واکنش آیت الله رشاد به عدم پاسخگویی آقای شبستری/ ایشان پاسخ نقدهای فضلا را بدهند، مناظره با مراجع عظام، پیشکش!

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، آیت الله رشاد رییس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران، صبح امروز دوشنبه ششم دیماه در آغاز درس خارج فقه خود، با اشاره به بیانیه‌ای که چندی پیش آقای محمد مجتهد شبستری منتشر و در آن مراجع تقلید را به مناظره درباره مسائل دینی دعوت کرد، گفت: ضمن این که این اقدام فی‌نفسه مبارک و مطلوب است، اما جای تعجب است که جناب شبستری که طی سالیان متمادی پاسخگوی نقدهای علمی فراوان واردشده بر مطالبشان نبوده‌اند، و همواره از مناظره با دیگران تن می‌زدند، چه رخ داده که اکنون علَم مناظره به دوش گرفته، شعار«هل من مبارز» سرداده‌اند؟ و علی رغم اینکه مدتی است اساتید و فضلای حوزه و دانشگاه برای مناظره اعلام آمادگی کرده‌اند، آنها را بی پاسخ نهاده‌اند؟
مشروح بیانات آیت الله رشاد در این باره را در زیر ملاحظه می‌نمایید:


… در آغاز بحث، بنده مناسب می‌بینم نکته‌ای را راجع به مساله‌ای که این ایام در کشور مطرح شده است عرض کنم.
اخیرا جناب آقای محمد مجتهد شبستری طی بیانیه‌ای مراجع عظام تقلید را به مناظره در باب پاره‌ای مسایل اساسی دین دعوت فرموده‌اند؛ این اقدام فی‌نفسه امر بسیار مبارک و مطلوبی است. گفتگوی علمی، بهترین طریق انکشاف حقیقت و شفافیت نظرات و موجب به کرسی حقانیت نشستن آن است. اما این اقدام از سوی جناب شبستری و با این شیوه که صورت گرفته است، برای امثال بنده که در جریان گذشته‌ی ماجرا هستیم، مایه‌ی تعجب مضاعف بود؛ زیرا به رغم آن که جناب شبستری سالیان متمادی است به ارایه‌ی یک‌جانبه‌ی پاره‌ای مطالب برگرفته از آراء صاحب‌نظران دیار فرنگ، خاصه فیلسوفان آلمانی مشغولند، و طی این مدت طولانی به انبوه نقدهای علمی‌ای که به مطالب مطرح شده از سوی ایشان وارد شده است پاسخ نگفته‌اند، و همواره از پذیرش دعوتهای مکرر فضلای حوزوی و دانشگاهی برای مناظره‌ی حضوری تن زده‌اند، و احیانا اگر زمانی نیز در محظور قرارگرفته‌اند و به ناچار قراری برای نقد و مناظره نهاده شده است، بر این قرارهای ناخواسته برقرار نبوده‌اند و با تمارض و لطایف الحیل از حضور در مجلس مناظره یا پاسخ کتبی به نقدها خودداری ورزیده‌اند، چه رخ داده است که اکنون زبان به سخن گشوده و عَلَم مناظره بر دوش گرفته، فریاد «هل من مبارز» سرداده‌اند؟
رییس هیات حمایت از کرسیهای نظریه‌پردازی افزود: ایشان فرموده‌اند:  “به سبب سانسور حاکم بر مطبوعات کشور چاپ این مقالات مقدور نبوده است”! کدام سخن ایشان و هم‌اندیشگانشان تا کنون در مطبوعات رسمی کشور درج نشده است؟ به خاطر شریف ایشان می‌آورم (اگر فراموش کرده‌اند) قراری را که به خواهش بنده در سفری که با هم برای شرکت در کنفرانس گفتگوی دینی در مدرسه عالی سنت‌گابریل به اطریش رفته بودیم، نهادیم، و طی آن قرار شد: ایشان مطالبشان را مرقوم بفرمایند، ما هم آنها را نقد بکنیم، و نقدها را در اختیار ایشان قرار بدهیم و ایشان نیز پاسخ نقدها را بنویسند و عینا بی کم و کاست در مجلات پژوهشگاه درج شود، ایشان هم پذیرفتند اما پس از بازگشت برغم پیگیریهای فراوان، به بهانه‌هایی از تحقق این قرار امتناع فرمودند؛ اکنون هم عرض می‌کنیم: گذشته‌ها گذشته است و این آمادگی الآن هم وجود دارد که مطالب ایشان به جای سایت شخصی‌شان، در همین نشریات و با همان شرایطی که عرض شد درج شود. البته سایت نیز امروز حکم نشریه را دارد، مگر کسی مانع نشر مطالبشان در سایت شده است؟
از همان آغاز حدس زده می‌شد که این یک حرکت تبلیغاتی است، نه اقدامی علمی و منطقی و در نهایت ایشان حاضر به مناظره با افراد حریف خویش نخواهند شد؛ متن شعارآلود بیانیه نیز این گمان را تقویت می‌کرد، اما اکنون که بعد از گذشت افزون بر دو هفته از مبارزطلبی ایشان و اعلام آمادگی مکرر شماری از اساتید و فضلای حوزوی و دانشگاهی، مهر سکوت بر لب نهاده، اعلام آمادگی این فضلا را بی پاسخ گذاشته‌اند؛ حدس اولیه به یقین بدل شده است.
