- تمحض یعنی چه؟
تمحض از واژه محض گرفته شده به معنی خالص و صاف و در اصطلاح توجه و دقت زیاد در یک مطلب و موضوعی خاص را شامل می شود.
- طرح تمحض یعنی چه؟
– مدیریت فرآیندی تمحض محور تولید دانش
– مدیریت فرآیندمدار تمحض‌محور رشد پژوهش
- حوزه تمحض یعنی چه؟
حوزه تمحض علمی، به شاخه تخصصی مطالعاتی اطلاق می‌شود که دارای شاخص‌هایی است که در ادامه خواهید دانست.
- طرح تمحض چیست؟
به اقتضاء ضرورت طراحی حوزه‌های تمحض علمی اعضاء هیات علمی و محققان پژوهشگاه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی(با قابلیت الگوگیری در سایر موسسات آموزشی و پژوهشی) با اهداف و شرایطی که در ادامه خواهد آمد به تصویب شورای پژوهشگاه رسیده است.
- حوزه تمحض چیست؟
حوزه معرفتی است مشتمل بر مجموعه مسائل سامان‌مند، که به مثابه نقشه راه فعالیت هریک از اعضای هیأت علمی، مشی و مسیر، قلمرو و غایت برنامه‌های او را در بازه زمانی نسبتاً طولانی تعیین می‌کند، و اجرای آن، منتهی به تولید معرفت انباشته و تکوین نظریه یا نظریه‌ها علمی معتنابه در آن حوزه گشته، محقق مربوط را به مرجع علمی شاخص در جامعه نخبگانی مربوطه بدل می‌سازد.
- اهداف:
– تعمیق تحقیقات و توانا‌سازی پژوهشگاه درجهت گسترش مرزهای معرفت و ارائه آثار علمي تخصصي متقن و معتبر.
– زمينه‌سازي براي توغل و ارتقاء، شکوفایی خلاقیت و ابتکار علمی اعضای هیأت علمی، پژوهشگران و محققان همکار،
– افزايش كارايي پژوهشگاه در جهت گره‌گشايي و تحول‌آفريني در حوزه دين‌پژوهي و علوم انساني اسلامی.
- فوايد:
– فراهم شدن امكان ترسيم دورنما و چشم‌اندازي از مسير علمی پژوهشگاه تا نقطه مطلوب (كاهش فاصله نقطه آرماني)،
– روشن‌شدن اهم مأموريت هاي بخشي در پژوهشگاه (مأموريت هاي هر گروه)،
– تمركز توان و امكانات پژوهشگاه از طريق تخصیص منابع انساني و مالي پژوهشگاه به فعاليت‌هاي مهم‌تر و داراي اولويت،
– امكان ارزيابي دقيق تر رشد و فعاليت اعضاي هیأت علمي و پژوهشگران در دوران همكاري،
– ایجاد حركت ساختارمند پژوهش‌ها.
- سياست‌ها و خطوط‌مشی:
– جامعیت، کلان‌نگری و بهره‌گیری از تجارب داخلی و جهانی، به عنوان اصل حاکم بر این دستورنامه، لحاظ شود،
– شناسايي و تعيين حوزه‌هایی که ظرفیت و ضرورت تداوم مطالعات توسط یک یا چند محقق را داشته باشد،
– شناسايي و تعيين حوزه‌های حائز اولويت و روز آمد كه پرداختن به آن موجب گره‌گشايي مي‌شود،
– شناسایی و تعیین حوزه‌هایی که واجد ادبیات علمی در خور یا اثبات داده‌های معرفتی در خور باشد،
– ساختار برنامه‌های پژوهشی فردي در ساختار كلان مباحث گروه گنجانده شود.
- مراحل تعیین و تصویب حوزه تمحض علمی:
– تعیین عنوان حوزه‌های تمحض علمی: عنوان حوزه‌های تمحض علمی، از طریق بررسی و مطالعه کارشناسانه توسط مدیر گروه علمی و با عنایت به ساختار موضوعی گروه، پیشنهاد و تحت نظر و اشراف شورای علمی گروه، تعیین و تصویب می‌گردد.
– تهیه طرح اجمالی: طرح اجمالی حوزه تمحض علمی، توسط محقق محوری تنظیم و پس از تایید از سوی مدیر گروه و تصویب در شورای علمی گروه و تأیید از سوی پژوهشکده مربوط به تصویب نهایی شورای پژوهشگاه می‌رسد. مفاد طرح اجمالی، مطابق بند ب کتابچه حاضر، تنظیم می‌گردد.
