به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاعرسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست ”عرفان و انقلاب اسلامی” توسط گروه سیاست و با همکاری گروه عرفان پژوهشگاه، در راستای همایش «نقش انقلاب اسلامی در تأسیس و توسعه علوم انسانی» سهشنبه نهم بهمن ماه در قم برگزار شد.
حجتالاسلام بهرام دلیر عضو هیأت علمی گروه عرفان پژوهشگاه به عنوان ارائهدهنده بحث در ابتدای سخنان خودگفت: عرفان دانشی است که از پیشینه دیرینهای برخوردار است که در طول تاریخ اندیشمندان بزرگی را بخود مشغول نموده است، مهمترین مسائل دانش عرفان عبارت از: توحید، اسماء الله و انسان کامل میباشد، عارفان و عرفان پژوهان همیشه از سوی صاحبان قدرت سیاسی مورد بیتوجهی قرار گرفتهاند و چندان مشارکت سیاسی و اجتماعی به آنان ندادهاند. از سوی دیگر عارفان را متهم به عزلت نشینی و انزوا میکردند، به نظر میآید که دور ماندن عارفان و دانش عرفان بیش از اینکه از خود دانش و دانشمندانش باشد بیشتر عوامل بیرونی بوده که آنان را بدور از مشارکت سیاسی و فعالیت اجتماعی قرارشان میدادند چرا که خود دانش عرفان و دانشمندانش تقابل و یا مخالفتی با مشارکت سیاسی و فعالیت اجتماعی ندارند.
وی در ادامه بیان داشت: برخی از اندیشمندان بر این باورند که بین عرفان و سیاست یک نوع ناسازگاری وجود دارد و ماهیت دانش عرفان را با قدرت سیاسی ناهمسو تصور کردهاند و عرفان به باور اینان نمیتواند قدرت سیاسی را همراهی کند، البته این تصور را نمیتوان تصور صحیحی دانست بخصوص تحقق انقلاب اسلامی و قبل از تحقق انقلاب، دوران مبارزه با حکومت ستمشاهی به رهبری شخصیت عرفانی امام خمینی(ره) تمام آن تصورات را به چالش میکشاند و انقلاب اسلامی را میتوان نقد عملی آن تصورات بشمار آورد.
عضو هیأت علمی گروه عرفان پژوهشگاه همچنین افزود: انقلاب اسلامی اکثر علوم حوزوی را از حاشیه به متن آورد. انزوای حاکم بر آن علوم در طول تاریخ را کسی انکار نمیکند فقه از حاشیه به متن تحولات سیاسی و اجتماعی کشیده شد، در گذشته هم این تجربه کم و بیش انجام شده بود مثل دوره صفویه ثقل مرکزی آن تجربه بوده است که فقهای بزرگی از جبل عامل لبنان توسط شاهان صفویه به ایران دعوت شدند اما دوران انقلاب اسلامی امتیارات متحصر به فردی دارد که دوران مبارزه و استقرار قدرت سیاسی توسط فقیه و عارف بزرگی همچون امام خمینی(ره) به انجام رسید که در عمل ادبیات فقه اکبر و فقه اصغر را در حکومت و جامعه بصورت نسبی جاری و ساری ساخت.
حجتالاسلام بهرام دلیر در پایان بیان داشت: عرفان هم مثل سایر علوم دارای حیث منفی و حیث مثبت است، مراد ما از عرفان، عرفان مثبت میباشد، حضور عرفان مثبت را در دوران مبارزه و در دوران انقلاب اسلامی و بخصوص در دوران دفاع مقدس، میتوان رصد کرد، در وصیتنامه الهی و سیاسی امام خمینی(ره) نیز آن ادبیات عرفانی مشهود است.