کتاب “روش شناسی عقاید دینی”

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب “روش شناسی عقاید دینی” اثر حجت الاسلام و المسلمین حمیدرضا شاکرین، عضو هیأت علمی گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه منتشر شد. 

پژوهش حاضر، نتیجه تلاش علمی محقق ارجمند جناب حجت الاسلام والمسلمین حمیدرضا شاکرین است که در گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سامان یافته و به تازگی راهی بازار شده است.

تحقیق حاضر شامل چهار فصل به شرح زیر است:

فصل اول: مفاهیم

فصل دوم: ماهیت عقاید دینی و بروندادهای روش شناختی آن

فصل سوم: زبان شناسی عقاید دینی و بروندادهای روش شناختی آن

فصل چهارم: معرفت شناسی عقاید دینی

نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب خود، در توصیف فصول این کتاب چنین می نویسد:

فصل اول عنوان کلیات را بر پیشانی دارد و پس از بیان پاره ‌ای نکات ناظر به معرفی تحقیق و بیان مفاهیم و مبادی تصوری بحث می‌ پردازد. از جمله مفاهیمی که در این فصل معناکاوی می‌ شوند عبارت ‌اند از: مفهوم دین، اعتقاد، ایمان، علم، معرفت، یقین و گونه ‌شناسی چهارگانۀ آن که عبارت ‌اند از: ۱. یقین بمعنی ‌الاخص (یقین منطقی)؛۲. یقین بمعنی ‌الخاص (یقین موضوعی)؛۳. یقین بمعنی ‌العام؛۴. یقین بمعنی ‌الاعم (یقین روان‌شناختی)؛ نیز مراتب سه‌ گانۀ یقین در قرآن و سپس واژه‌ هایی، چون اطمینانو سرانجام حجت منطقیو اصولی.

فصل دوم با عنوان ماهیت عقاید دینیشروع می‌ شود. این فصل ابتدا ملاک دینی ‌بودن عقیدهو گونه ‌شناسی عقاید دینیرا ـ که ده قسمت دارد ـ برمی ‌رسد و بروندادهای روش ‌شناختی آنها را می‌ کاود. سپس ویژگی‌ های اساسی عقاید دینی، جایگاه و کارکردآن و مؤلفه ‌های اساسی عقاید را همراه با نتایج روش ‌شناختی آنهادنبال می‌کند. از دیگر مباحث این فصل بازکاوی تمایز عقایداز معارف علمی، آموزه ‌های تاریخی و تعالیم اخلاقی و فقهی دین است تا در پی آن بتوان تفاوت ‌های روش ‌شناختیاین حوزه‌ ها را باز شناخت.

فصل سوم عهده ‌دار زبان ‌شناسی عقاید دینیاست. در این فصل ویژگی ‌های زبان‌ شناختی مفاهیم و گزاره‌ های اعتقادیبه بحث گذاشته شده؛ آن ‌گاه مسئله معناداری و معناشناسی این گزاره‌ ها از دیدگاه مکاتب و اندیشمندان غربی و متفکران اسلامی به‌ تفصیل بررسی و نقد و بروندادهای روش‌ شناختی هر‌ دیدگاه رصد شده است. سرانجام زبان حقیقی اندیشمندان مسلمان، آن‌سان که صدرالمتألهین تبیین کرده است، تنها راه ‌گشای معناشناختی در این حوزه تلقی شده و نتایج روش ‌شناختی آن واکاوی شده است.

فصل چهارم، معرفت‌ شناسی عقاید دینیرا پی می ‌گیرد. از جمله مباحث این حوزه مسئله امکان معرفت در عقاید است. در این فصل، دیدگاه ‌های معرفت ‌گریزو معرفت‌ گرا، به‌ ویژه مبنای معرفت‌ شناختی اندیشمندان مسلمان، همراه بابروندادهای روش ‌شناختی هریک بررسی شده است. سپس منابع و موانع معرفت اعتقادی، آرای گوناگون درباره معرفت مطلوب در عقاید و مقتضای روش‌ شناختی آنها سنجش شده است. سرانجام بحثی از تحقیق ‌پذیری و معیار صدق معارف اعتقادیو در نهایت مسئله ثبات و تحول عقاید دینی به میان آمده و سری هم به نظریۀ قبض و بسط تئوریک شریعت زده شده است. در همۀ این موارد، پیوسته چشم به نتایج روش ‌شناختی آرای گوناگون در این عرصه ‌ها دوخته شده است.

 

گفتنی است کتاب “روش شناسی عقاید دینی ” اثر حجت الاسلام والمسلمین حمیدرضا شاکرین، با قیمت  ۲۲۰۰۰  تومان در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

 

علاقمندان جهت کسب اطلاعات تکمیلی و تهیه کتاب میتوانند به نشانی www.poiict.irمراجعه کنند