على(ع)چکاد بلند فصاحت و بلاغت و سرآمد اربابان سخن است. کلمات قصار آن حضرت به دلیل کوتاهى و زیبایى و آسانى حفظ، همواره کانون توجه عالمان و سخن سنجان بوده است. کتاب غررالحکم و دررالکلم کتابى معروف در عرصه گردآورى این کلمات است. قاضى ناصح الدین ابوالفتح عبدالواحد تمیمى آمدى، گردآورنده کتاب، از محدثان و دانشوران بزرگ شیعه به شمار مى آید. او شاگر احمد غزالى و استاد ابن شهرآشوب بوده است. میرزا عبداللَّه افندى، علامه مجلسى، میرزا حسین نورى و دیگران، مقام علمى و دینى او را ستوده اند. وى به سال ۵۱۰ یا ۵۵۰ ق وفات یافته است.
غررالحکم حاوى ۱۰۷۶۰ حدیث کوتاه از على(ع)است که به ترتیب الفبایى حروف نخستین کلمه احادیث و در ۹۱ باب از منابع گوناگون گردآورى شده است. آمدى بسیارى از فصول کتاب را بر اساس کلمه آغازین حدیث بنیاد کرده است. غررالحکم نسخه هاى خطى نفیس و گوناگون دارد. همچنین ترجمه هاى گوناگونى از این کتاب در دست است. مهم ترین شرح این کتاب، اثر آقا جمال الدین خوانسارى است که علاوه بر توضیح و ترجمه لغوى و مفهومى، آکنده است از فواید کلامى، حدیثى، ادبى، اخلاقى و تفسیرى. این کتاب با تصحیح و تعلیق محدث ارموى به چاپ رسیده است. بر این کتاب تکمله هایى نیز نگاشته اند. عیون الحکم و المواعظ، اثر ابن شرفیه، از عالمان قرن ششم هجرى، و الحکم من کلام الامام امیرالمؤمنین على(ع)، زیر نظر کاظم مدیر شانه چى، از تکمله هاى این کتاب به شمار مى آیند. همچنین بالغ بر پانزده اثر در تلخیص این کتاب نگاشته اند. اهل پژوهش، نمایه هاى موضوعى گوناگونى براى این کتاب فراهم کرده اند. همچنین تاکنون دو معجم براى این کتاب تدوین شده و به چاپ رسیده است.
