد بستر مناسب برای تعمق و پویایی و بالندگی اندیشۀ دینی؛
4. پاسخ به شبهات القائی در قلمرو عقاید وکلام اسلامی؛
5. نقد مکاتب و دیدگاه های معارض در حوزۀ زیر ساخت های اندیشۀ دینی.

در راستای تحقق اهداف فوق، هر یک از گروه‌ها، پس از تهیه عنوان‌های مطالعاتی اساسی و اولویت‌گذاری و تهیه پیش طرح و تصویب آن در شورای علمی گروه، آن را به اعضای هیئت علمی خود و یا محققان عرصه دین‌پژوهی واگذار نموده و با نظارت بر روند اجرای تحقیق و تایید نهایی، برای دسترسی عموم دانش‌پژوهان حوزه دین‌پژوهی، آن را به چاپ و نشر می‌رسانند.

در این میان، گروه قرآن‌پژوهی در راستای تأمین اهداف فوق در سال ۱۳۷۸ تأسیس و به صورت مشخص وظایف ذیل را در دستور کار خود قرار داد:

1. نظریه‌پردازی، نوآوری، توسعه، تعمیق و تولید علوم قرآنی و تفسیری؛
2. مشارکت در طراحی و نظام‌سازی قرآن‌ و تفسیری در عرصه سیاسی‌-‌اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، تربیتی و فرهنگی؛
3. تأمین نیازهای تخصصی‌-کاربردی در تراز نظام و رهبری با مدیریت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در عرصه قرآن و تفسیر؛
4. تربیت صاحب‌نظران متعهد و متمحض، کارا و زمان‌آگاه در زمینه‌ مطالعات قرآنی و تفسیری؛
5. بازشناسی، نقادی، بازپیرایی مواریث معرفتی بازمانده از سلف صالح درحوزه مطالعات قرآن و تفسیر.

• ساختار معرفتی گروه قرآن چگونه است:

• وضعیت تحقیقات جاری در گروه و کتاب‌هایی که تا کنون منتشر نموده‌اید چگونه می باشد؟

تاکنون قریب به ۲۲ عنوان اثر پژوهشی در قالب کتاب از سوی گروه قرآن‌پژوهی به جامعه نخبگانی عرضه شده است و ۱۸ عنوان نیز در دست انتشار می‌باشد. هم‌چنین ۱۴ عنوان پژوهشی نیز توسط گروه در دست انجام است.

گزارشی از این آثار در جداول زیر آورده شده است:

• مدیران گروه تا کنون چه کسانی بوده اند؟

سال ۱۳۸۷ آقای علی نصیری، از سال ۱۳۸۷ تا آذرماه ۱۳۹۳ بنده، از دی ماه ۱۳۹۳ تا اسفند ماه ۱۳۹۵ حجت الاسلام عبدالکریم بهجت‌پور، از فروردین ماه ۱۳۹۶ تا اسفنده ماه ۱۳۹۸ حجت الاسلام سیدمحمدحسن جواهری و از فروردین ماه ۱۳۹۹ تا امروز نیز مجددا بنده عهده دار مدیریت گروه می باشم.

• از اعضای هیأت علمی گروه و مرتبه علمی و تاریخ حضور آنها برای ما بفرمائید؟

گروه قرآن پژوهی با حضور ۲ دانشیار و ۳ استادیار مشغول فعالیت علمی و پژوهشی می باشد که اسامی این عزیزان را در جدول ذیل می خوانید:

• میزان مقالات متنشر شده گروه به چه صورت است؟

تا کنون قریب به ۱۱۲ عنوان مقاله در قالب‌ مقالات پژوهشی، ترویجی، دانشنامه‌ای و همایشی از سوی اعضای هیأت علمی گروه قرآن‌پژوهی به شرح ذیل در مجلات و همایش‌های معتبر داخلی متنشر شده است.

• آماری از همایش‌ها و نشست‌هایی که تاکنون برگزار نموده‌اید را ارائه بفرمائید؟

از سال ۱۳۹۵ تا کنون گروه قرآن‌پژوهی موفق به برگزاری ۳ نشست علمی، ۲ نشست نقد کتاب و ۱۰کرسی علمی ترویجی چه به صورت داخلی و چه با مشارکت مراکز پژوهشی دیگر بوده است.

• اولویت های برنامه‌ای گروه در سال ۱۴۰۱ چیست؟

انشاالله گروه در سال جدید، در کنار به سرانجام رساندن تحقیقات و پژوهش‌های در دست اقدام، پیشبینی سه عنوان پژوهش جدید در کنار برگزاری نشست‌های علمی و کرسی‌های ترویجی نموده است. همچنین در نظر دارد مقدمات برگزاری همایش ملی قرآن و سلامت معنوی را جهت برگزاری در سال ۱۴۰۲ انجام دهد. تدوین نقشه راه علمی_اجرایی گروه و نیز تعامل با سایر مراکز همسو از جمله فعالیت‌های پیشبینی شده برای سال آتی‌ می‌باشد.