به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، توسط اداره تعاملات علمی و بین‌المللی پژوهشگاه با همکاری قطب فلسفه دین، دومین جلسه از سلسله نشست های به اشتراک‌گذاری دانش با موضوع «بررسی رابطه علم و اراده الهی با اختیار انسان در الهیات گشوده» برگزار شد.
در این جلسه که در پژوهشگاه دفتر قم برگزار شد، دو تن از بنیان گذاران الهیات گشوده به بیان دیدگاه های خود پیرامون موضوع جلسه و سوالات محققان ایرانی پرداختند. آقایان دکتر ویلیام هاسکر، استاد دانشگاه هانتینگتون آمریکا و جان ساندرز، استاد دانشگاه هندریکس آمریکا از طریق ویدئو کنفرانس به بحث و تبادل نظر با اندیشمندان ایرانی در خصوص موضوع جلسه پرداختند.
در این جلسه برخی اساتید صاحب نظر ایرانی در حوزه فلسفه دین، همچون آقای دکتر علیرضا قائمی نیا، رئیس قطب فلسفه دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، آقای دکتر یوسف دانشور، عضو هیأت علمی موسسه پژوهشی امام خمینی (ره)، آقای دکتر ساجدی، عضو هیأت علمی موسسه پژوهشی امام خمینی (ره)، آقای دکتر علی‌تبار و دکتر رمضانی از اعضای هیئت‌علمی پژوهشگاه حضور داشتند و سوالات انتقادی خود را از آقایان هاسکر و ساندرز از اساتید دانشگا‌ه‌های هانتینگتون و هندریکس آمریکا پرسیدند. همچنین دبیر علمی این جلسه آقای عیسی محمدی نیا، دانشجوی مقطع دکتری پردیس فارابی دانشگاه تهران بود.
آقای ویلیام هاسکر، از مدافعان زمانمندی علم خداوند و نفی علم پیشینی او، با بیان اینکه اساسا اموری که در آینده رخ خواهند داد، هنوز محقق نشده اند، تاکید نمود که علم به اموری که هنوز محقق نشده اند غیرممکن و محال است. از همین رو نمی توان اعتقاد به علم پیشینی خداوند به آینده و افعال اختیاری انسان در آینده داشت. وی بر این باور بود که نفی علم پیشین خداوند به آینده منجر به هیچ نوع محدودیتی برای او نمی گردد، چرا که اساسا وقایع آینده قابلیت معلوم واقع شدن را ندارند.
همچنین آقای دکتر ساندرز، از دیگر صاحبنظران و بنیانگذاران الهیات گشوده، نیز تصریح نمود که در صورت قبول علم پیشینی خداوند بایستی به انکار اختیار انسان قائل بود که این امر با اصول بدیهی عقل ناسازگار است. از همین رو، وی نیز بر انکار علم پیشینی برای خداوند تاکید می نمود.
در این جلسه آقای دکتر ساجدی ضمن اشاره به موضوع بازگشت حضرت مسیح و قطعی بودن این خبر، آن را نشانه ای بر غیرزمانمند بودن آینده برای خداوند قلمداد می کرد. ایشان با بیان مثالی در باب رابطه معلم با تجربه و شناخت او از شاگرد، تاکید می کرد که علم پیشینی یک معلم از میزان موفقیت و یا عدم موفقیت شاگردش، هیچ نوع جبری را در مسأله مذکور برای شاگرد به همراه نخواهد داشت. همچنین آقای دکتر دانشور نیز بر این موضوع تاکید نمود که پیشینی یا پسینی بودن علم الهی ناشی از انتساب زمانمندی به خداوند است و این انتساب نیز به دلیل نگاه زمانمندی است که خدباوران گشوده به خداوند دارند.
لازم به ذکر است این جلسه به زبان انگلیسی برگزار شده و همچنان ادامه داشته و زمان برگزاری جلسه آتی به اطلاع علاقمندان خواهد رسید.
