به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی چهارمین پیش‌نشست علمی با موضوع ”رابطه کلام و عقاید با نظام اسلامی” در راستای همایش «نقش انقلاب اسلامی در تأسیس و توسعه علوم انسانی» دوشنبه ۱۴ آبان ماه در پژوهشگاه دفتر قم برگزار شد.
در این نشست که با همکاری گروه سیاست و گروه کلام پژوهشگاه برگزار شد، حجت‌الاسلام محمدصفر جبرئیلی عضو هیأت علمی گروه کلام پژوهشگاه به عنوان ارائه‌دهنده در ابتدای سخنانش گفت: طرح اینگونه مباحث موجب می‌شود تا کلام اسلامی از حالت انتزاعی خارج شده و ورود به ابعاد مختلف اجتماع کند وزمینه ساز طرح کلام اجتماعی را فراهم آورد و با زندگی روزمره مردم تماس بیابد بعلاوه نشانگر پویایی و به حرکت در آوردن مخاطبان وگویایی دانش کلام یعنی توان پاسخ‌دهی به نیازها ومسائل جامعه باشد.
وی در ادامه به تشریح مفردات بحث پرداخت:
۱.علم کلام: علمی که درباره عقاید اسلامی بحث می‌کند، آنها را توضیح می‌دهد، درباره آنها استدلال می‌کند و از آنها دفاع می‌نماید.
۲. نظام اسلامی : مجموعة فراگیر متشکل از نهادهای فرهنگی ،اجتماعی،اقتصادی، حقوقی وسیاسی که قوای سه گانه(مقننه،مجریه وقضائیه) اجزای اصلی وروشن آن است، هویت کلی نظام حاکم وماهیت ارزشی آن برگرفته ازدین است.
۳. حکومت دینی: حکومتی که مرجعیت همه جانبه دین را درعرصه سیاست و ادارة جامعه پذیرفته و دولت ونهادهای مختلف آن، خود را دربرابر آموزه‌ها وتعالیم دین و مذهب خاص متعهد می‌دانند.
با توجه به خاتمیت دین اسلام مقصود از حکومت دینی حکومت اسلامی است .
عضو هیأت علمی گروه کلام با تبیین بحث خود به این موضوع پرداخت که: پیامبر اسلام به عنوان آخرین پیامبران اقدام به «نظام» سازی کرد، نظام نبوی مبتنی بر دوپایه بود:
الف: عقائد واندیشه‌ها؛ حکومت باید مبانی اندیشه خود را ازآموزه‌های اعتقادی بگیرد.
ب: نیروی انسانی؛ از رهبری و عوامل دیگر تا بدنه جامعه را آن گونه که اسلام گفته است تربیت کند.
گویا و پویا بودن کلام و عقاید بدین معناست که بتواند درجامعه حضور داشته باشد به گونه‌ای که نیروهای انسانی کارآمد و توانمند برای اداره حکومت دینی بسازد.
جبرئیلی در ادامه به نقش آموزه‌های کلامی براندیشه‌های انقلاب و نظام فکری و سیاسی آن پرداخت:
۱. حرکت در راه جامعه اسلامی
آرمان انقلاب ونظام ایجاد جامعه اسلامی است برای تامین آن باید در مسیر جامعه اسلامی حرکت کرد، درجوامع غیر دینی یا برای الحاد تلاش می‌شود و یا نسبت به متدین کردن آحاد بی توجهی می‌شود، اما درحکومت دینی تلاش برای با ایمان کردن جامعه می‌شود .
۲.تشکیل حکومت: اسلامی‌بودن نظام اقتضاء می‌کند حکومت اسلامی برپا شود.
۳.تغییر نگاه به مردم: نگاه حاکمیت به مردم تغییر کند و حکومت مطلقه موروثی به حکومت مردم سالار(حکومت مردم برمردم)تبدیل شود.
۴.جهانی بودن پیام انقلاب: جهان شمول بودن اسلام اقتضا می‌کند تا پیام انقلاب جهانی باشد (صدور پیام غیر از صدور خود انقلاب است)
۵. تأمین دین ودنیای مردم: جامعیت اسلام اقتضا می‌کند تا نظام اسلامی به دنیا وآخرت مردم بیندیشد وبرای تامین آن دو تلاش وبرنامه‌ریزی کند.
۶.عزت نظام و امت: عزیز بودن خداوند و عزیزخواستن مردم اقتضا می‌کند تا حقارت در مردم وحاکمان تبدیل به عزت شود.
۷. تغییر دید مردم: ویژگی‌های مقام نبوت و امامت موجب شده است تا آن ذوات مقدسه اسوه والگوی جامعه باشند «لکم فی رسول الله اسوه حسنه» این امر موجب می‌شود تا نگاه مردم به مقام حاکمیت و دولت مردان نظام اسلامی تغییر کند لذا مردم فسق و فساد شاه و دربار را امری طبیعی می‌دانستند اما نسبت به حاکم دینی واسلامی کوچکترین اشتباه را نیز برنمی‌تابند.
۸.تعیین مبانی اندیشه: برای افق راهبردی نظام اسلامی
۹. مانایی حق ومیرایی باطل: محوریت خدای متعال به عنوان تنها حق مطلق«انه الحق» و زوال‍‌پذیری و میرایی باطل «ان الباطل کان زهوقا» لذا نظام اسلامی از هیچ کدام از نظام‌های مطرح شرق وغرب الگو نگرفت «نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم نه یک کلمه زیاد»
۱۰.توجه به سنت های الهی در تصمیم گیری وافق ها درسیاست گذاری
وی همچنین نقش نظام اسلامی نسبت به آموزه‌های اعتقادی را نیز اینگونه برشمرد:
۱.تلاش وزمینه‌سازی برای معرفی درست وصحیح
۲. تلاش وایجاد بسترهای لازم برای تعمیق معارف اعتقادی دربین آحاد جامعه
۳. تلاش برای رفع موانع فهم و …
۴. طرح ریزی آرمان‌ها، رسالت ها وافق های پیش روی نظام براساس مبانی کلامی و اعتقادی
در ادامه نشست اساتید و حضار در جلسه به نق مطالب ارائه شده پرداختند.