این مدرس حوزه تاکید کرد: جناب شبستری که روزگاری طلبه حوزه بوده-اند، خود می‌دانند با چند مقاله‌ی روزنامه‌ای نمی‌توان با میراث عظیم علمی بازمانده از بزرگان دین مقابله کرد، این مجموعه‌های فلسفی و کلامی، فقهی و اصولی که در میان آنها دهها دایرهالمعارف گسترده و عمیقی قرار دارد که حاصل رنج و تحقیق روشمند علمی صدها فیلسوف و متفکر، متکلم و فقیه تاریخ بلند شیعه است، حکما و فقهایی این آثار فاخر و فخیم را پدید آورده‌اند که شمار بزرگی از آنها از نوادر و نوابغ تاریخ بشرند.
لازم نیست مراجع عظام که بیش از همه‌ی عمر جناب شبستری به تحقیق و تدریس و تربیت شاگرد اشتغال داشته‌اند طرف مناظره با وی باشند، اگر جناب ایشان جدی هستند، پاسخ همین فضلا واساتید را که عموما شاگردان حضرات مراجعند برای پذیرش مناظره بدهند، مناظره با مراجع تقلید پیشکش!.
ایشان فرموده‌اند: چند مقاله در نقد فقه و کارآیی اجتهاد نوشته‌اند و اکنون مطالبه‌ی پاسخ از مراجع تقلید دارند، و این پاسخ‌ها نیز باید حضوری باشد، مگر ایشان پاسخ نقدهای غیرحضوری را داده‌اند که در صدد برآمده‌اند پاسخ‌ها را حضوری دریافت کنند آن هم از شخص مراجع!؟ اگر غرض از این بیانیه‌نگاری‌ها، جنجال تبلیغاتی و غوغاسالاری نیست ـ که با ذات کار علمی منافی، و از منطق بحث و مناظره بدور است ـ چرا تاکنون پاسخگوی نقدها و مناظرات کتبی نبوده‌اند و نیستند؟ و چرا در گذشته و طی این مدت، اعلام آمادگی این اساتید را بی پاسخ نهاده‌اند؟ آیا این طرز مبارزطلبی، حکایت «سنگ بزرگ علامت نزدن است» نیست؟
آیت الله رشاد تاکید کرد: در هر حال: جامعه‌ی علمی منتظر پاسخ ایشان به نقدهای گذشته و اجابت اعلام آمادگی کنونی اساتید و فضلاست؛ دوستان حقیر در گروههای علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، همچنین حوزه علمیه تهران نیز آماده‌ی هرگونه مباحثه‌ی علمی و در چارچوب اخلاق و منطق نقد درباره‌ی موضوعاتی که فرموده‌اند هستند. امیدواریم خداوند منان، حریم مکتب اهل بیت(علیهم السلام) را از آسیب و دسیسه نگاه دارد، و با مواجهات علمی، منطقی و اخلاقی، حقایق گران نهفته در این مکتب نورانی هرچه آشکارتر بر مسند فکر نسل ما تکیه بزند، ان شاء الله.