– تهیه طرح تفصیلی: طرح تفصیلی حوزه تمحض علمی، توسط محقق محوری تنظیم و پس از تایید از سوی مدیر گروه و تصویب در شورای علمی گروه و تأیید از سوی پژوهشکده مربوط به تصویب نهایی شورای پژوهشگاه می‌رسد.
- محور‌‌‌های علمی و نکات اجرایی حوزه‌های تمحض:
محورها:
– بیان دقیق عنوان حوزه تمحض به صورت شناسه مدخل علمی مقاله و شرح کلمات کلیدي حوزه ی تمحض.
– شرح کافي و وافي موضوع و قلمرو حوزه تمحض.
– تعیین هویت معرفتي حوزه تمحض(آیا دانش، یا رشته ای از یک دانش، یا فلسفه مضاف به علم یا امر، یا برشی از یک فلسفه مضاف، بینارشته‌ای، فرارشته ای، یا نظریه، یا فرانظریه، یا مسئله، و یا… است؟)
– تبیین جایگاه حوزه تمحض در رشته‌های متعارف حوزوی و دانشگاهی و ادبیات علمی مربوط بدان در داخل و خارج.
– تبیین مسئله یا مسائل اصلی حوزه تمحض و پرسش های فرعی آن.
– ارائه ساختار منطقي معرفتي منسجم حوزه تمحض.
– تبیین و تفکیک مسائل کلاسیک، جدید، کلی و خاص حوزه تمحض، با توجه به فهرست عنوانهای ارائه شده.
– تبیین حوزه‌های تمحض «پیش‌نیاز»، « هم‌نیاز» و «پس‌نیاز» حوزه تمحض. مقصود از حوزه تمحض پیش‌نیاز یک حوزه تمحض، حوزه‌ای است که اجرای حوزه تمحض مورد نیاز، متوقف بر اتمام و تحقق کامل آن باشد. مقصود از حوزه تمحض هم‌نیاز، حوزه‌ای است که به دلیل هم عنانی و موازات، همپوشانی‌هایی با حوزه تمحض مورد بحث داشته و از این رو اجرای همزمان آن دو هم افزایی دو سویه دارد. حوزه پس نیاز نیز حوزه‌ای است که پس از اتمام حوزه تمحض مورد بحث، برای دست یابي هرچه افزون تر و بهتر به اهداف حوزه تمحض مورد بحث، اجرای آن لازم می نماید.
– شرح اهمیت و ضرورت نظری و یا کاربردی حوزه تمحض، و بیان اهداف اصلی و فرعی آن.
– اشاره به پیشینه پژوهشی و آموزشی حوزه تمحض در ایران و جهان.
– مرحله بندی اجرای حوزه تمحض و توجیه آن بر اساس دسته‌بندی مسائل.
– پیش بینی انواع بروندادهای مورد نظر از اجرای حوزه تمحض.
– برآورد زمان لازم برای اجرای حوزه تمحض بر اساس واحد «نفر ـ سال» .
– مشخص ساختن نهادها و سازمان‌های بهره بردار از دستاوردهای حوزه تمحض.
– بیان امکان طراحی علمی رشته‌های علمی ـ آموزشی بر اساس حوزه تمحض.
– پیشنهاد چگونگی و راههای ترویج دستاوردهای حوزه تمحض.
– پیشنهاد چگونگی تأمین بودجه و درآمدزایی حوزه تمحض.
- فعاليت‌هاي قابل انجام ذیل حوزه تمحض:
– فعاليت‌هاي پژوهشي: كتاب‌هاي منتشره، تحقيقات در دست اجرا، مقالات (منتشره در نشريات، ارائه به همايشها، ارائه به مجموعه مقالات و …)، كرسي علمي، گفتگوي علمي- انتقادي، مصاحبت تحقيقات، همايشها و نشست‌هاي علمي، گفتگوي علمي، سخنراني، مصاحبه و ….
– فعاليت‌هاي آموزشي: راهنمايي و مشاوره پايان نامه، تدريس، تدوين متون درسي، كارگاه آموزشي و …
– فعاليت‌هاي علمي- اجرايي: دبيري همايش، تأسيس مجله، سردبيري مجله، راه‌اندازي وب سايت و ….
حوزه های تمحض تعریف شده برای اعضای هیات علمی پژوهشگاه
مطالب بیشتر در مورد طرح تمحض، در سایت پژوهشگاه
بیشتر بخوانید:
طرح تمحض، نقشه راه برای مرجع‌سازی علمی و رسیدن به نظریه‌های قابل اعتنا و کارگشا است
طرح تخصص گرایی به دنبال مدیریت فرآیند اجرای پژوهش به نحو تخصص گراست
