به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، برگزاری سی و دومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با شعار خواندن توانستن است ما را بر آن داشت تا از زوایای علمی، محتوایی، فنی و بصری به بررسی نمایشگاه و البته حضور پررنگ و دائمی پژوهشگاه در این رویداد مهم فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بنشینیم، فرصتی دست داد تا ضمن مصاحبت با حجت الاسلام دکتر علی ذوعلم رییس سابق پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه و معاون وزیر آموزش و پرورش از دریچه ای نو به حضور متفاوت پژوهشگاه در نمایشگاه سی و دوم بپردازیم. با ما همراه باشید…
به عنوان سوال اول نظر خودتان را نسبت به نمایشگاه کتاب و غرفه سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بفرمایید؟
نمایشگاه کتاب مناسبت و بستری است که بتواند آثار مکتوب را در معرض دید همگان قرا دهد و افراد یکجا وضعیت نشر و تنوع و احیانا جهت‌گیری‌هایی که وجود دارد را ملاحظه کنند و برای کسانی که علاقمند به مطالعه هستند فرصتی بسیار مناسب است. در یک لایه عمیق‌تر نمایشگاه می‌تواند چگونگی جهت گیری علایق و نیازها و تمایلات مخاطبان را نشان دهد. در بعضی از غرفه‌ها مشاهده می‌کنیم که جمعیت زیادی به آن مراجعه کرده و خرید می‌کنند و در برخی از غرفه‌ها می‌بینیم که جمعیت کمتری وجود دارد و اینها همگی نشان دهنده جهت‌گیری جامعه است و نمایشگاه از این جهت کاملا قابل بررسی است. اگر کسی مشاهده میدانی عمیقی داشته باشد نکات زیادی را بدست خواهد آورد. البته ما هیچگاه نباید از دیدن واقعیت حراس داشته باشیم ولی باید واقعیت‌های بدست آمده مبنایی برای تدبیر و برنامه‌ریزی جدی برای تغذیه فرهنگی جامعه باشد. نکته‌ای که برای امسال ما و پژوهشگاه و طیف علاقمند به انقلاب و نظام مهم است، این است که نگاه ما همیشه باید نگاهی خودنقادانه باشد و بجای اینکه جامعه را متهم کنیم که چرا به فلان گرایش ادبی رجوع می‌کنند و از آن استقبال می‌کنند، باید خود را سرزنش و نقد کنیم و تلاش نماییم تا نیازهای واقعی را با توجه به ذائقه مخاطبان تولید کنیم.
به هرحال امسال هم وضع نمایشگاه وضعیت خوبی بوده و استقبال هم استقبال مناسبی است. غرفه سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی هم مانند هر سال متنوع است و با توجه به بالا رفتن بی رویه قیمت کتاب، فروش نسبتا خوبی داشته است. خوشبختانه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی آثار چاپ اول مناسبی را امسال عرضه کرده است. برخی آثار که سال‌های قبل چاپ شده بود و چاپ دوم آن به منزله چاپ اول برای برخی از مخاطبان تلقی می‌شود هم باز در غرفه مشاهده می‌شود. امیدواریم که روز به روز توانمندی فکری و توان مدیریتی فرهنگ مکتوب در جبهه‌ی انقلاب افزایش پیدا کند و این عطش و استقبال مخاطبان را با تغذیه مناسب پاسخ دهد.
شما چند اثر در سی و دومین نمایشگاه کتاب دارید؟
فکر می‌کنم که حدود نه اثر در نمایشگاه وجود داشته باشد که چند عنوان از این آثار توسط کانون اندیشه جوان منتشر شده و یکی دو اثر هم مجموعه نشر معاصر به انتشار در آورده است. مانند اثر نگاهی به مبانی قرآنی ولایت فقیه. آخرین کار بنده هم که پارسال در نمایشگاه کتاب رونمایی شد فرهنگ ناب اسلامی مبانی و الگوهای مفهومی است که منتشر شده و در بهمن‌ماه سال گذشته در آیین رونمایی از چهل اثر حوزه مطالعات انقلاب اسلامی چلچراغ، چهار اثری که به طور مشترک بین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و دانشگاه آزاد تجدید چاپ شد، از نوشته‌های ناقابل بنده بوده است.
در حال حاضر مشغول به نگارش چه اثری هستید؟
طرح‌نامه یک پژوهش با عنوان سایش‌های فرهنگی؛ زمینه‌ها و راهبردهای مقابله، از بنده در شرف تصویب است که به بحث آسیب‌شناسی فرهنگی می‌پردازد و بنده با مشغله بسیار زیادی که جدیدا پیدا کرده‌ام، توفیق کمی برای انجام این کار دارم.
بعضی از مخاطبان از دوری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نسبت به مسولیتی که دارد سخن می‌گویند و بر این باور هستند که این مجموعه هنوز به طور جدی به خیلی از بحث‌ها مانند عدالت و مصلحت ورود نکرده است؛ نظر شما چیست؟
قطعا نمی‌توان انتظار داشت که پژوهشگاه در تمامی موضوعات آثار متعددی را ارائه دهد زیرا گروه‌های علمی پژوهشگاه و اولویت‌هایی که در گروه‌ها به تصویب می‌رسد متفاوت است و در حقیقت سازمان انتشارات در مسیر نشر تاثیر پذیر از این جریان مصوبات و هدف‌گذاری پژوهشکده‌ها و گروه‌های علمی است ولی دید بنده این است که در قبال این نقدی که انجام شده در بسیاری از موضوعات هم نوآوری کرده و موضوعات جدیدی را مطرح نموده است. هر دو را باید با هم دید و این نگاه مخاطبان ناشی از همان احساس نیاز و استقبالی است که وجود دارد و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز به تنهایی نمی‌تواند این نیازها را پاسخ دهد. امروزه حداقل ده پژوهشگاه معتبر، صاحب اثر و صاحب عنوان در عرصه مطالعات اسلامی و دغدغه‌های اجتماعی انقلاب اسلامی تلاش می‌کنند و باید در زمینه این دغدغه‌ها یکجا همه این موارد را بررسی کرد که احیاناً کم کاری کجا بوده و تا بتوان آن را جبران کرد.
و نکته پایانی؟
بنده فقط می‌توانم از دوستان سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مجموعه همکاران در پژوهشگاه تشکر کنم که خوشبختانه سیری روبه جلو در حضور نمایشگاه طی کرده و توانسته‌اند رتبه خود را حفظ نماییند که این مطلب نکته مهمی است که در این زمینه‌ها به هرحال مسابقه شدیدی وجود دارد و این مسابقه هم مسابقه‌ی خیری است و امیدوارم که پژوهشگاه جزء پیشتازان باشد.
