در فرهنگ اسلامی، نقش زنان در تربیت فرزندان اهمیت بسزایی دارد و حضرت فاطمه(س) به دلیل عصمت، الگویی در این زمینه برای دیگر زنان مسلمان به شمار می‌رود. پرورش دو امام بزگوار، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و دخترانی چون زینب و ام‌کلثوم، شاهدی بر الگو بودن این مربی الهی است.
در بررسی سیره حضرت فاطمه(س) در تربیت فرزند، این موضوع‌ها، شایسته بررسی هستند:
انتخاب همسری شایسته، که دختر رسول خدا(ص)، از میان خواستگاران فراوان، علی(ع) را برگزید.
رعایت نکات بهداشتی و روانی هنگام تشکیل نطفه تا تولد و رعایت آداب اسلامی پس از آن، ازجمله خواندن اذان و اقامه در گوش فرزندان و عقیقه کردن برای آنان.
حضرت فاطمه(س) به تربیت همه جانبه فرزندان خود اهتمام ویژه داشت؛ در تربیت جسمانی به پرورش جسم فرزندان خود و سلامت و تغذیه آنها اهمیت می‌داد. فاطمه(س) خود فرزندانش را شیر می‌داد و گاهی خود غذا نمی‌خورد تا شوهر و فرزندانش غذا بخورند. وقتی فرزندان فاطمه(س) بیمار می‌شدند، از پیامبر(ص) می‌خواست تا برای سلامتی آنان دعا کند.
در بُعد تربیت روحی و عاطفی، دختر پیامبر(ص) با وجود سختی‌های زندگی، محبت و مهر مادری را از فرزندان خود دریغ نمی‌کرد و خود به کارهایشان رسیدگی می‌کرد. با آنان هم‌بازی می‌شد و برایشان اشعار کودکانه با مفاهیم سیاسی، اجتماعی و اعتقادی می‌خواند. حضرت فاطمه(س) همواره نگران رشد صحیح فرزندان و سرنوشت آنان بود و حتی به علی(ع) وصیت کرد که با امامه (خواهرزاده فاطمه(س)) ازدواج کند، چرا که امامه، همانند فاطمه(س) با فرزندان او مهربان بود.
تکریم و احترام کودکان و رعایت عدالت و مساوات میان آنان، از دیگر ویژگی‌های سیره تربیتی آن حضرت(س) بود.
تربیت دینی و معنوی کودکان به مراتب مهم‌تر از جنبه‌های دیگر تربیت است. چرا که هدف اصلی تربیت فرزند، حرکت به سوی عبودیت است. در سیره تربیتی فاطمه(س) نیز، تشویق به کارهای عبادی اهمیت ویژه‌ای داشت. در این کار افزون بر راهنمایی‌های گفتاری، از طریق عملی نیز، الگوی شایسته برای فرزندان خود به شمار می‌رفت و مفاهیمی چون ایثار و خدامحوری و توکل به خدا در همه امور را به صورت عملی به آنان می‌آموخت.
آن حضرت به تربیت سیاسی و اجتماعی فرزندان نیز توجه داشت؛ به‌طوری‌که هنگام دفاع از حق ولایت، کودکانش را همراه با خود می‌برد تا آنان را به طور عملی با مسائل سیاسی و اجتماعی آشنا کند. تأثیر چنین رفتارهایی در واکنش‌های کودکان ایشان، در برابر خلفا، به خوبی آشکار است.
