به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرکز پژوهش‌های جوان در کنار چهار پژوهشکده دیگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی فعالیت دارد. تلاش‌های مؤثر مرکز در قالب گروه‌های علمی «ادب و هنر»، «اخلاق، تربیت و روان‌شناسی»، «بینش و اندیشه»، «سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی»، «مطالعات فرهنگی و اجتماعی» و «نظام‌ها و مطالعات انقلاب اسلامی» و همچنین تولید نشریه‌ای ویژه طلاب جوان با نام «ماهنامه حاشیه» انجام می‌پذیرد.
در ادامه گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام محمد حسین پورامینی مدیر گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی مرکز پژوهش‌های جوان ترتیب داده‌ایم تا مروری بر مهم‌ترین فعالیت‌های گذشته و جاری این گروه علمی صورت گیرد.
در ابتدای گفت‌وگو به اختصار تاریخچه‌ای از گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی بیان کنید.
گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی، گروهی است پژوهشی وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی که ذیل مرکز پژوهش‌های جوان برای مخاطب طلاب و فضلای جوان، به منظور آشنایی با سنت‌های اصیل حوزوی، بازشناسی آداب طلبگی، آگاهی بخشی در حوزه‌های فردی، اجتماعی و خانوادگی فعالیت می‌کند؛ این گروه در زمستان سال ۱۳۸۹ در قالب حلقه مهارتهای طلبگی تأسیس گردید و سپس به گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی ارتقا یافت. از جمله اهداف این گروه عبارت است از: شناسایی، حفظ، ثبت و احیاء سنت‌های اصیل حوزوی، تلاش در جهت ترویج و ارتقاء سطح دانش، بینش و اخلاق طلاب جوان، حرکت جامع و نظام‌مند در مسیر رشد و تعالی فردی و جمعی طلاب جوان، تبیین و ترویج آداب طلبگی، تبیبن و ترویج آرمان تحول در حوزه.
تا کنون چه آثاری از گروه گروه سنت‌های حوزوی به چاپ رسیده است؟
مستحضرید که گروه سنت‌های حوزوی در آغاز، کار خویش را با تولید مجموعه مهارت‌های‌طلبگی آغاز گرده است. این مجموعه که با هدف آموزش مهارتهای خاص طلبگی در موضوعات و ساحت‌های مورد ابتلای طلاب جوان، جهت‌دهی طلاب جوان به منظور حرکت در مسیر رشد و تعالی فردی و جمعی، آشناسازی طلاب جوان با اقتضائات رفتاری و معرفتی مخاطبان حوزه را در پیش گرفت. از این مجموعه که ۵۰ جلد طراحی شده است ۲۱ جلد به چاپ رسیده است. عناوینی که تاکنون به چاپ رسیده عبارت است از: مباحثه، یک جلسه درس، روش تدریس، برنامه‌ریزی تحصیلی، حافظه و فنون یادگیری چگونه مطالعه کنیم، روند تحصیلی حوزه، الفبای مقاله نویسی، که همگی از دسته علمی این مجموعه است. پاسخ به شبهه و پرسش، تبلیغ مجازی، از دسته تبلیغی و دوران عقد و همسرداری فرزندآوری، از دسته خانوادگی و همچنین فعالیت سیاسی و بصیرت سیاسی از دسته اجتماعی و آیین طلبگی، چالش‌های طلبگی، خودآگاهی و مدیریت خویشتن از دسته فردی و نهایتا رازهای نماز که بازنگاری سرالصلاه حضرت امام خمینی(ره) و راز بندگی؛ اقتباسی نو از «اسرار الصلاه» آیت‌الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی است از دسته اخلاقی مجموعه مهارتی‌های طلبگی است.
محور اصلی این مجموعه بیشتر بر روی چه مباحثی است؟
نظام موضوعات این مجموعه، در شش دسته فردی، اجتماعی، خانوادگی، علمی، اخلاقی و تبلیغی تنظیم شده است. مثلا آثار تولید شده با عناوین برنامه‌ریزی تحصیلی، جلسه درس، مطالعه، مباحثه، و روش تدریس ذیل موضوع «علمی» قرار میگیرد. یا آثار تولیدشده دیگر، با عناوین پاسخ به شبهه و پرسش، تبلیغ مجازی، سخنرانی دینی، روضه‌خوانی، ارتباط با جوان و ارتباط با کودک و نوجوانان ذیل موضوع «تبلیغی» جای میگیرد.
