به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، و به گزارش خبرگزاری برنا؛ انتشار اخبار غیرواقعی همواره معضلی برای حفظ سلامت افکار عمومی بوده است، این اخبار اغلب از سوی سایتها و حسابهای اجتماعی بدون نام و نشان منتشر میشود و طولی نمیانجامد که سلامت روانی جامعه را دچار خدشه میکند اما واقعا برای این که درباره نحوه مواجهه با این شایعات گزنده کمتر آسیب ببینیم چه کارهایی میتوان کرد؟!
این موضوع گفتگوی برنا با دکتر محسن ردادی، عضو هیات علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه است که در ادامه میخوانید.
این استاد دانشگاه درباره چیستی اخبار غیرواقعی به خبرنگار برنا گفت: هدف از انتشار اخبار غیرواقعی بر اساس منابع علمی اثرگذاری بر افکار عمومی است، هیچ خبر جعلی برای به سرانجام رسیدن رسالت اگاهی بخشی تولید نمیشود و این که ناشر آن ادعا کند که بر اثر اشتباه آنها را منتشر کرده است، تقریبا هیچوقت ادعای درستی نیست، اغلب این خبرها با نقشهای از پیش طراحی شده منتشر میشوند.
ردادی در پاسخ به این سوال که بهترین شیوه برای شناخت این دسته از اخبار چیست، عنوان کرد: معتقدم که برای مواجهه درست باید همه اخبار را غیرواقعی بدانیم، مگر خلافش اثبات شود، این نکته به خصوص درباره اخباری که مبدا انتشار این رسانههای رسمی نیستند، بیشتر صدق میکند. مخاطبی که دیدگاه اینچنین به اخبار داشته باشد، بعد از مشاهده هر خبر، پیش از قضاوت، مولفههای مانند سوابق گوینده، رسانه ناشر و منبع اصلی ذکر شده را مورد بررسی قرار میدهد.
وی درباره راهکارهای مقابله با اخبار غیرواقعی تصریح کرد: تلاش نکنیم تا فقط خبری را بشنویم که باب میل ما است، این که خبری بر اساس تمایلات تنظیم شده باشد و حرفی را روایت کند که میپسندیم، الزامی برای درست بودن این نیست، این مسئله به خصوص در فضای مجازی بیشتر وجود دارد، برای مثال فرض کنید مخاطبی در گوشه ایران از یک اداره ناراضی است، این فرد نباید تصور کند که چون با یک اداره یا فرد مشکل دارد، پس هر خبر بدی که درباره این میشود، صحت دارد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پاسخ به این سوال که چطور در برابر موج اخبار غیرواقعی مقاومت کنیم، زمانی که برای تنظیم انها با اساس خواستههای ما ساعتها زمان صرف شده است، تاکید کرد: باید اذعان کرد که اثر نپذیرفتن از اخبار جعلی به هیچوجه کار سادهای به خصوص برای افرادی که احساس قویتری از منطشان دارند، این وسیله فقط به ایران نیز منحصر نمیشود، تمام کشورهای جهان دچار این چالش هستند،، متاسفانه مردم به اخبار اصطلاحا زرد رغبت بیشتری نشان میدهند، برای مثال در کوران رقابتهای انتخاباتی امریکا نظرسنجیانجام شده بود که نتایجش نشان میداد بسیاری از طرفداران سرسخت ترامپ فکر میکردند که کلینتون صاحب یک پیتزا فروشی است و داخل مغازه خود به فعالیتهای جاسوسی برای روسیه مشغول است! بنابراین شما زمانی که افکار عمومی تا این حد آسیب پذیر دارید، نباید توقع داشته باشید که فقط با چند راهکار به صورت صد درصدی به مسئله لایق بیاید اما در عین حال باید اذعان داشت که استفاده از این راهکارها تا حد قابل توجهی وضعیت را بهتر خواهد کرد.
ردادی در پایان درباره راهکار کاهش تاثیر اخبار غیرواقعی عنوان کرد: شفافیت مهمترین راهکار برای مقابله با اخبار غیرواقعی است، هرچقدر مردم شفافیتی بیشتری درجامعه شاهد باشند ، کمتر دچار تردید میشوند به زعم بنده در کنار برخورد با مبادی انتشار اخباری از این دست تا جایی که امکانش هست باید شافیت را زیاد کرد تا فیک نیوزها نتوانند در مسایل حساس بر موج احساسات مردم سوار شوند.