به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست تخصصی «ارزیابی کلی سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر» روز شنبه مورخ ۴ اسفندماه جاری با حضور اعضای شورای علمی گروه ادب و هنر مرکز پژوهش‌های جوان برگزار شد.
در ابتدای این جلسه سجاد مهرگان عضو هیات علمی پژوهشگاه حکمت گفت: فیلم‌های جشنواره فجر امسال نسبتی با چهلمین سال انقلاب اسلامی نداشت، در بسیاری از فیلم‌های امسال، عامل پیش برنده فیلم‌های درام، نزاع و درگیری بود. رویکرد جشنواره امسال، استراتژی عبور از ایدئولوژیست که آسیب جدی جشنواره است. جشنواره‌های دنیا ساز و کار دارند، در جشنواره‌های خارجی، امکان ندارد فیلمی‌که ایدئولوژی آنها را رعایت نکند، بتواند جایزه بگیرد. جشنواره اساساً محل سیاست‌گذاری نیست، جشنواره یکی از اهرم‌هاست، سینما یک رسانه است، ویترین آن جشنواره است اما ما همیشه سعی کردیم ویترین را خوب نشان دهیم.
مهرگان ادامه داد: اساسا در سینما، قهرمان محوری، مخاطب را به حیرت می‌اندازد؛ در جشنواره امسال فیلم‌ها قهرمان محور نبودند و المان اساسی ژانر نداشتند. جشنواره محل نشان دادن فیلم نیست؛ بلکه محل نشان دادن سینماست، کارکرد جشنواره این است که ساخت و اکران فیلم‌های سال بعد را جهت‌دهی می‌کند اما جشنواره فجر نمی‌تواند جهت دهد چرا که قدرت و سیاست‌گذاری ندارد.
سخنران بعدی این جلسه دکتر رضا رسولی استاد دانشگاه بود؛ وی اشاره داشت: اگر چه برای هالیوود؛ اقتصاد، سرمایه و دلار بسیار ارزشمند است و پول در مناسبات و برنامه‌های مختلف و اهداف آنها جایگاه ویژه‌ای دارد اما این سیاست‌های فرهنگی است که بر جریان اقتصاد حاکمیت دارد نه آنکه نگاه اقتصادی و سودجویی به جریان فرهنگ، هنر و سینما جهت بدهد و بر آنها غلبه داشته باشد. بسیاری از فیلم‌های پر خرج در هالیوود ساخته شده‌اند که حتی نتوانسته‌اند به سرمایه اولیه خود دست یابند، در کنار آن انبوه فیلم‌های هالیوود با هزینه ساخت متوسط را اضافه کنید که برای سازندگانش چندان مهم نیست به چه فروشی دست می‌یابند و حتی ارقام فروش آنها کمتر در مجلات سینمایی منتشر می‌شود. درست است که هالیوود در اتخاذ تصمیمات خود بازگشت سرمایه و سوددهی هنگفت را لحاظ می‌کند ولی این بدان معنا نیست که در فرآیند تصمیم‌گیری نهایی نگاه اقتصادی، بتواند مانع اجرای برنامه‌های بلند مدت هنری و سینمایی با نگاه سیاسی جهت دار باشد.
وی ادامه داد: در واقع جریان رسانه‌ای و سینمای هالیوود توانسته است بیش از دلارها و ناوهای آمریکایی، هواپیماهای جنگی و بیش از سرویس‌های مخفی و اطلاعاتی و توانایی فنی و تکنولوژی، توانسته امریکای محدود در مرزهای جغرافیایی را به آمریکای جهان‌خوار و قدرت مسلط جهانی تبدیل سازد. ما در راهبرد دراز مدت همه امور، باید ابتدا راهبردهای فرهنگی و هنری خود را مبتنی بر قواعدی مشخص جستجو کنیم.
امیر حامد مجیدی نیا منقد سینما نیز در این جلسه گفت: سینماگران و هنرمندان داعیه طرح مشکل دارند، در این ادعا حرفی نیست اما اگر هنرمندان عرصه سینما را به معنی نخبه‌های اجتماعی در نظر بگیریم، حداقل انتظار مخاطب از سینماگران امید است. چون در فضای کنونی طلیعه امید را نمی‌توان در افق فردای وعده‌ها، جستجو کرد و چشم امید مردم برای فرار از ناامیدی فراگیر منتج از وضعیت موجود، نگاه توده آگاهانه یا ناآگاهانه به سمت سرگرمی و سینماست، تا اندکی امید را به مخاطبانش هدیه دهد.
مهدی بوستانی فیلمساز در این جلسه گفت: برخی فیلم‌های امسال از حیث فرمی واقعا پیشرفت خوبی داشتند مثلا فیلم مسخره باز در حد نرم جهانی از جلوه‌های ویژه استفاده کرده بود. جشنواره امسال به جوانترها بهای زیادی داده بود.
محمد حسن شاهنگی مدیر گروه ادب و هنر مرکز پژوهش‌های جوان در انتهای این جلسه گفت: متاسفانه برخی از فیلمسازان با عبور از خطوط قرمز فرهنگی، اخلاقی، دینی و عرفی جامعه به مخاطب بومی بی احترامی می‌کنند و درکمال تعجب نه تنها مورد مذمت قرار نمی‌گیرند بلکه در همین جشنواره از آنها به بهانه‌های مختلف تقدیر می‌شود! عدم احترام به باورهای اعتقادی و شخصیتی مخاطب به دلیل آنکه احساسات و عواطف عمومی جامعه را مخدوش می‌کند مصداق بارز جرم فرهنگی است و سازندگان این افراد به همین دلیل باید تحت تعقیب قضایی قرار گیرند و در پیشگاه دادگاه اجتماع خویش در برابر اتهامات وارده از خود- درمقام سازنده- و اثر خود دفاع کنند.
وی افزود: در هیچ کجای دنیا این طور بی‌قاعده و بی‌ضابطه فیلم‌سازی نمی‌شود و حقوق مخاطب لگدمال نمی‌گردد. برخی از دعاوي، به تعبير قانون داراي ماهيت عمومي هستند، يعني حتي اگر كسي هم طرح شكايت نكند مدعي‌العموم در دادسرا بنا به وظيفه سازماني خود موظف به شكايت و پيگيري پرونده است. برخی از فیلم‌های جشنواره امسال مانند ایده اصلی، ناگهان درخت، طلا و… مصداق عیانی از جریحه دار کردن عفت عمومی بود؛ قانونگذار بیان داشته جریحه دار کردن عفت عمومی عبارت است از ارتکاب هر عمل از امور جنسی در انظار و اماکن عمومی از قبیل رابطه با جنس مخالف، پوشش، رفتار، گفتار و یا نمایش تصاویر که این تمایلات را نمایان کند. بند اخر این تعریف دقیقا ناظر به همین موضوع است.
