بررسی آرای کلامی آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای نقش بسزایی در تدوین الهیات و کلام اجتماعی دارد

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از وسائل، کرسی علمی ترویجی “بررسی اندیشه‌های کلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای”، دوشنبه یکم بهمن‌ماه ۱۳۹۷ به همّت گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه در قم برگزار شد.

در این کرسی علمی حجت‌الاسلام دکتر محمد‌صفر جبرئیلی، به عنوان ارائه‌دهنده و حجت‌الاسلام دکتر محمدعلی مهدوی‌راد و حجت‌الاسلام دکتر علی ذوعلم به عنوان ناقد حضور داشتند و دبیری این جلسه به عهده حجت‌الاسلام دکتر محمدباقر پورامینی بود.

پیشینه بررسی ابعاد فکری رهبری

حجت‌الاسلام دکتر جبرئیلی به ارائه مباحث خود پرداخت و گفت: بنده قبل از اینکه آیت‌الله خامنه‌‌ای به رهبری برسند، اثری را ندیدم که به شخصیت فکری ایشان پرداخته‌باشند و بنده اولین بار این کار را به سفارش دفتر ائمه جمعه کشور در ضمن کتابی با عنوان مناسبت‌های قمری انجام دادم.

وی افزود: بنده با آوردن سخنان آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۶۲ در آن کتاب به برخی از ابعاد شخصیتی ایشان اشاره کردم و از آنجا به تفکّرات ایشان علاقه‌مند شدم. این شیفتگی و علاقه‌مندی ادامه داشت تا اینجا که من کتاب طرح کلّی اندیشه اسلام را دیدیم، این کتاب را خریدم و خواندم و بسیار از آن استفاده کردم و هر چه خواندم دیدم که برایم جذّاب‌تر شد.

عضو هیأت علمی گروه کلام پژوهشگاه ادامه داد: پس از آن کتاب انسان ۲۵۰ ساله را خواندم و آن کتاب هم مورد استفاده‌ام قرار گرفت و دیدم که در این دو کتاب در باب اندیشه‌های کلامی رهبری مباحث ارزشمندی دارد. خواندن این کتاب‌ها دغدغه‌ای در بنده ایجاد کرد که به بررسی اندیشه‌های کلامی حضرت آقا بپردازم.

فوائد بررسی اندیشه‌پژوهی آیت‌الله خامنه‌ای

حجت‌الاسلام جبرئیلی با اشاره به فوائد بررسی اندیشه‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیان داشت: از جمله می توان به این موارد اشاره کرد؛
۱ – اقامه دلیل جدید برای ادراک و اثبات مدّعیات
۲ – استخدام نثر نو در پاسخ به مدّعیات
۳ – ابداع و استخدام زبانی تازه برای سخن گفتن از دین
۴ – طراحی چیدمانی جدید برای ارائه مباحث دین
۵ – ایجاد تحول در ساختار کلام مباحث دینی و ارائه چینش.

وی تصریح کرد: ما این مدّعیات را می‌توانیم در بحث‌هایی مثل فلسفه و کارکردهای امامت، نقش امامت در حیات سیاسی و اجتماعی، جست‌وجو کنیم.

تأثیر کلام آیت‌الله خامنه‌ای در الهیات اجتماعی

حجت‌الاسلام جبرئیلی خاطرنشان کرد: بررسی آرای کلامی ایشان می‌تواند در تدوین و ترسیم صحیحی از الهیات و کلام اجتماعی برای امروز ما تأثیرگذار باشد به طوری که با کلام ایشان می‌توانیم به یک نقشه‌ای الهیات اجتماعی برسیم.

وی گفت: کارهایی قبل از بنده در این موضوع انجام شده‌است؛ هم در پژوهشگاه و هم در مؤسسه قدر ولایت به این مسأله اهتمام داشته‌اند؛ کارهای اندیشه مجله حوزه نیز هست و کارهای به ثمر نرسیده‌ای هم وجود دارد که من در پیشینه ذکر کرده‌ام.

جبرئیلی اظهار داشت: اگر تحقیق بنده به ثمر برسد این تحقیق با تحلیل جامعیت اسلام و روزآمد بودن معارف و آموزه‌های آن حول محور قرآن بدون اجتناب و احتراز و تخریب از دانش‌هایی از کلام و فلسفه می‌تواند به نقد جریان اخباری‌گری و حتّی مکتب تفکیک بپردازد و نظریه حداقل انگاری دین را ردّ کند.

حجت‌الاسلام جبرئیلی تصریح کرد: همچنین این تحقیق می‌تواند با نشان دادن ضرورت رویکرد تاریخی و آموزه‌های دین، نگاه تاریخ‌مندی به دین و آموزه‌های دینی را به نقد بکشاند ضمن اینکه ایشان نگاه تاریخی دارد ولی تاریخ‌مندی را هم به نقد بکشاند.
در ادامه این کرسی حجج‌اسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی‌راد و علی ذوعلم به نقد مطالب ارائه‌شده پرداختند.