به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب “شهادت نامه عشاق” مجموعه اشعار عاشورایی سرکار خانم لیلا خجسته راد است که در گروه ادب و هنر مرکز پژوهش‌های جوان پژوهشگاه، سامان یافته و به تازگی راهی بازار فروش شده است.
از این رو و به مناسبت فرارسیدن روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی گفت و گویی با ایشان ترتیب دادیم که متن کامل این گفت و گو در ادامه می‌آید:
ü انگیزه شما از نگاشتن این کتاب چه بود؟
لزوم تدوین و جمع‌آوری اشعار عاشورایی با توجه به گرایش شاعران متعهد امروز به این رخدادِ بی‌بدیل، بنده را بر آن داشت تا به این کار همت ورزم. هر چه کتاب درباره‌ی شعر عاشورایی نوشته شود، باز هم فرصت هست؛ این واقعه به قدری عظیم و سترگ است که باید تا روز قیامت با کمیت و کیفیت بیشتری به آن پرداخت. در کنار بیان اشعار و ذکر نام شاعران در این عرصه لازم است تا چرایی توجه شعر و ادب فارسی به کربلا برای مخاطب جوان تشریح شود این موضوع را در بخش اول کتاب که متشکل از یادداشت تحلیلی کوتاه است پی گرفته‌ام در این بخش کوشش شده است تا اهالی ادبیات از چگونگی ارادت‌ورزی شاعران به آل‌الله صحبت کنند و در طول تاریخ شعر فارسی، جریان شناسی فشرده‌ای در این خصوص ارائه کنند.
ü ساختار این کتاب به چه شکل است؟
در این کتاب اشعار شاعران جوان امروز را کنار شاعران مطرح گذشته و معاصر آورده‌ام تا مجموعه‌ای از چند نسل، زنجیره‌ای از ارادتشان به حسینعلیه‌السلام و خانواده‌اش بسازند. سعی کرده‌ام تا جای ممکن خلاصه‌ای از زندگی و آثار همگی را کنار نامشان بیاورم تا یادی دوباره شود از آنها که شناخته شده‌اند و آشنا شویم با شاعران چند دهه‌ی اخیر که در مصیبت خاندان رسولصلی‌الله‌علیه‌وآله قلم زده‌اند. اشعار همگی بنا به تقدم تاریخ تولد شاعران از قرن نهم هجری قمری تا به امروز به ترتیب آورده شده است. برای ایجاد نظم و یک‌دستی کار، اشعار موزون و اشعار سپید و نیمایی را در دو فصل جداگانه آورده‌ام تا خواننده راحت‌تر به قالب مورد علاقه‌اش دسترسی پیدا کند.
ü بخش های اصلی کتاب کدامند؟
بخش نخست این کتاب در برگیرنده یادداشت‌هایی تحلیلی و کوتاه از برخی اهالی شعر و ادب به منظور آماده سازی ذهن مخاطب جهت ورود به موضوع اصلی کتاب است؛ در این بخش دکتر محمدرضا سنگری، دکتر محمدحسین باقری، مجید پورولی کلشتری، حبیب الله رزمجویی، مرضیه آتشی پور، حجت الاسلام سید علی حسینی ایمنی،دکتر رضا جلیلی و دکتر اکرم نعمت اللهی قلم زده‌اند. در بخش دوم کتاب، اشعار درباره عاشورا، در دو فصل جداگانه موزون و نیمایی در این کتاب آورده شده‌اند.
ü نام این کتاب را چگونه انتخاب کردید؟
نام کتاب یعنی “شهادت نامه عشاق”را از میان تعبیری که در شعر حبیب الله چایچیان وجود دارد برگزیدم ایشان می گوید:
امشب شهـادت‌نامـه‌ی عشـاق امضـا می‌شـود
فردا ز خـون عاشقـان، این دشت دریا می‌شـود
امشب کنـار یکدگـر، بنشســته آل مصطفــی
فردا پریشان جمع‌شان، چون قلب زهرا می‌شود
امشب بود بر پا اگر، ایـن خیمـه‌ی خـون خـدا
فردا به دست دشمنـان، برکنده از جـا می‌شـود
امشب صدای خواندن قـرآن به گوش آید ولـی
فردا صدای الامـان، زین دشـت بر پا می‌شـود
حبیب چایچیان متخلص به حسان از مداحان و شعرای اهل بیتعلیهم‌السلام است و این شعر از ایشان بسیار معروف است.
ü در این کتاب از چه اشعاری استفاده شده است؟
در قسمت دوم کتاب که اختصاص به اشعار عاشورایی دارد میزبان برگزیده‌ای از اشعار شعرای نامی همچون عبدالرحمن جامی، محتشم کاشانی، وحشی بافقی، شهریار، حبیب الله چایچیان، محمدرضا شفیعی کدکنی، سید علی موسوی گرمارودی، محمّدجواد محبّت، محمدعلی مجاهدی، حسین منزوی، مصطفی رحماندوست، علی معلم، قادر طهماسبی، محمدرضا سرشار، احمد عزیزی، قیصر امین پور، محمدرضا آقاسی، یوسفعلی میرشکاک، محمود اکرامی، ناصر فیض، علیرضا قزوه، اسماعیل امینی، مرتضی امیری اسفندقه، علی محمد مودب، محمدمهدی سیار، میلاد عرفان‌پور، سلمان هراتی، سید حسن حسینی، عمران صلاحی و… هستیم.
ü آیا در این کتاب فقط به ذکر اشعار برگزیده اکتفا کرده اید؟
نه! هدف ما در این کتاب معرفی شاعران آیینی در حوزه عاشورا به مخاطب جوان بوده است مثلا در مورد شاعری مانند قیصر امین پور در این کتاب گفته می‌شود که او از جمله شاعرانی بود که سال ۵۸ در شکل‌گیری و استمرار فعالیت‌های واحد شعر حوزه هنری تا سال ۶۶ تأثیرگذار بوده است و یا اینکه او در سال ۶۸ موفق به کسب جایزه‌ی نیما یوشیج، موسوم به مرغ آمین بلورین شده است. هم چنین مهم‌ترین آثار مکتوب امین‌پور که آینه‌های ناگهان، گل‌ها همه آفتاب‌گردانند و دستور زبان عشق به مخاطب معرفی می‌شود.
ü چنانچه نکته خاصی دارید بفرمایید.
مطالعه‌ی این مجموعه، مجالی به دست می‌دهد تا شعر عاشورایی امروز را نیز بهتر بشناسیم و ابعاد و قلمروهای مضمونی، موضوعی و مفهومی آن را فراچشم و ذهن داشته باشیم.
