محبت میل درونى آدمى به چیزى است که آن را خیر مى پندارد. شناخت محبوب و نیز سنخیت محب و محبوب از شروط محبت اختیارى است. محبت اهل بیت(ع)توصیه اى کاربردى در اسلام است. این جریان عقلانى از شناخت سرچشمه مى گیرد. این محبت، مزد نبوت پیامبر و راه هدایت است. حب على(ع)نیز مصداق بارز این محبت شمرده مى شود.
على(ع)مسیر هدایت، نهاد ارزش ها و زیبایى ها، اسلام مجسم، اسوه و رهبرشایسته جامعه اسلامى است. به این دلایل است که باید او را دوست داشت. احادیث حب على(ع)فراوان است. حدیث فتح خیبر، حدیث طیر و حدیث غدیر، آشکارکننده تأکیدها و تشویق ها درباره حب على(ع)است. دسته دیگرى از احادیث، حب على(ع)را ایمان شمرده اند و حب و بغض او را معیار ایمان و نفاق دانسته اند. در احادیث بسیارى بر آثار حب على(ع)تأکید شده است. رستگارى، محو گناهان، آسانىِ مرگ و همنشینى با پیامبر در بهشت، برخى از این آثار ارجمند است.
بغض على(ع)نیز موضوع انبوهى از احادیث است. دشمن على(ع)دشمن خداوند است. پیامبر به اقتضاى رسالت الهى و نه تعصب خویشاوندى، حساسیت بسیار درباره شأن على(ع)داشته است. حب على(ع)نشانه پاکى و طهارت نفس است، و بغض او نشانه ناپاکى و خبث طینت. مرگ دشمن على(ع)مرگ جاهلى، و ریشه دشمنى با او، دشمنى با پیامبر است. هوس هاى نفسانى، دنیاطلبى و کینه هاى بسیار از رسول خدا(ص)، مهم ترین عامل دشمنى با على(ع)بوده است. کینه ریشه دارى که مسلمان نماها از امام به دل داشتند نیز عامل دیگرى براى دشمنى با او شمرده مى شود. همچنین حق جویى و عدالت على(ع)نیز دیگر عامل مهمِ دشمنى با او به شمار مى آید. دنیاپرستان و مترفان هیچ گاه نتوانستند عدالت على(ع)را تاب آورند، و همین، راز دشمنى کینه توزانه آنان با او است.
