به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حضرت زهرای مرضیه(س) به عنوان ام‌الائمه(ع) یکی از بهترین این الگوهای چهارده‌گانه هستند که در آستانه سالروز شهادت ایشان با آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه در گفتگو با خبرگزاری شبستان به تشریح وجوه الگوبخش سبک زندگی و سیره آن حضرت(س) پرداخت که و مشروح آن تقدیم حضورتان می‌شود:
- با توجه به اینکه در ایام شهادت حضرت زهرا(س) قرار گرفته ایم، به نظرتان در روزگار کنونی چگونه می توانیم به بهترین شکل از سیره حضرت(ع) الگوبرداری و در سبک زندگی خود از روش و منش آن بانوی بزرگوار استفاده کنیم؟
بارها گفته شده است که شخصیتی مثل حضرت زهرا(س)، نه فقط الگو برای زنان یا زنان در زمان و مکان خاص، که الگو برای انسان به معنای عام است. این ادعا نیست و کسی که بی طرف هم باشد، اگر روش و منش و افکار حضرت فاطمه(س) را دنبال کند به این نتیجه می رسد. نکته دیگر اینکه گاهی برخی شخصیت ها ممکن است شخصیتی جهانی یا جاودان داشته باشند اما جامع نیستند یعنی در بُعد خاصی به عنوان الگو شناخته می شوند، ممکن است زن یا مردی دانشمندی برجسته یا خدمتگزار و مصلح اجتماعی باشد اما الزاما در خانه موفق نباشد.
- در مورد حضرت زهرا(س) وقتی هر نوع تعصب را کنار می گذاریم به این نتیجه می رسیم که ایشان الگویی جامع برای ما است در نتیجه با آن خصوصیات قبلی، می توان گفت که آن حضرت(س) شخصیتی کامل برای همه شئون مورد نیاز انسان ها، جهانی و جاودان است.
با توجه به این مساله الگوبرداری از ابعاد مختلف زندگی فاطمه زهرا(س) برای همه ادوار و همه افراد اعم از زن و مرد کاربردی و موثر است، از اخلاق نیک، حیا و حجاب ظاهری و باطنی گرفته تا دفاع تمام قد از ولایت. بنابر این، در روزگار کنونی که تا این اندازه معنویت در زندگی بشر کمرنگ شده است، تاسی به شخصیتی چون فاطمه زهرا(س) می تواند تاثیری شگرف بر سبک زندگی های ما داشته باشد.
- پاسخ به کسانی که می گویند حضرت زهرا(س) معصوم و دختر پیامبر(ص) است و الگوبرداری از ایشان ممکن نیست، چیست؟
قبل از پاسخ به این پرسش مقدمه ای را بیان می کنم، انسان گاهی وقت ها آن روحیه فرافکنی اش غالب می شود که چنین تعابیری را به کار می برد.در واقع برای اینکه وجدان خود را راضی کند فرافکنی می کند، مثلا به یک دانشمند می گوییم فلان دانشمند را نگاه کن اما آن دانش اموز می آید به تعبیر من «تهمت نبوغ» می زند و می گوید: او نابغه بود! بعدها که زندگی آن معلم را مطالعه می کنیم می بینیم که اتفاقا نابغه هم نبوده فقط تلاش کرده است.
بنابراین ما نمی گوییم همه انسان ها از توفیق مساوی برخوردار هستند، البته این جای بحث کلامی دارد اما مسیر رشد برای هیچ انسانی بسته نیست، به این معنا که انسان می تواند آن شخصیت ها را اسوه قرار دهد و در مسیر آنها قدم بردارد.
- اندکی به ابعاد دیگری از وجود شخصیت حضرت زهرا(س) بپردازیم، مهمترین تاثیر تمدنی فاطمه زهرا(س) در تاریخ اسلام چیست؟
ولایت پذیری و دفاع از ولایت یکی از اصلی ترین ابعاد شخصیتی حضرت زهرا(س) و در واقع درس و الگویی مهم برای همه ما است. این سیره حضرت فاطمه(س) در مقام دفاع از ولایت در واقع یک تمدن را شکل داد؛ به بیان دیگر، ایشان در دفاع از ولایت و امامت، اول مدافع ولایت است، آن هم با ادراک به موقع، اظهار به موقع و اقدام به موقع. ادراک یعنی قضیه را به موقع درک می کند و در خطبه فدکیه به موقع اظهار و در دفاع از امیرالمومنین علی(ع) به موقع اقدام می کند از این جهت در این عرصه نیز ایستاده بر قله است.
در تربیت فرزند نیز ایشان چنین هستند، زندگی ایشان زندگی ۴۰ ساله نبود، سن حضرت زهرا(س) را ۴۰ سال گفته اند و برخی کمی بیشتر اما در همین عمر کوتاه، چهار یا پنج فرزند را به جز محسن، تربیت می کنند که هر کدام اسوه بشری محسوب می شوند.
درست است که حضرت فاطمه زهرا(س) شخصیتی فوق‌العاده است اما هرگز الگو بودن خود را از دست نمی دهد، زنان ما نباید بگویند که حضرت زهرا(س) این چنین بود و ما نمی توانیم این گونه باشیم بلکه باید در این مسیر قدم برداشت، حضرت(س) از مشکات وحی سیراب می شود و با شخصیت ذاتی خود نیز زمینه استفاده از مشکات وحی را فراهم می کند و موفق می شود که چنین فرزندانی را تربیت کند.
- سخن پایانی … دهه فاطمیه چه رهاوردی برای جامعه دارد؟
مردم ایران با توجه به علاقه ای که به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) دارند، باید باور کنند که شخصیت هایی چون حضرت زهرا(س) هرگز مشمول مرور زمان نمی شوند و همیشه حالت الگو دارند. این بسیار زیبا است که بانوان جامعه ما زندگی خود را با تاسی به شخصیت فاطمه زهرا(س) بر پایه اخلاق نیکو، عبادت، حجاب و نجابت قرار دهند. این کار سختی نیست.مهم آن است که به چه چیزی عادت کنیم. گاهی عادت نکرده ایم و تلاشی هم برایش نمی کنیم و می گوییم نمی شود. در حالی که چنین نیست.
