به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر محسن ردادی مدیر گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و اجتماع خبرگزاری شبستان با اشاره به دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی گفت: انقلاب اسلامی ماهیتا فرهنگی است؛ به این معنا که بیش از هر شعار، هدف و رسالت دیگری که در انقلاب توسط مردم و انقلابیون طرح شد، شعارهای فرهنگی و اهداف فرهنگی مد نظر بود؛ در واقع درصد بیشتر شعارهای انقلاب اسلامی بر مباحث فرهنگی متمرکز بود. انقلاب ایران انقلابی نبود که فقط برای نان یا تغییر هیئت حاکمه صورت بگیرد بلکه بحث این بود که مردم ایران می خواستند یک انقلابی را رقم بزنند که فرهنگ کشور را از آن شرایط نابسامان و مبتذلی که حاکم بود رها کنند؛ بر همین اساس انقلاب اسلامی یک انقلاب ماهیتا فرهنگی بود.
فرهنگ جایگاه ویژه ای در شکل گیری و تداوم انقلاب اسلامی داشته و دارد
وی با بیان اینکه روحانیون هم که رهبران انقلاب بودند جزو قشر فرهنگی به شمار می رفتند تصریح کرد: اساس برخی انقلاب ها در دنیا اقتصادی یا سیاسی است مانند کشورهای برزیل و روسیه که شعارهایشان بر شعارهای اقتصادی و سیاسی متمرکز بود اما انقلاب ایران فرهنگی بود و تاکید امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بر این بود که فرهنگ زیربنای انقلاب است و سیاست گذاران باید بیش از هر چیزی به آن توجه داشته باشند؛ بنابراین فرهنگ جایگاه و یژه ای در شکل گیری و تداوم انقلاب اسلامی داشته و دارد.
«اعتماد به نفس ملی» بزرگترین دستاورد فرهنگی انقلاب بود
مدیر گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه و پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی افزود: اما متاسفانه این سوال مطرح است که که آیا متناسب با ماهیت انقلاب اسلامی و متناسب با رهبران انقلاب اسلامی مسئولان و کارگزاران نظام هم نگاه فرهنگی داشتند؛ آیا تلاشی برای بهبود و ارتقاء فرهنگ نموده اند؛ آیا فرهنگ در نگاهشان اولویت داشت یا اینکه مسایل سیاسی و اقتصادی و مسایل سیاست خارجه برایشان اولویت اصلی بود این سوالی است که مخاطبان هم می توانند به آن پاسخ دهند. یکی از مهمترین دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی که فرهنگ عمومی را هم ارتقاء داد؛ بحث «اعتماد به نفس ملی» بود که شاید قبل از انقلاب تا این اندازه وجود نداشت.«اعتماد به نفس ملی» یعنی ما می توانیم هر کاری را انجام دهیم، ما حق داریم سوال بپرسیم، ما حق داریم امور کشور را تعیین کنیم و این توانمندی و اعتماس به نفس وجود دارد که این کارها را انجام دهیم.
وی ادامه داد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چنین گمانی در مردم وجود نداشت و تصورشان از خودشان این بود که ما هیچ کاره هستیم، ما توانمند نیستیم؛ در واقع مردم اصلا خود را صاحب توانمندی نمی دیدند که بخواهند کاری را انجام دهند اگر هم قرار بود کاری انجام شود یا شاه تصمیم می گرفت یا خارجی ها اجرای آن را بر عهده می گرفتند لذا مردم هیچ دخالتی در تعیین سرنوشت کشورمان نداشتند. اما این انقلاب اسلامی که صرفا با تکیه بر نیروی مردمی به پیروزی رسید، به مردم این احساس را داد که اولا این کشور برای ماست ثانیا ما توانمندیم و می توانیم اگر بخواهیم هر پروژه ای را به سرانجام برسانیم. ضمن اینکه بعد از پیروزی انقلاب با توجه به انتخابات مختلفی که برگزار شد؛ نشان داد که با شرکت در انتخابات مردم می توانند در تعیین سرنوشت کشورشان نقش مهمی داشته باشند در صورتی که قبل از انقلاب انتخاباتی در کار نبود اینکه الان مردم می توانند در انتخاب رئیس جمهور مورد علاقه خود سهیم باشند؛ این به معنای «اعتماد به نفس ملی» است.
آزادی بیان انقلاب برای مخالفان نظام هم موهبت بزرگی بود
مدیر گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی ادامه داد: اولین گام در اصلاح فرهنگ عمومی این است که مردم احساس کنند به اندازه کافی تشخُص دارند و به اندازه کافی قابلیت و شایستگی این را دارند که اصولا به حساب بیایند و در گام بعدی هم برای اصلاح فرهنگ عمومی اقدام شود.جمهوری اسلامی این گام را خیلی خوب برداشت و تاثیر مهمی هم در افکار عمومی گذاشت. امروزه مخالفان به راحتی در مورد براندازی جمهوری اسلامی حرف میزنند در حالی که قبل از انقلاب از چنین موهبتی برخوردار نبودند، بدانند حتی حرفی که در مورد براندازی نظام می زنند، متاثر از انقلاب اسلامی است و مخالفان هم از این دستاورد انقلاب (آزادی بیان) بی بهره نماندند.
مطالب روزنامه ها قبل از انقلاب از فیلتر ساواک عبور می کرد
دکتر ردادی با اشاره به تفاوت جایگاه رسانه هایی چون هنر؛ رادیو و تلویزیون، کتاب و مطبوعات قبل و بعد از انقلاب گفت: اصولا در نظام سلطنتی بهایی به افکار عمومی داده نمی شود؛ بنابراین حکومت پهلوی هم از این امر مستثنی نبود. رسانه ها که حامل و انتقال دهنده افکار عمومی محسوب می شوند ضعیف نگه داشته می شدند. فقط تعداد انگشت شماری از روزنامه ها مانند کیهان و اطلاعات و تعداد محدودی هم مجلات فعالیت می کردند. نکته مهم دیگر اینکه قبل از انقلاب هیچ روزنامه ای توقیف نمی شد؛ چون مطلبی علیه حکومت نوشته نمی شد و هر مطلبی که چاپ می شد می بایست از فیلتر ساواک رد می شد در غیر این صورت اجازه انتشار پیدا نمی کرد در حالی که بعد از انقلاب مطالب روزنامه ها بعد از انتشار و چاپ مورد بررسی و رصد قرار می گیرد و هر مطلبی که خلاف آن نوشته شود، مطابق قانون برخورد می شود
مدیر گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی در ادامه خاطر نشان کرد: برای بسیاری از کتابها هم به دلیل اینکه از کلمه جهاد یا طاغوت استفاده کرده بودند مجوز چاپ صادر نمی شد در واقع سانسور و سخت گیری در منتهای درجه قرار داشت. این مساله باعث جلوگیری از رشد کشور می شد؛ چرا که وقتی آزادی بیان وجود نداشته باشد افکار عمومی هم محدود می شود. آزادی بیان یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی بود ضمن اینکه ما هم تلاش زیادی برای افزایش آزادی بیان در جامعه می کنیم قطعا همانند سایر شاخص های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور جای بهبودی دارد.