آیا جز مجموعه مهارتهای طلبگی، کار دیگری در گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی مرکز پژوهش‌های جوان انجام شده است؟
چنانچه عرض شد در گام اول گروه اولویت خود را تهیه مجموعه مهارتهای طلبگی برای مخاطبین سطح یک و دو قرار داده بود که امیدواریم تا اوایل سال آتی به اتمام برسد اما در کنار آن برخی تک نگاری‌های دیگر برای مخاطب سطح ۳ و ۴ حوزه داشته‌ایم که برخی از آنها با عنوان کتاب طلبه چاپ شده است .از جمله این آثار می‌توان به: گرایش به معنویت اثر آیت‌الله رضا استادی با حاشیه و پیوست جناب حجت‌الاسلام محمد جواد رودگر، صراط اندیشه و عمل؛ هدایت علمی و پرورشی طلاب و دانش‌پژوهان اثر آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، و شرط بلاغ ؛ چهل کلید طلایی در مدیریت تبلیغ، سبک‌بالی و سبک‌باری؛ چهل شیوه خلاق در زندگی عالمان شهر اخلاق اثر جناب آقای حسین سروقامت و دو اثر سلوک طلبگی و راه طلبگی آثار حجت‌الاسلام والمسلمین جواد محدثی، اشاره کرد.
چه عناوینی در آستانه چاپ قرار دارد؟
هشت عنوان از مجموعه مهارتهای طلبگی با موضوعات تدبیر معیشت، مدیریت زمان، دوستان و دوستی‌ها، زبان دوم، به استقبال خودسازی، ارتباط با جوان، اصول و فنون مشاوره، ارتباط با استاد در آستانه چاپ قراردارد و ۲۱ عنوان دیگر در مراحل نگارش و ارزیابی و آماده سازی قرار دارد. غیر از آثار مهارتی ۳ عنوان پرسشگری و آزاداندیشی، حوزه تراز انقلاب، لباس پیامبر نیز در آستانه انتشار قرار دارد.
در حال حاضر چه تحقیقاتی در گروه در دست اجراست؟
پیش نیازهای ازدواج، مساله گویی، ارتباط با کودک و نوجوان، تربیت فرزند، روش سخنرانی، امتحان، حجره نشینی، تغذیه، الگوی حضور و تعاملات اجتماعی، روضه خوانی و مصیبت، بهداشت معنوی و اخلاقی، طلبه انقلابی، بهداشت جسم و روان از جمله آثار مهارتی در دست اجرا در گروه می‌باشد.
مسوولیت پذیری طلاب در قبال نظام، جوان و طلبگی، طلبه تمدن گرا، تبلیغ دینی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، سبکشناسی درس خارج با برجسته سازی سبک سامرایی از دیگر آثار در حال انجام در گروه می‌باشد. در کنار آثار فوق که در گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی در حال انجام است؛ مجموعه‌ای به موضوع احیای سنت‌های پژوهشی حوزه می‌باشد که با همکاری معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه کشور در حال انجام است.
چه راهکارهایی برای نفوذ بیشتر آثار گروه سنت‌های حوزوی و آداب طلبگی در بین مخاطبین خود اندیشیده‌اید؟
در خصوص آثار مجموعه مهارتهای طبگی، برای نفوذ بیشتر آثار تلاش شده است که پس از نیازسنجی و مسأله یابی مجموعه‌ای تولید شود که از جهت محتوا، موضوع محور بوده و از جهت قالب مهارتی باشد. از این رو قالب نوشتاری این آثار، مهارتی است که با تکیه بر خوش‌خوانی و کاربردی بودن آن تدوین شده است. از نظر شکلی نیز تلاش شده است به زیباترین صورت، صفحه‌آرایی و تصویرسازی شود تا طلاب جوان، صمیمیت بیشتری با آن برقرار کنند. در خصوص سایر آثار در اقدام گروه تلاش شده است با مساله یابی دقیق موضوعات و توجه ویژه به دغدغه‌های مقام معظم رهبری مدظله العالی در خصوص حوزه علمیه آثار فاخری در این حوزه تولید نمود.
