به گزارش روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام غلامحسن محرمی عضو هیأت علمی گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه نویسنده کتاب «امامان شیعه و علوم اسلامی» می‌باشد که برای آشنایی بیشتر با این اثر، پایگاه خبری طلیعه به گفت‌و‌گویی با ایشان پرداخته‌است که در ادامه متن این گفت‌وگو از منظرتان عبور خواهد کرد:
محرمی درباره محتوای این کتاب گفت: کتاب «امامان شیعه و علوم اسلامی» به سهم امامان معصوم شیعیان در ایجاد علوم اسلامی می‌پردازد. اینکه آیا ائمه(ع) در ایجاد این علوم سهمی داشته اند یا خیر و یا امامان شیعه به عنوان عالمان جامعه مطرح بودند و یا فقط افرادی عابد و زاهد بودند؟
وی افزود: من در این کتاب ثابت کرده‌ام ائمه(ع) برترین عالمان زمانه خود بوده‌اند و موسس علوم اسلامی هستند و با دلایل مختلف این مطلب را به اثبات رسانده‌ام. اثبات این مطلب بیشتر از زبان علمای اهل سنت بوده است. در این اثر تلاش ائمه در پیشرفت و توسعه علوم بررسی شده است. طبق ادعای بعضی از دانشمندان اهل سنت حضرت علی(ع) موسس همه علوم اسلامی است که در کتاب هم آمده است.
عضو هیأت علمی گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه اضافه کرد: در این کتاب از نقش شیعیان و شاگردان و اصحاب ائمه هم غافل نشدیم. ما به کتاب هایی که ائمه با دست خود به نگارش درآورده‌اند، پرداخته‌ایم؛ اینکه آنها تا چه میزان نگارش کتاب داشته‌اند. ما نزدیک به ۴۰ کتاب منسوب به امام علی(ع) داریم که بسیاری از آنها را با دست خودشان نوشته‌اند و این کار در سایر ائمه هم دیده می‌شود.
محرمی بیان کرد: متاسفانه در فرهنگ شیعه به کتاب‌های ائمه توجه ویژه ای نشده است و تاکیدی برتبیین آنها نشده‌است. من در این کتاب این آثار را مورد تبیین قرار دادم تا نقش ائمه را در نگارش آثار مکتوب شرح دهم.
وی افزود: ما در کتاب بیشتر به نقش تاسیسی امامان معصوم در علوم اسلامی پرداخته‌ایم زیرا آنها تاثیرگذارترین افراد در شکل گیری علوم بودند در پاره‌ای از موارد هم شیعیان آنها نقش مهمی در شکل گیری علوم داشتند.
محرمی به اهداف خود در نگارش کتاب اشاره کرد و گفت: ارائه شناختی بهتر درباره شکل گیری و توسعه علوم انسانی، ارائه تبیینی روشن از دیدگاه امامان معصوم(ع) درباره علم و علم‌‌آموزی و علم نافع، بررسی نقش ممتاز ائمه اطهار(ع) و شاگردان آنها در شکل‌گیری علوم اسلامی در سه قرن نخست هجری، نقد آثار مربوط به تاریخ علم و تمدن اسلامی به لحاظ کم توجهی به نقش ائمه اطهار(ع) و روشن کردن افضلیت ائمه اطهار(ع) و بیان توانایی علمی آنان از اهداف من در نگارش کتاب بوده‌است.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه نگرش او در کتاب «امامان شیعه و علوم اسلامی» به جایگاه تمدنی ائمه(ع) بوده‌است، گفت: تاکنون بیشتر به زندگی معنوی، زندگی سیاسی ائمه و فضائل نگاری آنها پرداخته شده اما به جایگاه علمی آنها کمتر توجه شده و کتابی در این حوزه به نگارش درنیامده است.
این نویسنده با اشاره به منابع استفاده شده در نگارش کتاب گفت: برای نوشتن کتاب «امامان شیعه وعلوم اسلامی» از روش تحقیقی کتابخانه‌ای استفاده شده‌است و به کتاب‌هایی با موضوع تاریخ اسلام، زندگی ائمه، فضایل آنها و کتاب های رجال درباره نگارش ائمه مراجعه شده‌است. کتاب‌های اصیلی که درباره امامان معصوم بوده و منابع تاریخ ائمه به اضافه منابع ارزشمند معاصر مانند کتاب «تاسیس شیعه» و «اعیان شیعه» رجوع شده است.
وی با اشاره به ویژگی انحصاری کتاب «امامان شیعه و علوم اسلامی» گفت: ویژگی بارز این اثر توجه به نقش ائمه در شکل گیری علوم اسلامی است که به آن پرداخته شد. موضوع این کتاب نوآورانه و جدید است اگر تاکنون درباره موضوع این کتاب اثری به نگارش درنیامده به دلیل سختی تبیین نقش ائمه در شکل گیری علم اسلامی است و توجهی به ویژگی‌های تمدنی امامان معصوم نشده‌است.
محرمی با اشاره به نقش اصحاب ائمه معصومین(ع) در حفظ میراث علمی آنها گفت: صحابه شیعیان به خوبی در حفظ و نگهداری میراث شیعیان کوشیدند بزرگان و علمای شیعه در این حوزه کم کاری نداشتند و علوم را توسعه دادند این کتاب بیان می‌کند که ما در علوم اسلامی بر سر سفره ائمه اطهار(ع) نشسته ایم. علومی که بعدها هم از نقاط دیگر به جهان اسلام وارد شدند شکل اسلامی به خود گرفتند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه گفت: عمده آثار مکتوب ائمه و اصحاب شان از بین رفته و کتاب های محدودی از امامان باقی مانده‌است مانند کتاب توحید مفضل و نهج البلاغه. نهج البلاغه همان کتابی نیست که در زمان امام علی(ع) و بعد از ایشان نوشته است بلکه متعلق به سید رضی در قرن چهارم است در حالی که در زمان امام علی(ع) خطبه های ایشان توسط یکی از صحابه ایشان نوشته شده بود اما اکنون در دسترس ما نیست و در طول زمان از بین رفته است.
وی در پایان سخنانش گفت: از زمان امام علی(ع) تا زمان امام حسن(ع)، ۶۶۰۰ کتاب نوشته شده و از آن تعداد ۱۰ کتاب در دسترس ما نیست و عوامل عمدی و غیرعمدی باعث این اتفاق شده‌است.
