به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در ادامه برگزاری سومین همایش ملی و دومین جشنواره ارتقای کیفیت، آثار و محصولات فرهنگی، در ساعت ۱۶ روز دوشنبه ۴ خرداد، در پنل هایی تخصصی ارائه مقالات آغاز شد. در این میان در پنل شماره ۳ با ریاست دکتر مجید ملکی تبار ، مقاله ” جایگاه مدیریت پژوهشی در ارتقای کیفیت پژوهش با تاکید بر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی” توسط دکتر حکمت نیا معاون علمی- پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ارائه شد.
در این نشست، حکمت نیا با اشاره به شیوه های گوناگون مدیریت در عرصه پژوهش، هریک از این اقدامات مدیریتی را که لزوماً کارکردی نظارتی نیز دارند، به چالش کشید و گفت: یکی از اهداف هر سازمان پژوهشی ارتقای پژوهش به لحاظ کیفی و محتوایی است. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اصلاح مکرر ساختار سازمانی و فرایندهای مدیریت پژوهش با توجه به آخرین دستاوردهای مدیریت پژوهش از نظر ساختار، فرایند و محتوا در یک دوره ۲۰ ساله توانسته است به سامانه‌ای از مدیریت پژوهش دست یابد.
وی با اشاره به سه دوره از فعالیت های پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: اگر چه پژوهشگاه در مرحله اول مدیریت متناسب با وضعیت کمبود محقق در حوزه علوم انسانی و اسلامی را طراحی نموده است اما در ادامه با توانمندی نسبی توانست با طراحی برنامه‌ای با عنوان طرح‌های کلیدی سامان‌دهی کرده و در مرحله سوم برای طرح تمحض اعضای هیات علمی، مدیریتی خاص در تولید دانش را طراحی و اجرا نماید. برای بررسی این امر، پژوهشگاه را در سه مقطع زمانی مرور خواهیم کرد. هدف از این مقاطع آن است که سیر دستیابی به این نظام مدیریتی برای ارتقای کیفیت پژوهش روشن شود. پس از آن مبانی نظری این مدیریت مرور خواهد شد و در ادامه ارکان و فرایند مدیریتی طرح تمحض اعضای هیات علمی را بررسی خواهیم کرد. همچنین برای نشان دادن نتیجه آن به ارایه نمونه‌ای از طرح موفق خواهیم پرداخت.
حکمت نیا با اشاره به تجربه موفق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ایجاد سازوکارهای مدیریتی و نظارتی بر پژوهشگران، در مقاله خود به طرح تمحض برای برون رفت از چالش های ذکر شده اشاره کرد و به نحوه اداره پژوهشگاه چنین اشاره کرد: در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از ابتدا نوع خاصی مدیریت به صورت رویه وجود داشته است. نکته مهم در این ساختار، مدیریت علمی چند لایه و متداخل نبودن آن است. این نهاد از طریق شورای پژوهشگاه که متشکل از معاونین و روسای پژوهشکده است مدیریت کلان خود را با طراحی سیاست‌ها و برنامه‌های کلان در راستای تحقق اهداف انجام می‌دهد. علاوه بر این بخش‌های پژوهشکده، گروه علمی، ریاست شورای پژوهشکده، مدیر علمی گروه، شورای علمی و عضو هیات علمی نقش مهم در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در سطوح مختلف دارند. افزون بر همه اینها باید به جایگاه ریاست پژوهشگاه اشاره کرد. در این ساختار مدیریتی یک چهره شاخص علمی و توان مند و خلاق مدیریت عالی و ریاست پژوهشگاه را به عهده گرفته است.
معاون علمی- پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان شیوه رسیدن به مرجعیت علمی از دیدگاه پژوهشگاه را ترسیم کرد و خاطرنشان کرد: همان‌طور که گفته شد محوریت این برنامه بر پایه حوزه تمحض برای اعضای هیات علمی است. حوزه تمحض حوزه‌ی خاصی از مطالعات و پژوهش هدفمند حول محوری معین است، مشتمل بر مجموعه مسائل سامان یافته‌ای، که توسط شخص یا اشخاص دارای صلاحیت علمی در بازه زمانی معین ـ در بازه‌ی زمانی حداقل ۵ تا ۱۰ ساله معادل تقریبی ۶۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ ساعت ـ و در قالب برنامه پژوهشی دارای برونداد مشخص، مورد بررسی قرار گرفته و مسائل آن حل می گردد. به طوری که، محقق محوری چنین حوزه‌ی تمحضی در جامعه علمی مربوطه دارای خبرویت گشته و مرجعیت علمی و عنوان شناخته شده‌ی علمی می‌یابد. این مرجعیت علمی، با شاخص‌هایی قابل ارزیابی است. در اینجا باید اشاره کرد که خبرویت ناظر به محقق است و جنبه‌ی ثبوتی دارد به گونه‌ای که محقق توانمندی حل مسأله در حوزه تمحض و دفاع از آن در جمع متخصصین آن حوزه را داشته باشد. از سوی دیگر مرجعیت علمی ناظر به جنبه‌ی اثباتی محقق، سازمان و پژوهش است به گونه‌ای که دیگران با مراجعه به آنها به توسعه دانش می‌پردازند.
در پایان این پنل تخصصی، حکمت نیا به سوالات حضار در این باره پاسخ گفت.
